מִשְׁלֵי 23

1 כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃

وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی.

2 ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃

اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار

3 אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃

و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد.

4 אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃

عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن،

5 התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃

زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.

6 אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃

از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش،

7 כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃

چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید.

8 פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃

لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت.

9 באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃

آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد.

10 אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃

حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن،

11 כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃

زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید.

12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃

وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده.

13 אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃

از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت.

14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃ (Sheol h7585)

او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585)

15 בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃

پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد

16 ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃

و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد.

17 אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃

به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛

18 כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃

زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت.

19 שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃

ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار

20 אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃

و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن،

21 כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃

زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد.

22 שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃

نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار.

23 אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃

در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده.

24 גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃

فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

25 ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃

26 תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃

ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر.

27 כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃

بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.

28 אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃

او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند.

29 למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃

مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟

30 למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃

کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود.

31 אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃

پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛

32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃

زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید.

33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃

چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد.

34 והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃

مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد.

35 הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃

خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟»