Job 28

1 “Hay minas de plata y lugares donde se refina el oro.

Tiyak na mayroong isang mina ng pilak, isang lugar kung saan dinadalisay nila ang ginto.

2 El hierro se extrae de la tierra y el cobre se funde a partir de su mineral.

Hinuhukay ang bakal mula sa lupa; tinutunaw ang tanso mula sa bato.

3 Los mineros llevan lámparas a la oscuridad del subsuelo y buscan el mineral hasta donde pueden llegar en las sombras y la penumbra.

Nagtatakda ang tao ng wakas sa kadiliman at hinahanap sa pinakamalayong hangganan, ang mga bato sa karimlan at makapal na kadiliman.

4 Cavan una mina lejos de donde vive la gente o lejos de donde la gente pueda pasar. Se agarran de cuerdas que cuelgan en las fosas.

Gumagawa siya ng isang hukay pangminahan malayo sa kung saan naninirahan ang mga tao, mga lugar na nalimutan ng kaninumang paa. Naglalambitin siya malayo sa ibang mga tao; pabalik-balik na umiindayog.

5 El pan sale de la tierra, pero debajo parece que el fuego le ha dado la vuelta.

Tungkol sa lupa, mula kung saan nanggagaling ang tinapay, tinutupok ito sa ilalim na parang ng apoy.

6 Aquí las rocas contienen lapislázuli y el polvo contiene oro.

Ang mga bato nito ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga safiro, at ang alabok nito ay naglalaman ng ginto.

7 Ningún ave de rapiña puede ver estos caminos, ningún ojo de halcón puede percibir.

Walang ibong mahuhuli ang nakakaalam ng landas patungo rito, ni nakita ito ng mata ng palkon.

8 Ninguna fiera ha pasado por ese camino; el león no ha andado por allí.

Hindi pa nalalakaran ang ganitong landas ng mga mapagmalaking hayop, ni dumaan na doon ang mabangis na leon.

9 Los mineros atacan la dura roca; derriban las raíces de las montañas.

Ipinapatong ng isang tao ang kaniyang kamay sa matigas na bato; itinataob niya ang mga bundok sa kanilang mga ugat.

10 Hacen túneles en la roca, buscando cuidadosamente cada piedra preciosa.

Bumubutas siya ng mga lagusan sa mga bato; nakikita ng kaniyang mata ang bawat mahahalagang bagay doon.

11 Ponen diques en las fuentes de los ríos, y sacan a la luz lo que está oculto.

Ginagapos niya ang mga batis para hindi sila umaagos; anumang nakatago roon kaniyang dinadala sa liwanag.

12 “Pero, ¿dónde se puede encontrar la sabiduría? ¿Dónde está el lugar para obtener el entendimiento?

Saan kaya matatagpuan ang karunungan? Saan kaya ang lugar ng pang-unawa?

13 Los seres humanos no conocen el camino de la sabiduría; no se encuentra entre los vivos.

Hindi alam ng tao ang halaga nito; ni hindi ito natatagpuan sa lupain ng mga buhay.

14 Las aguas profundas dicen: ‘No está aquí’, y el mar dice: ‘Tampoco está aquí’.

Sinasabi ng malalim na mga tubig sa ilalim ng lupa, “Wala ito sa akin'; Sinasabi ng karagatan, “Wala ito sa akin.'

15 No se puede comprar con oro ni con plata.

Hindi ito matatamo kapalit ng ginto; ni hindi matitimbang ang pilak bilang presyo nito.

16 Su valor no se puede medir, ni siquiera con el oro de Ofir; es más precioso que el ónix o el lapislázuli.

Hindi ito matutumbasan ng ginto ng Ofir, ng mahalagang oniks o safiro.

17 El oro o el cristal fino no se pueden comparar con la sabiduría; no se puede cambiar por joyas de oro.

Ang halaga nito ay hindi matutumbasan ng ginto at kristal; ni hindi ito maipagpapalit sa mga alahas ng mainam na ginto.

18 El coral y el cristal no son dignos de mención; el precio de la sabiduría está muy por encima de los rubíes.

Hindi karapat-dapat banggitin ang koral o haspe; tunay nga, ang presyo ng karunungan ay higit kaysa sa mga rubi.

19 El topacio de Etiopía no se puede comparar con ella; ni se puede comprar con el oro más puro.

Hindi ito matutumbasan ng topaz ng Etiopia; ni hindi ito mapapahalagahan sa purong ginto.

20 “Entonces, ¿de dónde viene la sabiduría? ¿Dónde se adquiere el entendimiento?

Kung gayon, saan nga nagmumula ang karunungan? Saan ang lugar ng pang-unawa?

21 La sabiduría está oculta de la vista de todos los seres vivos, incluso las aves del cielo no pueden verla.

Natatago ang karunungan mula sa mga mata ng lahat ng mga buhay na bagay at pinanatiling nakatago mula sa mga ibon ng mga kalangitan.

22 Abadón y la Muerte dice: ‘Sólo hemos oído un rumor sobre ella’.

Sinasabi ng Pagkawasak at Kamatayan, 'Isa lamang sabi-sabi tungkol dito ang narinig ng aming mga tainga.'

23 “Sólo Dios comprende el camino de la sabiduría; él sabe dónde se encuentra.

Nauunawaan ng Diyos ang landas patungo rito; Alam niya ang lugar nito.

24 Porque él mira hasta el final de la tierra; ve todo lo que hay bajo el cielo.

Dahil tumitingin siya hanggang sa mga pinakadulo ng daigdig at nakikita lahat ng nasa ilalim ng mga kalangitan.

25 Él decidió cuál sería la fuerza del viento y reguló las aguas.

Sa nakaraan, ginawa niya ang pwersa ng hangin at binaha-bahagi ang mga tubig ayon sa sukat.

26 Fijó el límite de la lluvia e hizo un camino para el rayo.

Gumawa siya ng isang kautusan para sa ulan at isang landas para sa kidlat ng kulog.

27 Luego consideró la sabiduría. La examinó, le dio su aprobación y la declaró buena.

Pagkatapos nakita niya ang karunungan at ipinahayag ito; tunay nga, itinatag niya ito at sinuri niya ito.

28 Dijo a los hombres: ‘Reverenciar al Señor es la sabiduría, y apartarse del mal es el entendimiento’”.

Sa mga tao sinabi niya, 'Tingnan ninyo, ang takot sa Panginoon — iyan ang karunungan; ang lumayo sa kasamaan ay pang-unawa.”