Rosullarning paaliyǝtliri 13
1 Antakyadiki jamaǝt iqidǝ bǝzi pǝyƣǝmbǝrlǝr wǝ tǝlim bǝrgüqilǝr bar idi. Ular Barnabas, «Ⱪara» dǝpmu atilidiƣan Ximeon, Kurinilik Lukius, Ⱨerod han bilǝn billǝ qong bolƣan Manaǝn wǝ Saullar idi.
I Antiokia, hjå kyrkjelyden der, var det nokre profetar og lærarar: Barnabas og Simeon, som vart kalla Niger, og Lukius frå Kyrene og Manaen, fosterbror til fylkeskongen Herodes, og Saulus.
2 Ular Rǝbning ibaditidǝ bolup roza tutuwatⱪan bir mǝzgildǝ, Muⱪǝddǝs Roⱨ ularƣa: — Barnabas bilǝn Saulni Mǝn ularni ⱪilixⱪa qaⱪirƣan hizmǝt üqün Manga ayrip ⱪoyunglar, — dedi.
Medan dei heldt gudstenesta og fasta, sagde den Heilage Ande: «Tak ut Barnabas og Saulus åt meg til den gjerning som eg hev kalla deim til!»
3 Xuning bilǝn, ular yǝnǝ roza tutup dua ⱪilƣandin keyin, ikkiylǝnning üstigǝ ⱪollirini tǝgküzüp uzitip ⱪoydi.
Då fasta dei og bad og lagde henderne på deim og let deim fara.
4 Ular Muⱪǝddǝs Roⱨ tǝripidin ǝwǝtilgǝn bolup, Sǝlyukiyǝ xǝⱨirigǝ berip, u yǝrdin kemigǝ qiⱪip Siprus ariliƣa ⱪarap yolƣa qiⱪti.
Då dei no soleis var utsende av den Heilage Ande, for dei ned til Seleukia og siglde derifrå yver til Kypern.
5 Salamis xǝⱨirigǝ yetip kelip, ular Yǝⱨudiylarning sinagoglirida Hudaning sɵz-kalamini yǝtküzüxkǝ baxlidi. Yuⱨanna ularning yardǝmqisi idi.
Og då dei var komne til Salamis, forkynte dei Guds ord i synagogorne til jødarne, og dei hadde ogso Johannes med til medhjelp.
6 Ular pütün aralni arilap qiⱪip, Pafos xǝⱨirigǝ kǝldi. Ular u yǝrdǝ Baryǝxua isimlik bir kixi bilǝn uqrixip ⱪaldi. U seⱨirgǝr bolup, sahta pǝyƣǝmbǝr bolƣan bir Yǝⱨudiy idi.
Då dei so hadde fare gjenom øyi radt til Pafus, fann dei ein trollmann, ein falsk profet, ein jøde, som hadde namnet Barjesus.
7 U kixi bu [aralning] rimliⱪ waliyisi Sergiyus Pawlusning ⱨǝmraⱨi idi. Waliy uⱪumuxluⱪ bir kixi bolup, Barnabas bilǝn Saulni qaⱪirtip, Hudaning sɵz-kalamini anglimaⱪqi boldi.
Han var hjå landshovdingen Sergius Paulus, ein klok mann. Denne kalla til seg Barnabas og Saulus og ynskte å høyra Guds ord.
8 Lekin ⱨeliⱪi seⱨirgǝr (uning grekqǝ ismi Əlimas bolup, «seⱨirgǝr» degǝn mǝnidǝ) ularƣa ⱪarxi qiⱪip, waliyning rayini etiⱪadtin ⱪayturuxni urunmaⱪta idi.
Men Elymas, trollmannen - for so er namnet hans utlagt - stod deim imot og søkte å venda landshovdingen av frå trui.
