Mathayo 6
1 “Angalieni msitende wema wenu mbele ya watu ili wawaone. Kwa maana mkifanya hivyo, hamna thawabu kutoka kwa Baba yenu aliye mbinguni.
୧“ହଡ଼କ ନେଲେକା ମେନ୍ତେ ଆପେୟାଃ ଧାର୍ମାନ୍ କାମି ଇନ୍କୁଆଃ ଆୟାର୍ରେ ଆଲ୍ପେ ରିକାୟା, ଏନାମେନ୍ତେ ଆପେ ଚିର୍ଗାଲାକାନ୍ ତାଇନ୍ପେ, କା'ରେଦ ଆପେୟାଃ ସିର୍ମା ଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ଆପୁତାଃଏତେ ଆପେ ଜେତାନ୍ ନାଲା କାପେ ନାମେୟା ।
2 “Hivyo mnapowapa wahitaji, msipige panda mbele yenu kama wafanyavyo wanafiki katika masinagogi na mitaani, ili wasifiwe na watu. Amin nawaambia wao wamekwisha kupokea thawabu yao.
୨“ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ଆପେ ରେଙ୍ଗେଃକକେ ଜେତ୍ନାଃ ଏମ୍ ଇମ୍ତା ବେଦାହଡ଼କଆଃ ଲେକା ବିଙ୍ଗୁଲ୍ ବାଜା ଆଲ୍ପେ ସାଡ଼ିଆ, ଇନ୍କୁ ହଡ଼କତାଃଏତେ ଜହାର୍ ନାମେ ନାଗେନ୍ତେ ସାମାଜ୍ ଅଡ଼ାଃକରେ ଆଡଃ ହରାକରେ ଏନ୍ଲେକା ରିକାଃକ । ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗି କାଜିପେତାନାଇଙ୍ଗ୍, ଇନ୍କୁ ଆକଆଃ ନାଲା ନାମ୍ ଚାବାକାଦାକ ।
3 Lakini ninyi mtoapo sadaka, fanyeni kwa siri, hata mkono wako wa kushoto usijue mkono wako wa kuume unachofanya,
୩ମେନ୍ଦ ଆପେ ଦାନ୍ ଏମ୍ ଇମ୍ତା ଆପେୟାଃ ଜମ୍ତିଃଇ କାମିତାନ୍ତେୟାଃ ଲେଙ୍ଗାତିଃଇ ଆଲକାଏ ସାରିକା,
4 ili sadaka yako iwe ni siri. Ndipo Baba yako wa mbinguni, yeye aonaye sirini atakupa thawabu kwa wazi.
୪ନେ ଲେକାଗି ଆପେୟାଃ ଏମଃତେୟାଃ ଦାନାଙ୍ଗି ତାଇନାଃ, ଆଡଃ ଆପେୟାଃ ଆପୁ ଦାନାଙ୍ଗ୍ରେ କାମିତେୟାଃ ନେଲାଃଏ, ଇନିଃ ଆପେକେ ନାଲାଏ ଏମାପେୟା ।
5 “Nanyi msalipo, msiwe kama wanafiki, maana wao hupenda kusali wakiwa wamesimama katika masinagogi na kando ya barabara ili waonekane na watu. Amin nawaambia, wao wamekwisha kupata thawabu yao.
୫“ଆପେ ବିନ୍ତି ଇମ୍ତା ବେଦାହଡ଼କ ଲେକା ଆଲ୍ପେ ରିକାନାଃ, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁ ହଡ଼କଆଃ ନେପେଲ୍ରେ ସାମାଜ୍ ଅଡ଼ାଃକରେ ଆଡଃ ହରା କଚାକରେ ତିଙ୍ଗୁକେଦ୍ତେ ବିନ୍ତି ନାଗେନ୍ତେ ସୁକୁଆଃକ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗି କାଜିପେତାନାଇଙ୍ଗ୍, ଇନ୍କୁ ଆକଆଃ ନାଲା ନାମ୍ ଚାବାକାଦାକ ।
6 Lakini wewe unaposali, ingia chumbani mwako, funga mlango na umwombe Baba yako aliye sirini. Naye Baba yako aonaye sirini atakupa thawabu yako.
