< Mathayo 7 >
1 “Usihukumu ili usije ukahukumiwa.
୧“ଏଟାଃକକେ ଆଲ୍ପେ ବିଚାର୍କଆ, ଏନାରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେକେ କାଏ ବିଚାର୍ପେୟା ।
2 Kwa maana jinsi unavyowahukumu wengine, ndivyo utakavyohukumiwa, na kwa kipimo kile upimiacho, ndicho utakachopimiwa.
୨ଚିୟାଃଚି ଆପେ ଏଟାଃକକେ ବିଚାର୍କ ଲେକାଗି ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେକେ ବିଚାର୍ପେୟାଏ, ଆଡଃ ଆପେ ସଙ୍ଗେ ତାମ୍ବିରେଗି ଆପେ ନାଗେନ୍ତେ ସୋଙ୍ଗଃଆ ।
3 “Mbona unatazama kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako, na wala huoni boriti iliyo ndani ya jicho lako mwenyewe?
୩ଆମ୍ ଆମାଃ ମେଦ୍ରେଆଃ ଚୁବାଃ କା ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ହାଗାମାଃ ମେଦ୍ରେଆଃ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ ଚୁବାଃ ଚିକା ନାଗେନ୍ତେମ୍ ନେଲେତାନା?
4 Au unawezaje kumwambia ndugu yako, ‘Acha nitoe kibanzi kwenye jicho lako,’ wakati kuna boriti kwenye jicho lako mwenyewe?
୪ଆମାଃ ମେଦ୍ରେ ଚୁବାଃ ତାଇନ୍କେଦ୍ତେ, ‘ହାଗାମାଃ ମେଦ୍ରେଆଃ ଚୁବାଃକେ ଅଡଙ୍ଗ୍ତାମାଇଙ୍ଗ୍’ ମେନ୍ତେ ଚିଲ୍କାତେ କାଜି ଦାଡ଼ିୟାମ୍?
5 Ewe mnafiki, ondoa boriti ndani ya jicho lako kwanza, ndipo utaweza kuona dhahiri jinsi ya kuondoa kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako.
୫ଏ ବେଦାହଡ଼, ସିଦାତେ ଆମାଃ ମେଦ୍ରେଆଃ ଚୁବାଃ ଅଡଙ୍ଗ୍ୟେଁମେ, ଏନ୍ତେ ହାଗାମାଃ ମେଦ୍ରାଃ ଚୁବାଃ ଅଡଙ୍ଗ୍ ନାଗେନ୍ତେ ବୁଗିଲେକାମ୍ ନେଲ୍ଦାଡ଼ିୟା ।
6 “Msiwape mbwa vitu vilivyo vitakatifu; wala msitupie nguruwe lulu zenu. Kama mkifanya hivyo, watazikanyagakanyaga na kisha watawageukia na kuwararua vipande vipande.
୬“ପାବିତାର୍ତେୟାଃ ସେତାକକେ ଆଲ୍ପେ ଏମାକଆ ଚାଏ ଆପେୟାଃ ମୋତି ସୁକୁରିକଆଃ ଆୟାର୍ରେ ଆଲ୍ପେ ଏଣ୍ଡାଃଏୟା, କା'ରେଦ ଇନ୍କୁ ଏନାକକେ ଆକଆଃ କାଟାତେକ ତିକାଏୟା ଆଡଃ ରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ ଆପେକେ ଅଡ଼େଃପେୟାକ ।
7 “Ombeni nanyi mtapewa; tafuteni nanyi mtapata; bisheni nanyi mtafunguliwa mlango.
୭“ଆସିପେ ଏନାରେଦ ଆପେକେ ଏମଃଆ, ଦାଣାଁଁଏପେ ଏନ୍ରେଦପେ ନାମେୟା, ଦୁଆର୍ ଠକ୍ ଠକାଏପେ ଏନ୍ରେଦ ଆପେ ନାଗେନ୍ତେ ନିଜଆଃ ।
8 Kwa kuwa kila aombaye hupewa; naye kila atafutaye hupata; na kila abishaye hufunguliwa mlango.
୮ଚିୟାଃଚି ଜେତାଏ ଆସିତାନ୍ନିଃଦ ତେଲାଜମାଃ, ଆଡଃ ଦାଣାଁଁଏନିଃଦ ନାମେୟାଏ, ଆଡଃ ଠକ୍ ଠକାଏନିଃ ନାଗେନ୍ତେ ନିଜଆଃ ।
9 “Au ni nani miongoni mwenu ambaye mwanawe akimwomba mkate atampa jiwe?