9 Biraⱪ Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa toldurulƣan Saul (yǝnǝ «Pawlus» dǝpmu atilidu) ⱨeliⱪi seⱨirgǝrgǝ tikilip ⱪarap
Men Saulus, som og vert kalla Paulus, vart fyllt med den Heilage Ande og såg kvast på honom og sagde:
10 uningƣa: — Əy, ⱪǝlbing ⱨǝrhil ⱨiyligǝrlik wǝ aldamqiliⱪ bilǝn tolƣan Iblisning oƣli, ⱨǝmmǝ ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning düxmini! Pǝrwǝrdigarning tüz yollirini burmilaxni zadi tohtatmamsǝn?!
«Å du som er full av all svik og all vondskap, du djevels barn, du fiende til all rettferd! vil du ikkje halda upp med å forvenda Herrens beine vegar?
11 Əmdi Rǝbning ⱪoli üstünggǝ qüxti! Kɵzliring kor bolup, bir mǝzgil künning yoruⱪini kɵrǝlmǝysǝn! — dedi. Xuan, bir hil tuman wǝ ⱪarangƣuluⱪ uni basti. U yolni silaxturup, kixilǝrdin meni ⱪolumdin yetilǝnglar, dǝp iltija ⱪilatti.
Og no, sjå Herrens hand er yver deg, og du skal verta blind og ikkje sjå soli ei tid.» Og straks fall skodda og myrker på honom, og han trivla ikring og leita etter nokon som kunde leida honom ved handi.
12 Yüz bǝrgǝn ixni kɵrgǝn waliy Rǝbning tǝlimigǝ ⱪattiⱪ ⱨǝyran bolup, Uningƣa etiⱪad ⱪildi.
Då tok landshovdingen ved trui, då han såg det som hadde hendt, og han var full av undring yver Herrens læra.
13 Pawlus bilǝn uning ⱨǝmraⱨliri kemigǝ qiⱪip, Pafostin Pamfiliyǝ ɵlkisidiki Pǝrgǝ xǝⱨirigǝ bardi. U yǝrdǝ Yuⱨanna ulardin ayrilip Yerusalemƣa ⱪaytti.
Paulus og fylgjet hans siglde so frå Pafus og kom til Perge i Pamfylia. Men Johannes skilde seg frå deim og vende um til Jerusalem.
14 Pawluslar bolsa Pǝrgǝ xǝⱨiridin qiⱪip, dawamliⱪ mengip Pisidiyǝ rayonidiki Antakya xǝⱨirigǝ berip, xabat küni sinagogⱪa kirdi.
Men dei for lenger frå Perge og kom til Antiokia i Pisidia og gjekk inn i synagoga på kviledagen og sette seg.
15 Tǝwrat ⱪisimliridin wǝ pǝyƣǝmbǝrlǝrning yazmiliridin oⱪulƣandin keyin, sinagogning qongliri ularni qaⱪirtip: — Ⱪerindaxlar, ǝgǝr halayiⱪⱪa birǝr nǝsiⱨǝt sɵzünglar bolsa, eytinglar, — dedi.
Etter lesnaden av lovi og profetarne sende forstandarane for synagoga bod til deim og sagde: «Brør, dersom de hev noko ord til påminning for folket, so tala!»
16 Pawlus ornidin turup, ⱪol ixiriti ⱪilip, halayiⱪⱪa mundaⱪ dedi: — Əy Israillar wǝ Hudadin ⱪorⱪⱪanlar, ⱪulaⱪ selinglar!
So stod Paulus upp og slo til ljod med handi og sagde: «Israelitiske menner og de som ottast Gud, høyr!
17 Bu Israil hǝlⱪining Hudasi ata-bowilirimizni tallidi; ular Misirda musapir bolup yaxiƣan waⱪitlarda ularni uluƣ ⱪildi, Ɵzining egiz kɵtürgǝn biliki bilǝn ularni Misirdin ⱪutⱪuzup qiⱪti.
