Mithali 1
1 Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
2 Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
3 kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
4 huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
5 wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
6 kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
7 Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
8 Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
9 Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
10 Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
11 Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon; (Sheol h7585)
13 Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
14 Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
15 Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
16 kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
17 Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
18 Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
19 Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
20 Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
21 kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
22 “Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
23 Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
24 Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
25 kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
26 mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
27 wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
28 “Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
29 Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
30 kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
31 watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
32 Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
33 Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
