Mithali 8
1 Je hekima haiti? Je ufahamu hapazi sauti yake?
Ko, uchenjeri hahudanidziri here? Kunzwisisa hakusimudziri inzwi rako here?
2 Juu ya kilima kando ya barabara, kwenye njia panda, hekima anasimama.
Panzvimbo dzakakwirira panzira, pamharadzano dzenzira, ndipo pahumire;
3 Kando ya njia ya kuingilia mjini, karibu na milango ya mji, anaita kwa sauti.
parutivi rwamasuo okupinda muguta, pamikova, hunodanidzirisa huchiti,
4 Watu, ninawaita ninyi na ninapaza sauti yangu kwa wana wa wanadamu.
“Kwamuri, imi varume, ndinodanidzira; ndinosimudzira inzwi rangu kuvanhu vose.
5 Ninyi wajinga, jifunzeni hekima, na ninyi mnaochukia maarifa, lazima mjipatieni moyo wa ufahamu.
Imi vasina mano, wanai uchenjeri; imi mapenzi, wanai kunzwisisa.
6 Sikiliza na mimi nitasema mambo mazuri na nifumbuapo midomo yangu nitaongea haki.
Teererai, nokuti ndine zvinhu zvinokosha zvokutaura; ndinozarura muromo wangu kuti nditaure zvakarurama.
7 Maana kinywa changu hunena uaminifu na midomo yangu huchukia uovu.
Muromo wangu unotaura zvokwadi, nokuti miromo yangu inovenga zvakaipa.
8 Maneno ya kinywa changu yote ni haki; hakuna kilichogeuzwa wala kupotoshwa.
Mashoko ose omuromo wangu akarurama; hapana kana rimwe rakakombama kana rakaipa.
9 Maneno yangu yote yamenyooka kwa yule mwenye kuelewa; maneno yangu ni haki kwa wale wanaotafuta maarifa.
Kune ane njere ose zvawo akarurama, akarurama kuna avo vane zivo.
10 Chagua fundisho langu badala ya fedha na maarifa kuliko dhahabu safi.
Sarudza kurayira kwangu panzvimbo yesirivha, ruzivo panzvimbo yegoridhe rakaisvonaka,
11 Maana mimi, hekima ni bora kuliko vito; hakuna unachokitamani kinaweza kulinganishwa na mimi.
nokuti uchenjeri hunokosha kupfuura marubhi, uye hapana chaungada chingaenzaniswa nahwo.
12 Mimi, hekima, naishi kwa utaratibu, na ninamiliki maarifa na busara.
“Ini, uchenjeri ndinogara pamwe chete navakachenjera; ndine ruzivo nenjere.
13 Hofu ya Mungu ni kuchukia uovu- nachukia majivuno na kiburi, njia ya uovu, na kauli iliyopotoka- hivyo ninavichukia.
Kutya Jehovha ndiko kuvenga zvakaipa; ndinovenga kuzvikudza namanyawi, maitiro akaipa nokutaura kunonyangadza.
14 Ninaushauri mzuri na hekima sahihi; mimi ni busara; nguvu zipo kwangu.
Zano nokutonga kwakanaka ndezvangu; ndine kunzwisisa nesimba.
15 Kwa njia yangu wafalme hutawala- pia na waungwana, na wote ambao hutawala kwa haki.
Madzimambo anobata ushe neni uye vatongi vanodzika mirayiro yakarurama;
16 Kwa njia yangu wafalme hutawala na waungwana na wote wanaotawala kwa haki.
machinda anofambisa ushe neni, navakuru vose vanotonga panyika.
17 Nawapenda wale wanaonipenda, na wale wanaonitafuta kwa bidii, wataniona.
Ndinoda avo vanondida, uye vaya vanonditsvaka vanondiwana.
18 Kwangu kunautajiri na heshima, utajiri wa kudumu na haki.
Pfuma nokukudzwa zvineni, upfumi hunogara nokururama.
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu, bora hata kuliko dhahabu safi.