୬ମେନ୍ଦ ଆପେ ବିନ୍ତି ଇମ୍ତା ଆପେୟାଃ ଭିତାର୍ ବାଖ୍ରାରେ ବଲପେ ଆଡଃ ଦୁଆର୍ ହାଣ୍ଡେଦ୍କେଦ୍ତେ ଆପେୟାଃ କାଏ ନେଲଃତାନ୍ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁତାଃରେ ବିନ୍ତିପେ ଏନ୍ତେ ଦାନାଙ୍ଗ୍ରେ ନେଲ୍ତାନ୍ ଆପୁ ନାଲାଏ ଏମାପେୟା ।
7 Nanyi mnaposali msiseme maneno kama wafanyavyo watu wasiomjua Mungu. Kwa maana wao hudhani kwamba watasikiwa kwa sababu ya wingi wa maneno yao.
୭“ବିନ୍ତି ଇମ୍ତା ସାଅଁସାର୍କ ଲେକା ଏନାଏନାକେଗି ଆଲ୍ପେ କାଜିୟା, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁ ପୁରାଃ କାଜି କାଜିଲେରେ ଆକଆଃ ବିନ୍ତି ଆୟୁମଃଆ ମେନ୍ତେକ ଉଡ଼ୁଃୟା ।
8 Msiwe kama wao, kwa sababu Baba yenu anajua kile mnachohitaji kabla hamjamwomba.
୮ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ଆପେ ଇନ୍କୁ ଲେକା ଆଲ୍ପେୟାଃ, ଚିୟାଃଚି ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁଦ ଆପେ ଆସି ସିଦାରେ ଆପେୟାଃ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ତେୟାଃ ସାରିୟାଏ ।
9 “Hivi basi, ndivyo iwapasavyo kuomba: “‘Baba yetu uliye mbinguni, Jina lako litukuzwe.
୯ଏନାତେ ଆପେ ନେ ଲେକା ବିନ୍ତିପେ, “‘ହେ ଆଲେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆବା; ଆମାଃ ନୁତୁମ୍ ପାବିତାରଃକା;
10 Ufalme wako uje. Mapenzi yako yafanyike hapa duniani kama huko mbinguni.
୧୦ଆମାଃ ରାଇଜ୍ ହିଜୁଃକା; ଆମାଃ ମନେ ସିର୍ମାରେ ଲେକା ଅତେଦିଶୁମ୍ରେୟ ପୁରାଅଃକା ।
11 Utupatie riziki yetu ya kila siku.
୧୧ଆଲେୟାଃ ତିସିଙ୍ଗ୍ରେୟାଃ ଜମେୟାଃଁ ଏମାଲେମେ ।
12 Utusamehe deni zetu, kama sisi nasi tulivyokwisha kuwasamehe wadeni wetu.
୧୨ଆଲେ ଆଲେୟାଃ ଏତ୍କାନ୍କକେ ଛାମାକେଦ୍କ ଲେକା, ଆଲେୟାଃ ପାପ୍କ ଛାମାଏମେଁ ।
13 Usitutie majaribuni, bali utuokoe kutoka kwa yule mwovu [kwa kuwa Ufalme ni wako, na nguvu, na utukufu, hata milele. Amen].’
୧୩ଆଡଃ ବିଡ଼ାଅରେ ଆଲମ୍ ଆଉଲେୟା, ମେନ୍ଦ ଏତ୍କାନ୍ନିଃଏତେ ବାଞ୍ଚାଅଲେମ୍ । ଚିୟାଃଚି ରାଇଜ୍, ପେଡ଼େଃ ଆଡଃ ମାନାରାଙ୍ଗ୍ ଜାଉ ଜରଙ୍ଗ୍ ଆମାଃଗି ହବାଅଃକା, ଆମେନ୍ ।’
14 Kwa kuwa kama mkiwasamehe watu wengine wanapowakosea, Baba yenu wa mbinguni atawasamehe ninyi pia.
୧୪“ଆପେ ହଡ଼କଆଃ ଗୁହ୍ନାଁଁକପେ ଛାମାଏରେଦ, ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁ ଆପେକେୟଗି ଛାମାପେୟା ।
15 Lakini msipowasamehe watu wengine makosa yao, naye Baba yenu hatawasamehe ninyi makosa yenu.
୧୫ମେନ୍ଦ ଆପେ ହଡ଼କଆଃ ଗୁହ୍ନାଁଁକେ କାପେ ଛାମାଏରେଦ, ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁହଁ ଆପେକେ କାଏ ଛାମାପେୟା ।
16 “Mnapofunga, msiwe wenye huzuni kama wafanyavyo wanafiki. Maana wao hukunja nyuso zao ili kuwaonyesha wengine kwamba wamefunga. Amin, amin nawaambia wao wamekwisha kupata thawabu yao kamilifu.
