Proverbios 16

1 Del hombre son las preparaciones del corazón: mas de Jehová la respuesta de la lengua.

انسان نقشه‌های زیادی می‌کشد، اما نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.

2 Todos los caminos del hombre son limpios en su opinión: mas Jehová pesa los espíritus.

تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

3 Encomienda a Jehová tus obras; y tus pensamientos serán afirmados.

نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفق خواهی شد.

4 Todas las cosas ha hecho Jehová por sí mismo; y aun al impío para el día malo.

خداوند هر چیزی را برای هدف و منظوری خلق کرده است. او حتی بدکاران را برای مجازات آفریده است.

5 Abominación es a Jehová todo altivo de corazón: la mano junta a la mano, no será sin castigo.

خداوند از اشخاص متکبر نفرت دارد و هرگز اجازه نخواهد داد آنها از مجازات فرار کنند.

6 Con misericordia y verdad será reconciliado el pecado; y con el temor de Jehová se aparta del mal.

درستکار و با محبت باش که خدا گناهت را خواهد بخشید. از خداوند بترس که بدی از تو دور خواهد شد.

7 Cuando los caminos del hombre serán agradables a Jehová, aun sus enemigos pacificará con él.

وقتی کسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا کاری می‌کند که حتی دشمنان آن شخص نیز با وی از در صلح و آشتی درآیند.

8 Mejor es lo poco con justicia, que la muchedumbre de los frutos sin derecho.

ثروت اندک که با درستکاری به دست آمده باشد بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه نادرست فراهم شده باشد.

9 El corazón del hombre piensa su camino: mas Jehová endereza sus pasos.

انسان در فکر خود نقشه‌ها می‌کشد، اما خداوند او را در انجام آنها هدایت می‌کند.

10 Adivinación está en los labios del rey: en juicio no prevaricará su boca.

پادشاه با حکمت الاهی سخن می‌گوید، پس نباید به عدالت خیانت ورزد.

11 Peso y balanzas derechas son de Jehová: obra suya son todas las pesas de la bolsa.

میزان و ترازوهای درست از آنِ خداوند است، همۀ وزنه‌های کیسه، ساختۀ اوست.

12 Abominación es a los reyes hacer impiedad; porque con justicia será confirmado su trono.

پادشاهان نمی‌توانند ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت از عدالت برقرار می‌ماند.

13 Los labios justos son el contentamiento de los reyes; y al que habla lo recto aman.

پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود ایشان خشنود می‌شوند.

14 La ira del rey es mensajero de muerte: mas el hombre sabio la evitará.

خشم پادشاه پیک مرگ است ولی مرد عاقل آن را فرو می‌نشاند.

15 En la alegría del rostro del rey está la vida; y su benevolencia es como la nube tardía.

شادی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می‌آورد.

16 Mejor es adquirir sabiduría que oro preciado; y adquirir inteligencia vale más que la plata.

به دست آوردن حکمت و دانایی بهتر است از اندوختن طلا و نقره.

17 El camino de los rectos es apartarse del mal: su alma guarda, el que guarda su camino.

راه خداشناسان دور از هر نوع بدی است و هر که در این راه گام بردارد جان خود را حفظ خواهد کرد.

18 Antes del quebrantamiento es la soberbia; y antes de la caída, la altivez de espíritu.

غرور منجر به هلاکت می‌شود و تکبر به سقوط می‌انجامد.

19 Mejor es abajar el espíritu con los humildes, que partir despojos con los soberbios.

بهتر است انسان متواضع باشد و با ستمدیدگان بنشیند تا اینکه میان متکبران باشد و در غنایم آنها سهیم شود.

20 El entendido en la palabra, hallará el bien; y el que confía en Jehová, bienaventurado él.

آنانی که کلام خداوند را اطاعت کنند سعادتمند خواهند شد و کسانی که بر او توکل نمایند برکت خواهند یافت.

21 El sabio de entendimiento es llamado entendido; y la dulzura de labios aumentará la doctrina.

دانا را از فهمش می‌شناسند و سخنان دلنشین او انسان را مجاب می‌کند.

22 Manadero de vida es el entendimiento al que le posee: mas la erudición de los insensatos es locura.

حکمت برای کسانی که از آن برخوردارند چشمهٔ حیات است، ولی حماقت برای نادانان مجازات به بار می‌آورد.

23 El corazón del sabio hace prudente su boca; y con sus labios aumenta la doctrina.

سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعالیمی که او می‌دهد مؤثر می‌باشد.

24 Panal de miel son las hablas suaves, suavidad al alma, y medicina a los huesos.

سخنان محبت‌آمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا می‌بخشد.

25 Hay camino que es derecho al parecer del hombre: mas su salida son caminos de muerte.

راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند، اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.

26 El alma del que trabaja, trabaja para sí; porque su boca le constriñe.

گرسنگی خوب است زیرا تو را وادار می‌کند که برای رفع آن کار کنی.

27 El hombre perverso cava en busca del mal; y en sus labios es como llama de fuego.

آدم بدکار نقشه‌های پلید می‌کشد و سخنانش مثل آتش می‌سوزاند.

28 El hombre perverso levanta contienda; y el chismoso aparta los príncipes.

شخص بداندیش نزاع به پا می‌کند و آدم سخن‌چین بهترین دوستان را از هم جدا می‌نماید.

29 El hombre malo lisonjea a su prójimo; y le hace caminar por el camino no bueno:

آدم ظالم همسایه‌اش را فریب می‌دهد و او را به راه نادرست می‌کشاند.

30 Cierra sus ojos para pensar perversidades: mueve sus labios, efectúa el mal.

شخص بدکار چشمان خود را می‌بندد و لبهایش را جمع می‌کند تا برای انجام مقاصد پلید خود نقشه بکشد.

31 Corona de honra es la vejez: en el camino de justicia se hallará.

موی سپید تاج جلال است که با زندگی خداپسندانه به دست می‌آید.

32 Mejor es el que tarde se aira, que el fuerte; y el que se enseñorea de su espíritu, que el que toma una ciudad.

صبر از قدرت بهتر است و کسی که بر خود مسلط باشد از شخصی که شهری را تسخیر نماید برتر است.

33 La suerte se echa en el seno: mas de Jehová es todo su juicio.

انسان قرعه را می‌اندازد، اما حکم آن را خداوند تعیین می‌کند.