Chibereko changu chakanaka kupfuura goridhe rakaisvonaka; zvandinobereka zvinopfuura sirivha yakaisvonaka.
20 Ninazalisha kilicho bora kuliko fedha safi. Natembea katika njia ya haki,
Ndinofamba munzira dzokururama, pamakwara okururamisira,
21 katika mapito ambayo huelekea kwenye haki, ili niwape urithi wale wanaonipenda na kuzijaza hazina zao.
ndichipa upfumi kuna avo vanondida, uye ndichiita kuti matura avo azare.
22 Yehova aliniumba tokea mwanzo- mwazoni mwa matendo yake ya nyakati za kale.
“Jehovha akandibudisa sebasa rake rokutanga pamabasa ake, kutangira mabasa ake akare;
23 Tokea enzi za kale niliwekwa katika nafasi- tokea kwanza, tokea mwanzo wa dunia.
ndakagadzwa kubva pakusingaperi, kubva pakutanga, nyika isati yavapo.
24 Kabla ya bahari, mimi nilizaliwa- kabla ya kuwepo chemchemi zenye maji tele.
Makungwa asati avapo, ndakaberekwa, pasati pava nezvitubu zvine mvura zhinji;
25 Kabla ya milima na vilima kuwekwa, mimi nilizaliwa.
makomo asati aiswa munzvimbo dzawo, zvikomo zvisati zvavapo, ndakaberekwa,
26 Nilizaliwa kabla ya Yehova hajaiumba dunia wala makonde, hata mavumbi ya kwanza katika dunia.
asati aita nyika neminda kana guruva ripi zvaro renyika.
27 Nilikuwepo alipoziimarisha mbingu, wakati alipochora mstari katika sura ya kilindi.
Ndakanga ndiripo paakaisa matenga munzvimbo dzawo, paakaita denderedzwa pamusoro pamakungwa,
28 Nilikuwepo alipoimarisha anga la juu na wakati wa kutengeneza kina cha chemchemi.
paakaita makore kudenga uye paakasimbisa zvitubu zvamakungwa,
29 Nilikuwepo alipotengeneza mipaka ya bahari, ili maji yasisambae kuvuka pale alipoyaamuru, na wakati anaamuru misingi ya dunia sehemu ya kukaa.
paakapa gungwa miganhu yaro kuti mvura dzirege kudarika zvaakarayira, uye paakateya nheyo dzenyika.
30 Nilikuwa kando yake, kama fundistadi mkuu, na mimi nilikuwa furaha yake siku kwa siku, nikifurahi mbele zake daima.
Ipapo ndini ndaiva mhizha parutivi rwake. Ndaigara ndichifara zuva nezuva, ndichifara nguva dzose pamberi pake,
31 Nilikuwa nikifurahi katika dunia yake yote na furaha yangu ilikuwa kwa wana wa wanadamu.
ndichifadzwa nenyika yake yose uye ndichifadzwa navanhu vose.
32 Na sasa, wanangu, nisikilizeni, maana wale wazishikao njia zangu watakuwa na furaha.
“Saka zvino, vanakomana vangu, teererai kwandiri; vakaropafadzwa avo vanochengeta nzira dzangu.
33 Sikilizeni fundisho langu na mpate hekima; wala msilipuuze.
Teererai kurayira kwangu mugova vakachenjera; musakushayira hanya.
34 Anisikilizaye atakuwa na furaha- kila siku akitazama katika malango yangu, akinisubiri pembeni mwa milango ya masikani yangu.
Akaropafadzwa munhu anoteerera kwandiri, anorinda mazuva ose pamasuo angu. Anomira pamukova womusuo wangu.
35 Maana yeyote anionaye mimi, anapata uzima, naye atapata kibali kwa Yehova.
Nokuti ani naani anondiwana anowana upenyu uye anogamuchira nyasha kubva kuna Jehovha.
36 Na yeyote asiyeniona mimi, hujiumiza mwenyewe, wote wanaonichukia hupenda mauti.
Asi ani naani asingandiwani anozvikuvadza; vose vanondivenga vanoda rufu.”