୧୬“ଆପେ କାଟାବ୍ ଇମ୍ତା ବେଦାହଡ଼କ ଲେକା ଆଲ୍ପେ ଗସ ମେଦ୍ମୁହାଁଡ଼େନା, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁଦ କାଟାବ୍ତାନାଲେ ମେନ୍ତେ ହଡ଼କଆଃ ଆୟାର୍ରେ ନେଲଃକାଲେ ମେନ୍ତେ ଆକ ଗସ ମେଦ୍ମୁହାଁଡ଼୍ଗିକ ତାଇନାଃ । ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗି କାଜିପେତାନା, ଇନ୍କୁ ଆକଆଃ ନାଲା ନାମ୍ ଚାବାକାଦାକ ।
17 Lakini mnapofunga, jipakeni mafuta kichwani na kunawa nyuso zenu
୧୭ମେନ୍ଦ ଆପେ କାଟାବ୍ ଇମ୍ତା ଆପେୟାଃ ମେଦ୍ମୁହାଁଡ଼୍ ଆବୁଙ୍ଗ୍ୟେଁନ୍ପେ ଆଡଃ ବହଃରେ ସୁନୁମ୍ ଗସଗେନ୍ପେ ।
18 ili kufunga kwenu kusionekane na watu wengine ila Baba yenu aketiye mahali pa siri; naye Baba yenu aonaye sirini atawapa thawabu yenu kwa wazi.
୧୮ନେ ଲେକାତେ ଆପେ ହଡ଼କଆଃ ଆୟାର୍ରେ କାଟାବ୍ତାନାକ ମେନ୍ତେଦ କା ମେନ୍ଦ କା ନେଲଃତାନ୍ ଆପୁତାଃରେ କାଟାବ୍ତାନାକ ମେନ୍ତେପେ ଉଦୁବଃଆ, ଆଡଃ ଦାନାଙ୍ଗ୍ରେ ନେଲ୍ତାନ୍ ଆପେୟାଃ ଆପୁ ନାଲାଏ ଏମାପେୟା ।
19 “Msijiwekee hazina duniani, mahali ambapo nondo na kutu huharibu, nao wevi huvunja na kuiba.
୧୯“ନେ ଅତେରେ ଆପେୟାଃ ନାଗେନ୍ତେ ଖୁର୍ଜି ଆଲ୍ପେ ହୁଣ୍ଡିଆଃ, ନେତାଃରେ ନିଦିର୍କ ଆଡଃ ମୁର୍ଚାଜମ୍କେଦ୍ତେ ଜିୟନଃଆ ଆଡଃ କୁମ୍ବୁଡ଼ୁକ ସିନ୍ଧି ତଡ଼ାଅକେଦ୍ତେ କୁମ୍ବୁଡ଼ୁଆଃକ ।
20 Lakini jiwekeeni hazina mbinguni, mahali ambapo nondo na kutu haviharibu, wala wevi hawavunji na kuiba.
୨୦ମେନ୍ଦ ଆପେ ନାଗେନ୍ତେ ସିର୍ମାରେ ଖୁର୍ଜି ହୁଣ୍ଡିପେ, ଏନ୍ତାଃରେ ତିଜୁ ଆଡଃ ନିଦିର୍ କାକ ଜିୟନେଆ ଆଡଃ କୁମ୍ବୁଡ଼ୁକ ସିନ୍ଧି ତଡ଼ାଅକେଦ୍ତେ କାକ କୁମ୍ବୁଡ଼ୁଆଃ ।
21 Kwa sababu mahali hazina yako ilipo, hapo ndipo pia moyo wako utakapokuwa.
୨୧ଚିୟାଃଚି ଆପେୟାଃ ଖୁର୍ଜି ତାଇନଃତାଃରେଗି ଆପେୟାଃ ମନ୍ ତାଇନାଃ ।
22 “Jicho ni taa ya mwili. Kama jicho lako ni nyofu, mwili wako wote utajaa nuru.