Dette folks, Israels, Gud valde ut federne våre, og han upphøgde folket i utlendingskapen i Egyptarland og førde deim ut derifrå med høglyft arm.
18 U qɵldǝ ularƣa tǝhminǝn ⱪiriⱪ yil ƣǝmhorluⱪ ⱪildi
Og umkring fyrti år bar han deim på faderarm i øydemarki,
19 andin Ⱪanaan zeminidiki yǝttǝ ǝlni yoⱪitip, ularning zeminlirini ularƣa miras ⱪilip bǝrdi.
og han øydde ut sju folkeslag i Kana’ans-landet og skifte landet deira ut til arv åt deim, i fire hundrad og femti år på lag.
20 Bu ixlarƣa aldi-kǝyni bolup tǝhminǝn tɵt yüz ǝllik yil kǝtti. Keyin, taki Samuil pǝyƣǝmbǝr otturiƣa qiⱪⱪiqǝ, u ularƣa batur ⱨakimlarni tiklǝp bǝrdi.
So gav han deim domarar alt til profeten Samuel.
21 Andin ular bizgǝ bir padixaⱨni bǝrsikǝn, dǝp [Samuil pǝyƣǝmbǝrdin] tilidi. Xuning bilǝn Huda ularƣa Binyamin ⱪǝbilisidin Kix isimlik adǝmning oƣli Saulni tiklǝp bǝrdi. U ⱪiriⱪ yil ⱨɵküm sürdi.
Sidan kravde dei ein konge, og Gud gav deim Saul, Kis’ son, ein mann av Benjamins ætt, i fyrti år.
22 Biraⱪ [Huda] Saulni sǝltǝnitidin qüxürüp, ularƣa Dawutni padixaⱨ ⱪilip turƣuzup bǝrdi. Huda uning ⱨǝⱪⱪidǝ guwaⱨliⱪ berip: «Kɵnglümdikidǝk bir adǝmni, yǝni Yǝssǝning oƣli Dawutni taptim. U Mening toluⱪ iradǝmgǝ ǝmǝl ⱪilidu», — dedi.
Og då han hadde sett honom av, uppreiste han deim David til konge, han som han vitna um og sagde; «Eg fann David, Isais son, ein mann etter mitt hjarta; han skal gjera all min vilje.»
23 Ɵzi wǝdǝ ⱪilƣandǝk Huda bu adǝmning nǝslidin Israil hǝlⱪigǝ bir Ⱪutⱪuzƣuqi tiklǝp bǝrdi — u bolsa Əysaning ɵzidur!
Av hans ætt førde han etter lovnaden fram ein frelsar for Israel, Jesus,
24 U hǝlⱪning otturisiƣa qiⱪixtin alwwal, Yǝⱨya [pǝyƣǝmbǝr] qiⱪip, barliⱪ Israil hǝlⱪini towa ⱪilixni [bildüridiƣan] qɵmüldürüxni ⱪobul ⱪilinglar, dǝp jakarlidi.
etter at Johannes fyreåt for hans koma hadde forkynt umvendingsdåp for heile Israels folk.
25 Yǝⱨya [pǝyƣǝmbǝr] wǝzipini tamamliƣanda, halayiⱪⱪa mundaⱪ degǝnidi: «Silǝr meni kim dǝp bilisilǝr? Mǝn silǝr kütkǝn zat ǝmǝsmǝn. Biraⱪ mana, mǝndin keyin birsi kelidu, mǝn ⱨǝtta uning ayaƣ kǝxlirini yexixkimu layiⱪ ǝmǝsmǝn!»
Men då Johannes fullførde sitt livnadslaup, sagde han: «Den de held meg for å vera, er eg ikkje; men sjå, det kjem ein etter meg, som eg ikkje er verdig til å løysa skorne av føterne på.»
26 Əy ⱪerindaxlar, Ibraⱨimning jǝmǝtining nǝsilliri wǝ aranglardiki Hudadin ⱪorⱪⱪanlar, bu nijatliⱪning sɵz-kalami silǝrgǝ ǝwǝtildi!
Brør, søner av Abrahams ætt, og dei millom dykk som ottast Gud! til dykk vart ordet um denne frelsa sendt.
27 Yerusalemda turuwatⱪanlar wǝ ularning ⱨakimliri [Əysani] tonumay, uning üstidin gunaⱨkar dǝp ⱨɵküm qiⱪarƣini bilǝn, ⱨǝr xabat küni oⱪulidiƣan pǝyƣǝmbǝrlǝrning aldin eytⱪan sɵzlirini ǝmǝlgǝ axurdi.
For dei som bur i Jerusalem og deira rådsherrar kjende honom ikkje, og med di dei dømde honom, uppfyllte dei og profetordi, som vert fyrelesne kvar kviledag.
28 Gǝrqǝ ular uningdin ɵlüm jazasiƣa ⱨɵküm ⱪilixⱪa tegixlik birǝr gunaⱨ tapalmiƣan bolsimu, waliy Pilatustin yǝnila uni ɵlümgǝ mǝⱨkum ⱪilixni ɵtündi.
Og endå dei ikkje fann nokor daudskyld, bad dei Pilatus at han måtte verta ihelslegen.
29 Ular [bu] [ixlarni ⱪilip] muⱪǝddǝs yazmilarda uning ⱨǝⱪⱪidǝ aldin pütülgǝnlǝrning ⱨǝmmisini [ɵzliri bilmigǝn ⱨalda] ǝmǝlgǝ axurƣandin keyin, uning jǝsitini kresttin qüxürüp, bir ⱪǝbrigǝ ⱪoydi.
Men då dei hadde fullført alt det som stend skrive um honom, tok dei honom ned av treet og lagde honom i ei grav.
30 Lekin Huda uni ɵlümdin tirildürdi!
Men Gud vekte honom upp frå dei daude;
31 Tirilgǝndin keyin, u burun ɵzi bilǝn Galiliyǝdin Yerusalemƣiqǝ ǝgixip kǝlgǝnlǝrgǝ kɵp künlǝr iqidǝ [nǝqqǝ ⱪetim] kɵrünüp turdi. Bu kixilǝr ⱨazir [Israil] hǝlⱪigǝ uning guwaⱨqiliri boluwatidu.
og han synte seg i fleire dagar for deim som hadde gjenge med honom frå Galilæa upp til Jerusalem, dei som no er hans vitne for folket.
32 Bizmu ata-bowilirimizƣa ⱪilinƣan wǝdining hux hǝwirini silǝrgǝ ⱨazir jakarlaymiz — Huda Əysani [arimizda] tiklǝp, bu wǝdini ularning ǝwladliri bolƣan bizlǝrgǝ ǝmǝlgǝ axurdi. Bu ⱨǝⱪtǝ Zǝburning ikkinqi küyidǝ aldin’ala mundaⱪ pütülgǝn: «Sǝn Mening Oƣlum, Ɵzüm seni bügünki künidǝ tuƣdurdum».
Og me forkynner dykk evangeliet um den lovnaden som vart federne gjeven, at Gud hev uppfyllt denne for oss, deira born, då han reiste upp Jesus,
so som det og stend skrive i den andre salmen: «Du er min son; eg hev født deg i dag.»
34 Əmdiliktǝ Hudaning Əysaƣa qirixni ⱪayta kɵrgüzmǝy ɵlümdin tirildüridiƣanliⱪi ⱨǝⱪⱪidǝ u [muⱪǝddǝs yazmilarda] mundaⱪ aldin eytⱪan: «Dawutⱪa wǝdǝ ⱪilƣan meⱨir-xǝpⱪǝtlǝrni silǝrgǝ ata ⱪilimǝn!»
Men at han reiste honom upp frå dei daude, so han aldri meir skal venda tilbake til undergang, det hev han sagt so: «Eg vil gjeva dykk dei heilage lovnader til David, dei trufaste.»
