< Przysłów 30 >
1 Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
瑪薩人雅刻之子阿古爾的格言,即他給依提耳、給依提耳和烏加耳的斷語:
2 Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
我比誰都愚蠢,沒有人的才智。
3 I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
我從來沒有學得智慧,致能通曉聖者的知識。
4 Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
誰曾上升過天而又降下﹖誰能將風收集在手中﹖誰能將水聚集在大衣內﹖誰為這大地立定了邊界﹖他叫什麼名字﹖其子姓甚名誰﹖你知道嗎﹖
5 Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
天主的每一句話,都是經火精煉的;凡托庇於他的人,他必要作其護盾。
6 Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
對他所說的話,不可加添什麼;免得他指責你,證明你在說謊。
7 Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
我求你兩件事,在我未死以前,請不要拒絕我:
8 Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
令虛偽和欺詐遠離我,貧乏或富裕勿賜與我,只供予我必需的食糧,
9 Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
免得我吃飽了,背叛你說:「誰是上主﹖」或是過於貧乏,因而行竊,加辱我天主的名。
10 Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
別在主人前,誹謗他的奴僕,怕他咒罵你,你就不免受罰。
11 Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
有一種人,咒罵父親;自己母親,也不祝福。
12 Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
有一種人,自視清高;自身污穢,卻不洗滌。
13 Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
有一種人,眼睛傲慢,目空一切。
14 Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
有一種人,牙如利劍,齒如快刀,地上弱小,人間貧民,吞食一空。
15 Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
水蛭有兩個女兒,常說「給我! 給我! 」不知足的東西,共有三樣,總不說「夠了」的,共有四樣:
16 Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol )
即陰府、荒胎、總飲不足水的地,和總不說「夠了」的火。 (Sheol )
17 Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
誰嘲笑父親,或輕視年老的母親,願他的眼睛,被谷中的烏鴉啄去,為小鷹所食。
18 Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
令我稱奇的事,共有三樣,連我不明瞭的,共有四樣:
19 Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
即鷹在天空飛翔的道,蛇在岩石爬行的道,船在海中航行的道,以及男女交合之道。
20 Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
淫婦的作風是這樣:她吃了後,抹抹口說:「我並沒有為非作歹。」
21 Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
使地戰慄的事,共有三樣,連不可容忍的,共有四樣:
22 Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
即奴隸為王,愚人飽食,
23 Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
醜女出嫁,婢女當家。
24 Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
地上的小動物中,有四種極其聰明:
25 Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
螞蟻是無力的一群,卻在夏日儲備食糧;
26 Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
岩貍是無能的一群,卻在岩石中築巢穴;
27 Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
蝗虫雖然沒有君王,卻知一齊列隊出發;
28 Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
壁虎能用手來捕捉,卻經常出入於皇宮。
29 Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
舉止昂然之物,共有三樣,連威儀赫赫的,共有四樣:
30 Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
即獸中稱雄的獅子,面臨一切從不退縮;
31 Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
獨步雞群中的雄雞,開頭領隊的公山羊,和檢閱人民的君王。
32 Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
你一時糊塗,高舉了自己,當你反省時,應以手掩口;
33 Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
因為攪動乳汁,可出奶油;用力扭鼻,可流鮮血;激起憤怒,必生爭端。