Пәнд-несиһәтләр 6
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Hev du borga for grannen din, son min, hev du handtekest for ein annan,
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
er du bunden ved ord av din munn, er du fanga i ord av din munn,
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
gjer då soleis, son min, og berga deg, sidan du er komen i handi på grannen: Gakk og kasta deg ned for grannen, gjer ågang på han,
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
unn ikkje dine augo svevn, eller augneloki ein blund.
Frels deg som ei gasella or handi hans, som ein fugl or fangarvald!
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Gakk til mauren, du leting, sjå hans ferd og vert vis!
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
Han hev ingen hovding eller fut eller herre,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
men lagar um sumaren maten sin til og hev um hausten sanka si føda.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
Kor lenge vil du liggja, du leting? Når ris du upp or di svevn?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Endå litt svevn, endå litt blunding, endå litt kvild med henderne i kross,
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
so kjem armodi di som ein farande fant og naudi som skjoldvæpna mann.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
Ugagns menneskje, illgjerningsmann, er den som gjeng og rengjer munnen,
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
som blinkar med augo, skrapar med foten, peikar med fingrarne,
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
med meinspel i hjarta, alltid emnar på ilt, og yppar trættor.
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
Difor kjem hans undergang brått, snøgt vert han ulækjande krasa.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Det er seks ting som Herrens hatar, og sju er ei gru for hans sjæl:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
Storlåtne augo, ljugartunga, hender som renner ut skuldlaust blod,
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
hjarta som tenkjer upp vonde råder, føter som renner rapt til vondt,
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
den som lyg og vitnar falskt, den som yppar strid millom brør.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Son min, tak vare på bodet åt far din, og kasta’kje frå deg læra åt mor di!
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Bitt deim alltid til hjarta ditt, knyt deim um halsen din!
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Når du gjeng, skal læra leida deg; når du ligg, skal ho vaka yver deg; når du vaknar, skal ho tala til deg.
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
For bodet er ei lykt og lovi er ljos, og påminning med tukt er livsens veg.
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
Dei kann vara deg frå den vonde kvinna, frå den sleipe framande tunga.
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
Ikkje trå i hjarta etter vænleiken hennar, og lat ho’kje fanga deg med augneloki sine!
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
For skjøkja armar ut til siste brødbit, og gifte kona jagtar etter dyre livet.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
Kann nokon taka eld i fanget og ikkje brenna klædi sine?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
Ell’ kann ein gå på gløder og ikkje svida føterne?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
So vert det med den som gjeng inn til kona åt grannen; ingen kjem urefst frå det, um han rører henne.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
Vert ikkje tjuven vanvyrd, um han stel og vil stilla sin svolt?
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
Vert han teken, lyt han sjufaldt betala, alt han eig i sitt hus, lyt han gjeva.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
Den som driv hor med ei kona, er vitlaus, den som vil tyna seg sjølv, gjer slikt.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Hogg og skjemsla fær han, og ingen utslettar hans skam.
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
For mannen harmast i åbryskap, på hemnsdagen sparer han ikkje.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
Han bryr seg ikkje um nokor bot og tek’kje imot um du gjev han mykje.