35 Xunga yǝnǝ bu ⱨǝⱪtǝ yǝnǝ bir ayǝttǝ: — «[I Huda], Sening muⱪǝddǝs Bolƣuqungƣa tenining qirixini kɵrgüzmǝysǝn».
Difor segjer han og ein annan stad: «Du skal ikkje lata din heilage sjå undergang.»
36 Qünki Dawut dǝrwǝⱪǝ Hudaning iradisi boyiqǝ ɵz dǝwri üqün hizmǝt ⱪilip, ɵz ata-bowiliriƣa ⱪoxulup ɵlümdǝ uhlap uning teni qirip kǝtkǝnidi.
For David sovna av, etter han i si livetid hadde tent Guds rådgjerd, og vart samla med sine feder og såg undergang.
37 Lekin Huda ɵlümdin tirildürgüqi bolsa qirixni ⱨeq kɵrmidi.
Men han som Gud vekte upp, han såg ikkje undergang.
38 Əmdi xunga silǝr xuni bilixinglar kerǝkki, i ⱪerindaxlar, ⱨazir gunaⱨlardin kǝqürüm ⱪilinix yoli dǝl xu kixi arⱪiliⱪ silǝrgǝ jakarliniwatidu.
Det vere då kunnigt for dykk, brør, at i honom vert forlating for synderne forkynt dykk;
39 Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ qüxürülgǝn Tǝwrat ⱪanuni bilǝn silǝr halas bolalmaywatⱪan ixlardin uningƣa etiⱪad ⱪilƣuqilar u arⱪiliⱪ halas ⱪilinip ⱨǝⱪⱪaniy ⱪilinidu!
og frå alt det som de ikkje kann verta rettferdiggjorde frå ved Mose lov, vert kvar den som trur rettferdiggjord i honom.
40 Xunga, pǝyƣǝmbǝrlǝr aldin eytⱪan xu balayi’apǝt bexinglarƣa qüxmǝsliki üqün eⱨtiyat ⱪilinglar! —
Sjå difor til at det som er sagt hjå profetarne, ikkje skal koma yver dykk:
41 «Ⱪaranglar, i mazaⱪ ⱪilƣuqilar, ⱨǝyranuⱨǝs bolup ⱨalak bolunglar! Qünki silǝrning künliringlarda bir ix ⱪilimǝnki, Uni birsi silǝrgǝ elan ⱪilsimu silǝr xu ixⱪa ⱨǝrgiz ixǝnmǝysilǝr!»
«Sjå, de vanvyrdarar, og undra dykk og vert til inkjes! for eit verk gjer eg i dykkar dagar, eit verk som de ikkje vil tru, um nokon fortel dykk det.»»
42 Pawlus bilǝn Barnabas sinagogdin qiⱪiwatⱪanda, jamaǝt ularƣa kelǝrki xabat küni bu ixlar ⱨǝⱪⱪidǝ yǝnǝ sɵzlǝxni yelindi.
Men då dei gjekk ut, bad dei um at desse ordi måtte verta tala til deim den næste kviledagen.
43 Sinagogtiki jamaǝt tarⱪalƣanda, nurƣun Yǝⱨudiylar wǝ Hudadin ⱪorⱪⱪan Tǝwratⱪa etiⱪad ⱪilƣan Yǝⱨudiy ǝmǝslǝrmu Pawlus bilǝn Barnabasⱪa ǝgǝxti. Ikkisi ularƣa sɵz ⱪilip, ularni Hudaning meⱨir-xǝpⱪitidǝ qing turuxⱪa dǝwǝt ⱪildi.
Og då synagogetenesta var enda, fylgde det med Paulus og Barnabas mange av jødarne og av dei jødetruande som dyrka Gud; og dei tala til deim og talde deim til å halda fast ved Guds nåde.
