< Miyambo 17 >
1 Nʼkwabwino kudya mkute koma pali mtendere, kuposa kuchita madyerero mʼnyumba mʼmene muli mikangano.
melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio
2 Kapolo wanzeru adzalamulira mwana wochititsa manyazi, ndipo kapoloyo adzagawana nawo cholowa ngati mmodzi mwa abale.
servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet
3 Siliva amamuyesa mʼngʼanjo ndipo golide amamuyesa mʼngʼanjo, koma Yehova amayesa mitima.
sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus
4 Munthu woyipa amamvera malangizo oyipa; munthu wabodza amatchera khutu mawu osakaza.
malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus
5 Iye amene amalalatira mʼmphawi amanyoza mlengi wake; amene amakondwerera tsoka la mnzake sadzakhala osalangidwa.
qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus
6 Zidzukulu ndiye ulemu wa anthu okalamba, ndipo makolo ndiye ulemerero wa ana.
corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui
7 Kuyankhula bwino sikuyenerana ndi chitsiru, nanji kuyankhula bodza kungayenerane kodi ndi mfumu?
non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens
8 Chiphuphu chili ngati mankhwala amwayi kwa wochiperekayo; kulikonse kumene amapita zinthu zimamuyendera.
gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit
9 Iye amene amakhululukira zolakwa za wina, amafunitsitsa chikondi; wobwerezabwereza nkhani amapha chibwenzi.
qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos
10 Munthu wanzeru amamva kamodzi kokha, munthu wopanda nzeru ndi samvamkunkhu.
plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum
11 Munthu woyipa maganizo ake ali pa kuwukira basi; ndipo bwana adzamutumizira wamthenga wankhanza.
semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum
12 Nʼkwabwino kukumana ndi chimbalangondo cholandidwa ana ake kusiyana ndi kukumana ndi chitsiru mu uchitsiru wake.
expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua
13 Ngati munthu abwezera choyipa kusinthana ndi zabwino, ndiye choyipa sichidzachoka mʼnyumba mwake.
qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius
14 Chiyambi cha mikangano chili ngati kukhamulira madzi, choncho uzichokapo mkangano usanayambe.
qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit
15 Kumasula munthu wolakwa kapena kumanga munthu wosalakwa, zonse ziwirizi Yehova zimamunyansa.
et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum
16 Ndalama zogulira nzeru zili ndi phindu lanji mʼmanja mwa chitsiru poti iyeyo mutu wake sumayenda bwino?
quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit
17 Bwenzi lako limakukonda nthawi zonse, ndipo mʼbale wako anabadwa kuti azikuthandiza pamavuto.
omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur
18 Munthu wopanda nzeru amavomereza zopereka chikole ndipo iyeyo amasanduka chikole cha mnansi wake.
homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo
19 Wokonda zolakwa amakonda mkangano, ndipo wokonda kuyankhula zonyada amadziyitanira chiwonongeko.
qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam
20 Munthu wamtima woyipa zinthu sizimuyendera bwino; ndipo woyankhula zachinyengo amagwa mʼmavuto.
qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum
21 Mwana wopusa amamvetsa chisoni abambo ake, abambo a chitsiru sakhala ndi chimwemwe.
natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur
22 Mtima wosangalala uli ngati mankhwala abwino, koma mtima wokhumudwa umafowoketsa mafupa.
animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa
23 Munthu woyipa amalandira chiphuphu chamseri kuti apotoze chiweruzo cholungama.
munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii
24 Munthu wozindikira zinthu, maso ake amakhala pa nzeru, koma chitsiru chimwazamwaza maso ake pa dziko lonse lapansi.
in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae
25 Mwana wopusa amamvetsa chisoni abambo ake ndipo amapweteketsa mtima amayi ake.
ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum
26 Sibwino kulipitsa munthu wosalakwa, kapena kulanga anthu osalakwa.
non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat
27 Munthu wosunga pakamwa ndiye wodziwa zinthu, ndipo wodekha mtima ndiye womvetsa bwino zinthu.
qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus
28 Ngakhale chitsiru chimakhala ngati chanzeru chikakhala chete; ndipo chikatseka pakamwa chimakhala ngati munthu wochenjera.
stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens