< От Марка святое благовествование 10 >
1 И оттуду востав прейде в пределы Иудейския, об он пол Иордана. И снидошася паки народи к Нему: и яко обычай име, паки учаше их.
Ježíš opustil Kafarnaum a prošel Zajordáním do Judska. I zde ho obklopilo množství lidí a on je začal učit jako obvykle.
2 И приступльше фарисее вопросиша Его: аще достоит мужу жену пустити? Искушающе Его.
Přišli však za ním farizejové a pokoušeli se ho nachytat: zeptali se ho, zda je dovolen rozvod.
3 Он же отвещав рече им: что вам заповеда Моисей?
Místo odpovědi jim dal otázku: „Co řekl o rozvodu Mojžíš?“
4 Они же реша: Моисей повеле книгу распустную написати, и пустити.
„K tomu, aby manželství bylo zrušeno, podle Mojžíše stačí, když muž napíše ženě rozlukový list.“
5 И отвещав Иисус рече им: по жестосердию вашему написа вам заповедь сию:
„To byl jen Mojžíšův ústupek tvrdosti lidského srdce, “řekl na to Ježíš. „Bůh si to tak nikdy nepřál.
6 от начала же создания, мужа и жену сотворил я есть Бог:
Hned na počátku stvořil člověka jako nerozlučnou dvojici, muže a ženu.
7 сего ради оставит человек отца своего и матерь
Proto muž opustí své rodiče a připojí se ke své manželce;
8 и прилепится к жене своей, и будета оба в плоть едину: темже уже неста два, но плоть едина:
v tom spojení již nežijí jako dva jedinci, ale stávají se jednou bytostí.
9 еже убо Бог сочета, человек да не разлучает.
A proto člověk nemá právo rozdělit, co Bůh spojil.“
10 И в дому паки ученицы Его о сем вопросиша Его.
Později se učedníci znovu k té otázce vrátili.
11 И глагола им: иже аще пустит жену свою и оженится иною, прелюбы творит на ню:
Vyložil jim to: „Kdo se rozvede se svou ženou a ožení se s jinou, hřeší stejně, jako by měl ženy dvě.
12 и аще жена пустит мужа и посягнет за иного, прелюбы творит.
A právě tak rozvede-li se žena se svým mužem a vdá se za jiného, dopouští se cizoložství.“
13 И приношаху к Нему дети, да коснется их: ученицы же прещаху приносящым.
Lidé nosili k Ježíšovi děti, aby jim žehnal. Učedníci jim domlouvali, aby ho neobtěžovali.
14 Видев же Иисус негодова и рече им: оставите детей приходити ко Мне и не браните им, тацех бо есть Царствие Божие:
Když to Ježíš slyšel, zlobil se: „Neodhánějte ty děti a nebraňte jim, když chtějí ke mně. I jim přece patří Boží království.
15 аминь глаголю вам: иже аще не приимет Царствия Божия яко отроча, не имать внити в не.
A říkám vám, že kdo nepřijde k Bohu s dětskou prostotou, nestane se občanem toho království.“
16 И объемь их, возложь руце на них, благословляше их.
Bral děti do náruče, hladil je a žehnal jim.
17 И исходящу Ему на путь, притек некий и поклонься на колену Ему, вопрошаше Его: Учителю благий, что сотворю, да живот вечный наследствую? (aiōnios )
Když se zase vydali na cestu, dohonil je nějaký muž a padl před Ježíšem na kolena: „Dobrý učiteli, co mám dělat, abych získal věčný život?“ (aiōnios )
18 Иисус же рече ему: что Мя глаголеши блага? Никтоже благ, токмо един Бог.
„Proč mi říkáš dobrý? Vždyť dobrý je jen Bůh, “odvětil Ježíš.
19 Заповеди веси: не прелюбы сотвориши: не убий: не укради: не лжесвидетелствуй: не обиди: чти отца твоего и матерь.
„A k tvé otázce – přikázání přece znáš: nebudeš zabíjet, cizoložit, krást, lhát, podvádět, budeš si vážit svých rodičů.“
20 Он же отвещав рече Ему: Учителю, сия вся сохраних от юности моея.
„Mistře, všechno jsem dodržoval od mládí.“
21 Иисус же воззрев нань, возлюби его и рече ему: единаго еси не докончал: иди, елика имаши, продаждь и даждь нищым, и имети имаши сокровище на небеси: и прииди (и) ходи вслед Мене, взем крест.
Ježíš ho objal pohledem: „A přece ti něco schází. Jdi a prodej všechno, co máš, peníze rozdej chudým a získáš tak poklad v nebi. Potom se vrať a staň se mým následovníkem.“
22 Он же дряхл быв о словеси, отиде скорбя: бе бо имея стяжания многа.
Když to ten člověk vyslechl, zesmutněl a odešel s těžkým srdcem. Byl totiž velmi bohatý.
23 И воззрев Иисус глагола учеником Своим: како неудобь имущии богатство в Царствие Божие внидут.
Ježíš ho mlčky sledoval očima a pak se otočil k učedníkům: „Jak těžké je pro boháče vejít do Božího království!“
24 Ученицы же ужасахуся о словесех Его. Иисус же паки отвещав глагола им: чада, како неудобь уповающым на богатство в Царствие Божие внити:
To je zarazilo. Není snad majetek důkazem Boží přízně? „Přátelé, do Božího království se těžko dostanou ti, pro které jsou peníze a majetek smyslem života.
