Mithali 8
1 Je, hekima haitani? Je, ufahamu hapazi sauti?
numquid non sapientia clamitat et prudentia dat vocem suam
2 Juu ya miinuko karibu na njia, penye njia panda, ndipo asimamapo;
in summis excelsisque verticibus super viam in mediis semitis stans
3 kando ya malango yaelekeayo mjini, kwenye maingilio, hulia kwa sauti kubwa, akisema:
iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur dicens
4 “Ni ninyi wanaume, ninaowaita; ninapaza sauti yangu kwa wanadamu wote.
o viri ad vos clamito et vox mea ad filios hominum
5 Ninyi ambao ni wajinga, pateni akili; ninyi mlio wapumbavu, pateni ufahamu.
intellegite parvuli astutiam et insipientes animadvertite
6 Sikilizeni, kwa maana nina mambo muhimu ya kusema; ninafungua midomo yangu kusema lililo sawa.
audite quoniam de rebus magnis locutura sum et aperientur labia mea ut recta praedicent
7 Kinywa changu husema lililo kweli, kwa maana midomo yangu huchukia uovu.
veritatem meditabitur guttur meum et labia mea detestabuntur impium
8 Maneno yote ya kinywa changu ni haki; hakuna mojawapo lililopotoka wala ukaidi.
iusti sunt omnes sermones mei non est in eis pravum quid neque perversum
9 Kwa wenye kupambanua yote ni sahihi; hayana kasoro kwa wale wenye maarifa.
recti sunt intellegentibus et aequi invenientibus scientiam
10 Chagua mafundisho yangu badala ya fedha, maarifa badala ya dhahabu safi,
accipite disciplinam meam et non pecuniam doctrinam magis quam aurum eligite
11 kwa maana hekima ina thamani kuliko marijani na hakuna chochote unachohitaji kinacholingana naye.
melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis et omne desiderabile ei non potest conparari
12 “Mimi hekima, nakaa pamoja na busara; ninamiliki maarifa na busara.
ego sapientia habito in consilio et eruditis intersum cogitationibus
13 Kumcha Bwana ni kuchukia uovu; ninachukia kiburi na majivuno, tabia mbaya na mazungumzo potovu.
timor Domini odit malum arrogantiam et superbiam et viam pravam et os bilingue detestor
14 Ushauri na hukumu sahihi ni vyangu; nina ufahamu na nina nguvu.
meum est consilium et aequitas mea prudentia mea est fortitudo
15 Kwa msaada wangu wafalme hutawala na watawala hutunga sheria zilizo za haki,
per me reges regnant et legum conditores iusta decernunt
16 kwa msaada wangu wakuu hutawala, na wenye vyeo wote watawalao dunia.
per me principes imperant et potentes decernunt iustitiam
17 Nawapenda wale wanipendao, na wale wanitafutao kwa bidii wataniona.
ego diligentes me diligo et qui mane vigilant ad me invenient me
18 Utajiri na heshima viko kwangu, utajiri udumuo na mafanikio.
mecum sunt divitiae et gloria opes superbae et iustitia
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu safi; kile nitoacho hupita fedha iliyo bora.
melior est fructus meus auro et pretioso lapide et genimina mea argento electo
20 Natembea katika njia ya unyofu katika mapito ya haki,
in viis iustitiae ambulo in medio semitarum iudicii
21 nawapa utajiri wale wanipendao na kuzijaza hazina zao.
ut ditem diligentes me et thesauros eorum repleam
22 “Bwana aliniumba mwanzoni mwa kazi yake, kabla ya matendo yake ya zamani;
Dominus possedit me initium viarum suarum antequam quicquam faceret a principio
23 niliteuliwa tangu milele, tangu mwanzoni, kabla ya dunia kuumbwa.
ab aeterno ordita sum et ex antiquis antequam terra fieret
24 Wakati hazijakuwepo bahari, nilikwishazaliwa, wakati hazijakuwepo chemchemi zilizojaa maji;
necdum erant abyssi et ego iam concepta eram necdum fontes aquarum eruperant
25 kabla milima haijawekwa mahali pake, kabla vilima havijakuwepo, nilikwishazaliwa,
necdum montes gravi mole constiterant ante colles ego parturiebar
26 kabla hajaumba dunia wala mashamba yake au vumbi lolote la dunia.
adhuc terram non fecerat et flumina et cardines orbis terrae
27 Nilikuwepo alipoziweka mbingu mahali pake, wakati alichora mstari wa upeo wa macho juu ya uso wa kilindi,
quando praeparabat caelos aderam quando certa lege et gyro vallabat abyssos
28 wakati aliweka mawingu juu na kuziweka imara chemchemi za bahari,
quando aethera firmabat sursum et librabat fontes aquarum
29 wakati aliiwekea bahari mpaka wake ili maji yasivunje agizo lake, na wakati aliweka misingi ya dunia.
quando circumdabat mari terminum suum et legem ponebat aquis ne transirent fines suos quando adpendebat fundamenta terrae
30 Wakati huo nilikuwa fundi stadi kando yake. Nilijazwa na furaha siku baada ya siku, nikifurahi daima mbele zake,
cum eo eram cuncta conponens et delectabar per singulos dies ludens coram eo omni tempore
31 nikifurahi katika dunia yake yote nami nikiwafurahia wanadamu.
ludens in orbe terrarum et deliciae meae esse cum filiis hominum
32 “Basi sasa wanangu, nisikilizeni; heri wale wanaozishika njia zangu.
nunc ergo filii audite me beati qui custodiunt vias meas
33 Sikilizeni mafundisho yangu mwe na hekima; msiyapuuze.
audite disciplinam et estote sapientes et nolite abicere eam
34 Heri mtu yule anisikilizaye mimi, akisubiri siku zote malangoni mwangu, akingoja kwenye vizingiti vya mlango wangu.
beatus homo qui audit me qui vigilat ad fores meas cotidie et observat ad postes ostii mei
35 Kwa maana yeyote anipataye mimi amepata uzima na kujipatia kibali kutoka kwa Bwana.
qui me invenerit inveniet vitam et hauriet salutem a Domino
36 Lakini yeyote ashindwaye kunipata hujiumiza mwenyewe; na wote wanichukiao mimi hupenda mauti.”
qui autem in me peccaverit laedet animam suam omnes qui me oderunt diligunt mortem