୯ଆପେକଏତେ ଅକନ୍ ହଡ଼ ନେ'ଲେକା ମେନାଇୟା, ଆୟାଃ ହନ୍ ହଲଙ୍ଗ୍ ଆସିରେଦ, ଚିନାଃ ଇନିଃକେ ଦିରି ଏମାଇୟାଏ,
10 Au mwanawe akimwomba samaki atampa nyoka?
୧୦ଚାଏ ହାକୁ ଆସିରେଦ ଚିୟାଃ ଇନିଃକେ ବିଙ୍ଗ୍ ଏମାଇୟାଏ?
11 Ikiwa ninyi basi mlio waovu mnajua kuwapa watoto wenu vitu vizuri, si zaidi sana Baba yenu aliye mbinguni atawapa vitu vizuri wale wamwombao?
୧୧ଏନ୍ତେ ଆପେ ଏତ୍କାନ୍କ ତାଇନ୍ରେୟ, ଆପେୟାଃ ହନ୍କକେ ବୁଗିନାଃ ଏମଃପେ ସାରିୟା, ତାବ୍ଦ ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁ, ଅକନ୍କଚି ଆଇଃକ୍କେ ଆସି ତାନାକ, ଇନ୍କୁକେ ଏନାଏତେ ଆଦ୍କା ବୁଗିନ୍ତେୟାଃ କାଏଚି ଏମାକଆ!
12 Kwa hiyo chochote mnachotaka mtendewe na watu, ninyi nanyi watendeeni vivyo hivyo. Kwa kuwa hii ndiyo Sheria na Manabii.
୧୨“ଏନାମେନ୍ତେ ହଡ଼କ ଆଲେନାଙ୍ଗ୍ ରିକାଏକାକ ମେନ୍ତେପେ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନ୍ ଲେକା ଆପେୟଗି ଇନ୍କୁ ନାଗେନ୍ତେ ଏନ୍ଲେକା ରିକାଏପେ, ଚିୟାଃଚି ନେଆଁଁଗି ମୁଶାରାଃ ଆନ୍ଚୁ ଆଡଃ ନାବୀକଆଃ ଇନିତୁରାଃ ମୁଣ୍ଡିତାନାଃ ।
13 “Ingieni kupitia mlango mwembamba, kwa maana lango ni pana na njia ni pana ielekeayo upotevuni, nao ni wengi waingiao kwa kupitia lango hilo.
୧୩“ରେସେଦ୍ ଦୁଆର୍ତେ ବଲପେ, ଚିୟାଃଚି ଜିୟନଃତେ ଇଦି ନାରାକ୍ ଦୁଆର୍ଦ ଚାକାର୍ଗିୟା ଆଡଃ ଏନ୍ ହରାତେ ସେନ୍ ନାଙ୍ଗ୍ ପୁରାଃଗି ସାହାଜ୍ଗିଆ, ଏନାରେ ବଲନାଙ୍ଗ୍ ପୁରାଃ ହଡ଼କ ମେନାକଆ ।
14 Lakini mlango ni mwembamba na njia ni finyu ielekeayo kwenye uzima, nao ni wachache tu waionao.
୧୪ମେନ୍ଦ କା ଟୁଣ୍ଡୁ ଜୀଦାନ୍ତେ ସେଟେର୍ ଦୁଆର୍ ରେସେଦ୍ଗିଆ ଆଡଃ ଏନ୍ ହରାତେ ସେନ୍ ନାଙ୍ଗ୍ ପୁରାଃଗି କେଟେଦ୍ଗିୟା, ଏନାକେ ନାମେ ହଡ଼କ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ଗି ମେନାକଆ ।
15 “Jihadharini na manabii wa uongo, wanaowajia wakiwa wamevaa mavazi ya kondoo, lakini ndani ni mbwa mwitu wakali.