୨୨“ମେଦ୍ଦ ହଡ଼୍ମରେୟାଃ ଦିମି ତାନାଃ, ଆପେୟାଃ ମେଦ୍ ନିରାଲ୍ ମେନାଃରେଦ ଗଟା ହଡ଼୍ମତାପେୟାଃ ମାର୍ସାଲଃଆ ।
23 Lakini kama jicho lako ni ovu, mwili wako wote utajawa na giza. Kwa hiyo basi, kama nuru iliyomo ndani yako ni giza, hilo ni giza kuu namna gani!
୨୩ମେନ୍ଦ ଆପେୟାଃ ମେଦ୍ ଏତ୍କାନ୍ ମେନାଃରେଦ, ଆପେୟାଃ ଗଟା ହଡ଼୍ମ ନୁବାଗଃଆ । ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ଆପେରେ ତାଇନଃତାନ୍ ମାର୍ସାଲ୍ ନୁବାଗଃରେଦ, ଚିମିନ୍ ମାରାଙ୍ଗ୍ ବରୱାନ୍ ନୁବାଃ ହବାଅଆଃ ।
24 “Hakuna mtu awezaye kuwatumikia mabwana wawili. Kwa kuwa atamchukia huyu na kumpenda yule mwingine, au atashikamana sana na huyu na kumdharau yule mwingine. Hamwezi kumtumikia Mungu pamoja na Mali.
୨୪“ଜେତାଏ ବାରିଆ ଗମ୍କେକିନାଃ ଦାସି କାଏ ହବାଦାଡ଼ିୟଃଆ । ଚିୟାଃଚି ଇନିଃ ମିହୁଡ଼୍କେ ହିଲାଙ୍ଗ୍ଇୟାଏ ଆଡଃ ଏଟାଃ ମିହୁଡ଼୍କେ ଦୁଲାଡ଼ିୟାଏ, ଚାଏ ମିଆଁଦ୍ନିଃଲଃ ମେସାନାଏ ଆଡଃ ଏଟାଃନିଃଲଃ କାଏ ମେସାନା । ଆପେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆଡଃ ଖୁର୍ଜି ବାରାନାଃରେ କାପେ ଦାସିଦାଡ଼ିନା ।”
25 “Kwa hiyo nawaambia, msisumbukie maisha yenu kwamba mtakula nini au mtakunywa nini; au msumbukie miili yenu kwamba mtavaa nini. Je, maisha si zaidi ya chakula, na mwili zaidi ya mavazi?
୨୫“ଏନାମେନ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ କାଜିପେତାନାଇଙ୍ଗ୍, ଜୀନିଦ୍ ତାଇନଃ ନାଗେନ୍ତେ ଚିକ୍ନାଃବୁ ଜମାଃ ଆଡଃ ଚିକ୍ନାଃବୁ ନୁଁଏୟା, ଚାଏ ହଡ଼୍ମରେ ଚିକ୍ନାଃବୁ ତୁସିଙ୍ଗ୍ୟେଁନା ମେନ୍ତେ ଆପେୟାଃ ଜୀଉରେ ଆଲ୍ପେ ଉଡ଼ୁଃୟା । ଜମେୟାଁଃଏତେ ଜୀଉ ଆଡଃ ଲିଜାଃଏତେ ହଡ଼୍ମ କା'ଚି ମାରାଙ୍ଗ୍ଆଁ?
26 Waangalieni ndege wa angani; wao hawapandi wala hawavuni au kuweka ghalani, lakini Baba yenu wa mbinguni huwalisha. Je, ninyi si wa thamani zaidi kuliko hao ndege?
୨୬ଚେଣେଁକକେ ନେଲ୍କପେ, ଇନ୍କୁ କାକ ହେରେୟା ଚାଏ କାକ ଇରେୟା, ଆଡଃ ଇନ୍କୁଆଃ ଭାଣ୍ଡାର୍ ଅଡ଼ାଃରେ କାକ ହୁଣ୍ଡିଆଃ, ହଲେହଁ ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁ ଇନ୍କୁକେ ଆସୁଲ୍କତାନାଏ । ଆପେ ଚିନାଃ ଇନ୍କୁତାଃଏତେ କାପେ ମାରାଙ୍ଗ୍ଆଃ?
27 Ni nani miongoni mwenu ambaye kwa kujitaabisha kwake anaweza kujiongezea hata saa moja zaidi katika maisha yake?
୨୭ଆପେକଏତେ ଅକଏ ଉଡୁଃକେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ଜୀଉକେ ମିଦ୍ ଘାଡ଼ି ପସାଦାଡ଼ିୟାଏ?