44 Keyinki xabat küni, pütün xǝⱨǝr hǝlⱪi degüdǝk Hudaning sɵz-kalamini angliƣili kelixti.
Den næste kviledagen kom mest heile byen saman og vilde høyra Guds ord.
45 Biraⱪ bundaⱪ top-top adǝmlǝrni kɵrgǝn Yǝⱨudiylar ⱨǝsǝtkǝ qɵmüp, Pawlusning sɵzlirigǝ ⱪarxi tǝtür gǝp ⱪilip, uningƣa tɵⱨmǝt ⱪildi.
Men då jødarne såg folkehoparne, vart dei fulle av brennhug, og dei sagde imot det som vart sagt av Paulus, ja, sagde imot og spotta.
46 Əmdi Pawlus bilǝn Barnabas tehimu yürǝklik ⱨalda mundaⱪ dedi: — Hudaning sɵz-kalamini aldi bilǝn silǝr [Yǝⱨudiy hǝlⱪigǝ] yǝtküzüx kerǝk idi. Lekin silǝr uni qǝtkǝ ⱪeⱪip ɵzünglarni mǝnggülük ⱨayatⱪa layiⱪ kɵrmigǝndin keyin, mana biz [silǝrdin] burulup ǝllǝrgǝ yüzlinimiz! (aiōnios g166)
Då tok Paulus og Barnabas til ords og sagde beint ut: «Det var naudsynlegt at Guds ord vart tala fyrst til dykk; men sidan de støyter det burt og ikkje dømer dykk sjølve verdige til det ævelege liv, sjå, so vender me oss til heidningarne. (aiōnios g166)
47 Qünki Pǝrwǝrdigar [muⱪǝddǝs yazmilarda] bizgǝ mundaⱪ buyruƣan: — «Mǝn Seni [yat] ǝllǝrgǝ nur boluxⱪa, Yǝr yüzining qǝt-yaⱪiliriƣiqǝ nijatliⱪ boluxung üqün Seni atidim».
For so hev Herren bode oss: «Eg hev sett deg til ljos for heidningar, at du skal vera til frelsa alt til ytste enden av jordi.»»
48 Əllǝrdikilǝr bu sɵzni anglap, huxal boluxup Rǝbning sɵz-kalamini uluƣlaxti; mǝnggülük ⱨayatⱪa erixixkǝ bekitilgǝnlǝrning ⱨǝmmisi etiⱪad ⱪildi. (aiōnios g166)
Då heidningarne høyrde det, gledde dei seg og prisa Herrens ord, og dei tok ved trui, so mange som var etla til ævelegt liv. (aiōnios g166)
49 Xundaⱪ ⱪilip, Rǝbning sɵz-kalami pütkül zeminƣa tarⱪaldi.
Og Herrens ord breidde seg ut yver heile landet.
50 Biraⱪ Yǝⱨudiylar Hudadin ⱪorⱪⱪan yuⱪiri tǝbiⱪilik ayallarni ⱨǝm xǝⱨǝr mɵtiwǝrlirini ⱪutritip, Pawlus bilǝn Barnabasⱪa ziyankǝxlik ⱪilƣuzup, ular ikkisini ɵz yurtliridin ⱪoƣlap qiⱪardi.
Men jødarne øste upp dei fornæme kvinnor som dyrka Gud, og dei fyrste menner i byen, og dei fekk i gang ei forfylgjing mot Paulus og Barnabas, og dei jaga deim ut frå sine landemerke.
51 Əmma Pawlus bilǝn Barnabas ularƣa ⱪarap ayaƣliridiki topini ⱪeⱪixturuwetip, Konya xǝⱨirigǝ ⱪarap mangdi.
Dei riste dusti av føterne sine mot deim og kom til Ikonium.
52 [Antakyadiki] muhlislar bolsa huxalliⱪⱪa ⱨǝmdǝ Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa tolduruldi.
Men læresveinarne vart fyllte med gleda og den Heilage Ande.