୧୫“ହସଡ଼ ନାବୀକତାଃଏତେ ଚିର୍ଗାଲାକାନ୍ପେ, ଇନ୍କୁ ବାହାରି ନେପେଲ୍ରେ ମିଣ୍ଡିକ ଲେକା ଆପେୟାଃ ହେପାଦ୍ତେକ ହିଜୁଃଆ, ମେନ୍ଦ ଇନ୍କୁ ଭିତାର୍ ନେପେଲ୍ରେ ହୁଣ୍ଡାର୍କ ଲେକାନ୍କ ତାନ୍କ ।
16 Mtawatambua kwa matunda yao. Je, watu huchuma zabibu kwenye miiba, au tini kwenye michongoma?
୧୬ଆପେ ଇନ୍କୁଆଃ କାମିତେ ଇନ୍କୁକେପେ ନେଲ୍ଉରୁମ୍କଆ । ଚିୟାଃ ହଡ଼କ ଜାନୁମ୍ ଦାରୁଏତେ ଦାଖ୍ ଜ ଚାଏ ଦଧାଡ଼ି ଦାରୁଏତେ ଲଆ ଜ ଗଦେୟାକ?
17 Vivyo hivyo, mti mwema huzaa matunda mazuri, na mti mbaya huzaa matunda mabaya.
୧୭ଏନ୍ ଲେକାତେ ସବେନ୍ ବୁଗିନ୍ ଦାରୁ ବୁଗିନ୍ ଜ ଜଅଃ'ତାନା ମେନ୍ଦ ଏତ୍କାନ୍ ଦାରୁ ଏତ୍କାନ୍ ଜ ଜଅଃ'ଆ ।
18 Mti mwema hauwezi kuzaa matunda mabaya, wala mti mbaya hauwezi kuzaa matunda mazuri.
୧୮ବୁଗିନ୍ ଦାରୁଏତେ ଏତ୍କାନ୍ ଜ କା ଜ ଦାଡ଼ିୟଃଆ, ଚାଏ ଏତ୍କାନ୍ ଦାରୁଏତେ ବୁଗିନ୍ ଜ କା ଜଅଃ'ଆ ।
19 Kila mti usiozaa matunda mazuri hukatwa na kutupwa motoni.
୧୯ଜେତା ଦାରୁଏତେ ବୁଗିନ୍ ଜ କା ଜ'ରେଦ, ଏନା ମାଗଃଆ ଆଡଃ ସେଙ୍ଗେଲ୍ରେ ଏଣ୍ଡାଗଃଆ ।
20 Hivyo, mtawatambua kwa matunda yao.
୨୦ଏନାମେନ୍ତେ ଆପେ ହସଡ଼ ନାବୀକଆଃ କାମିତେ ଇନ୍କୁକେପେ ନେଲ୍ଉରୁମ୍କଆ ।
21 “Si kila mtu aniambiaye, ‘Bwana, Bwana,’ atakayeingia katika Ufalme wa Mbinguni, bali ni yeye afanyaye mapenzi ya Baba yangu aliye mbinguni.
୨୧“ଆଇଙ୍ଗ୍କେ ‘ହେ ପ୍ରାଭୁ, ହେ ପ୍ରାଭୁ’ ମେତାଇଙ୍ଗ୍ତାନ୍ ଏନ୍ ହଡ଼କଏତେ ସବେନ୍ ହଡ଼କ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ରେ କାକ ବଲଆ, ମେନ୍ଦ ଜେତାଏ ଆଇଁୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁଆଃ ମନେଲେକା ସେସେନ୍ନିଃ ବଲଆଏ ।
22 Wengi wataniambia siku ile, ‘Bwana, Bwana, hatukutoa unabii kwa jina lako, na kwa jina lako kutoa pepo wachafu na kufanya miujiza mingi?’
୨୨ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ସାଜାଇ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ ହିଜୁଃରେ, ପୁରାଃ ହଡ଼କ ଆଇଙ୍ଗ୍କେ ‘ହେ ପ୍ରାଭୁ, ହେ ପ୍ରାଭୁ, ଚିୟାଃ ଆଲେ ଆମାଃ ନୁତୁମ୍ତେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ କାନାଜି କାଲେଚି କାଜି? ଆମାଃ ନୁତୁମ୍ତେ ବଙ୍ଗାକକେ କାଲେଚି ହାର୍ଅଡଙ୍ଗ୍? ଆଡଃ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମି କାଲେଚି କାମି?’