28 “Nanyi kwa nini mnajitaabisha kwa ajili ya mavazi? Fikirini maua ya shambani yameavyo. Hayafanyi kazi wala hayafumi.
୨୮“‘ଆଡଃ ଆପେ ଲିଜାଃ ନାଗେନ୍ତେ ଚିନାଃ ମେନ୍ତେପେ ଉଡ଼ୁଃତାନା? ଅତେରେୟାଃ ବାହାକକେ ନେଲେପେ, ଏନାକ ଚିଲ୍କା ହାରାତାନା, ଏନାକ କାକ କାମିତାନା, ଚାଏ କାକ ତୁକୁଇତାନା,
29 Lakini nawaambia, hata Solomoni katika fahari yake yote hakuvikwa vizuri kama mojawapo ya hayo maua.
୨୯ହଲେହଁ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ କାଜିୟାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ସୁଲିମାନ୍ହଁ ଆୟାଃ ସବେନ୍ ସୁଗାଡ଼ାନ୍ତେୟାଃଏତେ ଏନ୍ ବାହାକ ଲେକା କାଏ ସିଙ୍ଗାରାକାନ୍ ତାଇକେନା ।’
30 Basi ikiwa Mungu huyavika hivi majani ya shambani, ambayo leo yapo na kesho yanatupwa motoni, je, hatawavika ninyi vizuri zaidi, enyi wa imani haba?
୩୦ତିସିଙ୍ଗ୍ ମେନାଃ ଆଡଃ ଗାପା ଚୁଲ୍ଲାରେ ହାଁଣବଃତାନ୍ ଅତେରାଃ ତାସାଦ୍କେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ନେ ଲେକାଏ ସିଙ୍ଗାର୍ରେ ରେଦ, ଏ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ ବିଶ୍ୱାସ୍ତାନ୍କ, ଚିୟାଃ ଇନିଃ ନେଆଁଁଏତେ ଆଦ୍କା ଆପେକେ କାଏ ତୁସିଙ୍ଗ୍ପେୟା?
31 Kwa hiyo msiwe na wasiwasi, mkisema, ‘Tutakula nini?’ au ‘Tutakunywa nini?’ au ‘Tutavaa nini?’
୩୧“ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ‘ଚିକ୍ନାଃବୁ ଜମେୟାଁ? ଚାଏ ଚିକ୍ନାଃବୁ ନୁଁଏୟା? ଚାଏ ଚିକ୍ନାଃବୁ ତୁସିଙ୍ଗ୍ୟେଁନା?’ ମେନ୍ତେ ଆଲ୍ପେ ଉଡ଼ୁଗେୟା ।
32 Watu wasiomjua Mungu ndio wanaoshindania hayo, lakini Baba yenu wa mbinguni anafahamu kuwa mnahitaji haya yote.
୩୨ଚିୟାଃଚି ସାଅଁସାର୍ ହଡ଼କ ନେ ସବେନାଃ ଦାଣାଁଁବାଡ଼ାଃକ, ଆଡଃ ନେ ସବେନାଃ ଆପେୟାଃ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ, ଏନା ଆପେୟାଃ ସିର୍ମାରେନ୍ ଆପୁ ସାରିୟାଏ ।
33 Lakini utafuteni kwanza Ufalme wa Mungu na haki yake, na haya yote atawapa pia.
୩୩ମେନ୍ଦ ଆପେ ସିଦାତେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ରାଇଜ୍ ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ଧାର୍ମାନ୍ କାଜି ଦାଣାଁଁଏପେ, ଆଡଃ ନେ ସବେନାଃହ ଆପେକେ ଏମଃଆ ।
34 Kwa hiyo msiwe na wasiwasi kuhusu kesho, kwa sababu kesho itajitaabikia yenyewe. Yatosha kwa siku masumbufu yake.
୩୪ଏନା ନାଗେନ୍ତେ ଗାପାନାଙ୍ଗ୍ ଆଲ୍ପେ ଉଡ଼ୁଃୟା, ଚିୟାଃଚି ଗାପାଦ ଆୟାଃ ନାଙ୍ଗ୍ ଆଇଃକ୍ଗି ଉଡ଼ୁଃୟା । ମୁସିଙ୍ଗ୍ରେୟାଃ ଦୁକୁ ମୁସିଙ୍ଗ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଥିମ୍ୱାଗିଆ ।
