Przysłów 25
1 To również są przysłowia Salomona, które przepisali mężowie Ezechiasza, króla Judy.
Ezek is Salamon példabeszédei, melyeket összeszedtek Chizkija, Jehúda királyának emberei.
2 Chwałą Boga jest sprawę taić, ale chwałą królów – dociekać sprawy.
Isten dicsősége elrejteni a dolgot, s a királyok dicsősége: kikutatni a dolgot.
3 Wysokość niebios i głębia ziemi, i serca królów są niezbadane.
Az ég magasságra s a föld mélységre – s a királyok szíve kikutathatatlan.
4 Usuń żużel ze srebra, a wyjdzie naczynie dla złotnika.
Eltávolították a salakot az ezüstből, s előállt az ötvös számára az edény:
5 Usuń niegodziwego sprzed króla, a jego tron umocni się w sprawiedliwości.
távolítsák el a gonoszt a király elől, s megszilárdul az igazság által trónja.
6 Nie wywyższaj się przed królem i nie stawaj na miejscu wielkich;
Ne büszkélkedjél a király előtt és a nagyoknak helyére ne állj;
7 Bo lepiej, żeby ci powiedziano: Podejdź tu, niż żeby cię poniżono przed księciem, którego twoje oczy widziały.
mert jobb, ha mondják neked: jer fel ide, semhogy megalázzanak a nemes előtt, a hogy látták szemeid.
8 Nie spiesz się do kłótni, bo na końcu [nie będziesz wiedział], co zrobić, gdy cię zawstydzi twój bliźni.
Ne indulj hamar pörre, mert ugyan mit teszel majd a végén; mikor téged megszégyenít felebarátod.
9 Załatw sprawę ze swoim bliźnim i nie zdradzaj tajemnicy drugiemu;
Pörödet viseld felebarátoddal, de másnak titkát ne áruld el;
10 By ten, który słucha, nie zawstydził cię, a twoja niesława nie przylgnęła do ciebie.
nehogy meggyalázzon téged az, a ki hallja, és rossz híred nem szűnik meg.
11 Odpowiednio wypowiedziane słowo [jest jak] złote jabłko w srebrnych rzeźbach.
Arany almák ezüst díszítményekben: a maga módjára elmondott szó.
12 Jak złoty kolczyk i klejnot ze szczerego złota tak jest dla uszu posłusznego ten, który mądrze strofuje.
Arany gyűrű és színarany ékszer: bölcs feddő halló fülnek.
13 Czym chłód śniegu w czasie żniwa, [tym] wierny posłaniec dla tych, którzy go posyłają, bo pokrzepia dusze swych panów.
Mint hónak hidege aratás napján, olyan a hűséges követ a küldőinek, és urának lelkét felüdíti.
14 Człowiek, który się chlubi zmyślonym darem, jest jak chmury i wiatr bez deszczu.
Felhők meg szél, de nincs eső: ember, ki dicsekedik hazug adománnyal.
15 Cierpliwością można przekonać władcę, a łagodny język łamie kości.
Hosszantűrés által rábeszélhető a fejedelem és puha nyelv csontot tör.
16 Czy znalazłeś miód? Zjedz tyle, ile trzeba, byś objadłszy się, nie zwrócił go.
Mézet találtál, egyél a míg elég neked, nehogy, jól lakván vele, kihánynád.
17 Oddal nogę od domu bliźniego, by nie miał cię dość i cię nie znienawidził.
Gyérré tedd lábadat barátod házában, nehogy jól lakván veled, meggyűlölne téged.
18 Kto mówi fałszywe świadectwo przeciw swemu bliźniemu, [jest] młotem i mieczem, i ostrą strzałą.
Buzogány és kard és élesített nyíl: ember, a ki felebarátja ellen hamis tanúként vall.
19 Ufność w człowieka niewiernego w dniu ucisku jest [jak] złamany ząb i zwichnięta noga.
Romlott fog, tántorgó láb: menedék, mely cserben hagy a szorongatás napján.
20 [Jak] ten, kto zabiera odzienie w czasie zimy i jak ocet na saletrze taki [jest ten], kto śpiewa pieśni smutnemu sercu.
A ki leveti a ruhát fagynak napján, eczet a salétromra: olyan a ki énekeket énekel szomorú szívre.
21 Jeśli twój nieprzyjaciel jest głodny, nakarm go chlebem, a jeśli jest spragniony, napój go wodą;
Ha éhezik gyűlölőd, adj ennie kenyeret, és ha, szomjazik, adj innia vizet;
22 Bo zgarniesz rozżarzone węgle na jego głowę, a PAN cię nagrodzi.
mert parazsat kaparsz fejére, és az Örökkévaló megfizet neked.
23 [Jak] północny wiatr przepędza deszcz, tak gniewna twarz [przepędza] plotkarski język.
Az északi szél esőt szül, és bosszús arczot a titkos nyelv.
24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.
Jobb a háztető sarkában lakni, mint czivódó asszony és közös ház.
25 [Jak] zimna woda dla pragnącej duszy, [tak] dobra wieść z dalekiej ziemi.
Hideg víz a bágyadt lélekre, olyan a jó hír messze országból.
26 [Jak] zmącone źródło i zepsuty zdrój, [tak] sprawiedliwy, który upada przed niegodziwym.
Fölkavart forrás és elrontott kútfő: az igaz, a ki meginog a gonosz előtt.
27 Niedobrze jest jeść za dużo miodu, a szukanie własnej chwały nie jest chwałą.
Mézet sokat enni nem jó, s a dicsőség kutatása dicsőség.
28 Człowiek, który nie panuje nad swoim duchem, jest [jak] miasto zburzone [i] bez muru.
Város, melybe rést törtek, mely fal nélkül van: ember, kinek indulatára nincsen fékezés.