23 Ndipo nitakapowaambia wazi, ‘Sikuwajua kamwe. Ondokeni kwangu, ninyi watenda maovu!’
୨୩ଏନ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଇନ୍କୁକେ ମେତାକଆଇଙ୍ଗ୍, ‘ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ କାଇଙ୍ଗ୍ ସାରିୟାଃ, ଏ ଏତ୍କାନ୍କ, ଆଇଙ୍ଗ୍ତାଃଏତେ ଆତମେନ୍ପେ ।’
24 “Kwa hiyo kila mtu ayasikiaye haya maneno yangu na kuyatenda, ni kama mtu mwenye busara aliyejenga nyumba yake kwenye mwamba.
୨୪“ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ଜେତାଏ ଆଇଁୟାଃ ନେ ସବେନ୍ କାଜି ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ ମାନାତିଙ୍ଗ୍ନିଃ, ଚାଟେନ୍ ଦିରିରେ ଆୟାଃ ଅଡ଼ାଃ ବାଇକେଦ୍ ସେଣାଁଁନ୍ ହଡ଼ ଲେକାଃଏ ।
25 Mvua ikanyesha, mafuriko yakaja, na upepo ukavuma ukaipiga hiyo nyumba. Lakini haikuanguka; kwa sababu msingi wake ulikuwa kwenye mwamba.
୨୫ଦାଆଃ ଗାମାକେଦାଏ, ଟୁଡାୟାନା, ଆନ୍ଧିହୟ ହୟକେଦାଏ ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃରେ ଟଅଃୟାନା, ମେନ୍ଦ ଏନା କା ହାଦୁଡ଼୍ୟାନା, ଚିୟାଃଚି ଏନାଦ ଚାଟେନ୍ ଦିରି ଚେତାନ୍ରେ ବାଇୟାକାନ୍ ତାଇକେନା ।
26 Naye kila anayesikia haya maneno yangu wala asiyatende, ni kama mtu mjinga aliyejenga nyumba yake kwenye mchanga.
୨୬“ମେନ୍ଦ ଜେତାଏ ଆଇଁୟାଃ ନେ ସବେନ୍ କାଜି ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ କା ମାନାତିଙ୍ଗ୍ନିଃ, ଗିତିଲ୍ରେ ଆୟାଃ ଅଡ଼ାଃ ବାଇକେଦ୍ ଡଣ୍ଡ ହଡ଼ ଲେକାଃଏ ।
27 Mvua ikanyesha, mafuriko yakaja, nao upepo ukavuma ukaipiga hiyo nyumba, nayo ikaanguka kwa kishindo kikubwa.”
୨୭ଦାଆଃ ଗାମାକେଦାଏ, ଟୁଡାୟାନା, ଆନ୍ଧିହୟ ହୟକେଦାଏ ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃରେ ଟଅଃୟାନା, ଏନ୍ତେ ଏନା ହାଦୁଡ଼୍ୟାନା, ଆଡଃ ଏନାରାଃ ଜିୟନଃ ପୁରାଃ ବରୱାନ୍ଗି ହବାୟାନା ।”
28 Yesu alipomaliza kusema maneno haya, makutano ya watu wakashangazwa sana na mafundisho yake,
୨୮ୟୀଶୁ ନେ କାଜିକ କାଜିଟୁଣ୍ଡୁକେଦ୍ଚି, ଗାଦେଲ୍ ହଡ଼କ ଇନିୟାଃ ଇନିତୁରେ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅୟାନାକ,
29 kwa sababu alifundisha kama yeye aliye na mamlaka, wala si kama walimu wao wa sheria.
୨୯ଚିୟାଃଚି ଇନିଃଦ ଇନ୍କୁଆଃ ଆଇନ୍ ଇତୁକ ଲେକାଦ କାହା, ମେନ୍ଦ ମିଆଁଦ୍ ଆକ୍ତେୟାର୍ ନାମାକାଦ୍ନିଃଲେକା ଇତୁକ ତାଇକେନା ।