25 удобее бо есть вельбуду сквозе иглине ушы проити, неже богату в Царствие Божие внити.
Snáze projde velbloud tou uzoučkou brankou, které říkáte jehelné ucho, než bohatý vejde do Božího království.“
26 Они же излиха дивляхуся, глаголюще к себе: то кто может спасен быти?
To jim dodalo. „Má vůbec někdo naději, že se tam dostane?“říkali si mezi sebou.
27 Воззрев же на них Иисус глагола: у человек невозможно, но не у Бога: вся бо возможна суть у Бога.
Podíval se na ně. „Člověk na to nestačí, ale Bůh je všemocný.“
28 Начат же Петр глаголати Ему: се, мы оставихом вся и вслед Тебе идохом.
Tu promluvil Petr: „Ale my jsme se všeho vzdali a šli za tebou.“
29 Отвещав же Иисус рече: аминь глаголю вам: никтоже есть, иже оставил есть дом, или братию, или сестры, или отца, или матерь, или жену, или чада, или села, Мене ради и Евангелиа ради:
„Ujišťuji vás, “odpověděl Ježíš, „že každému, kdo se z lásky ke mně a pro šíření evangelia něčeho vzdá – ať už domova, života se sourozenci, rodiči, manželkou a dětmi, nebo majetku,
30 аще не приимет сторицею ныне во время сие, домов, и братий, и сестр, и отца, и матере, и чад, и сел, во изгнании, и в век грядущий живот вечный: (aiōn , aiōnios )
se to vrátí stonásobně už zde na zemi (i když neujde pronásledování) a v budoucnosti ho čeká věčný život. (aiōn , aiōnios )
31 мнози же будут первии последни, и последнии перви.
Mnozí, kteří u lidí něco znamenají, budou poslední, a těm nejpohrdanějším se tam dostane čestných míst.“
32 Бяху же на пути, восходяще во Иерусалим: и бе варяя их Иисус, и ужасахуся, и вслед идуще, бояхуся. И поемь паки обанадесять, начат им глаголати, яже хотяху Ему быти:
Když potom byli na cestě do Jeruzaléma, Ježíš šel vpředu a ostatní se drželi za ním. Co jim Ježíš řekl, to je znepokojilo a naplnilo obavami. Zavolal k sobě svých dvanáct učedníků a znovu je připravoval na to, co ho čeká:
33 яко, се, восходим во Иерусалим, и Сын Человеческий предан будет архиереом и книжником, и осудят Его на смерть, и предадят Его языком:
„Musíme do Jeruzaléma a tam Syn člověka padne do rukou velekněží a učitelů zákona a ti ho odsoudí a vydají pohanům.
34 и поругаются Ему, и уязвят Его, и оплюют Его, и убиют Его: и в третий день воскреснет.
Budou se mu veřejně vysmívat, plivat na něj, zbičují a zabijí ho. Ale třetí den vstane z mrtvých.“
35 И пред Него приидоста Иаков и Иоанн, сына Зеведеева, глаголюща: Учителю, хощева, да, еже аще просива, сотвориши нама.
Přihlásili se Zebedeovi synové Jakub a Jan: „Mistře, chtěli bychom tě o něco poprosit.“
36 Он же рече има: что хощета, да сотворю вама?
„Co si ode mne přejete?“vzhlédl Ježíš.
37 Она же реста Ему: даждь нам, да един о десную Тебе и един о шуюю Тебе сядева во славе Твоей.
„Až usedneš na trůn, chtěli bychom ti sedět nejblíže se všech, každý z jedné strany vedle tebe.“
38 Иисус же рече има: не веста, чесо просита: можета ли пити чашу, юже Аз пию, и крещением, имже Аз крещаюся, креститися?
„Nevíte, oč prosíte. Můžete pít z kalicha hořkosti, ze kterého musím pít já, a projít křtem utrpení, který mě čeká?“
39 Она же реста Ему: можева. Иисус же рече има: чашу убо, юже Аз пию, испиета, и крещением, имже Аз крещаюся, креститася:
„Ale jistě, “přisvědčili. „Dobře, budete pít z mého kalicha a budete pokřtěni stejným křtem.
40 а еже сести о десную Мене и о шуюю, несть Мне дати, но имже уготовано есть.
Ale není mou věcí určovat vám pořadí v Božím království. To už je stanoveno.“
41 И слышавше десять, начаша негодовати о Иакове и Иоанне.
Ostatních deset se zlobilo na Jakuba a Jana.
42 Иисус же призвав их, глагола им: весте, яко мнящиися владети языки, соодолевают им, и велицыи их обладают ими:
Ale Ježíš je svolal dohromady a řekl jim: „Víte, že vládcové mají moc nad národy, a kdo vládne, obvykle druhé utlačuje.
43 не тако же будет в вас: но иже аще хощет в вас вящший быти, да будет вам слуга:
Ale mezi vámi to tak být nemá. Naopak, kdo z vás chce být velký, ať všem pokorně slouží.
44 и иже аще хощет в вас быти старей, да будет всем раб:
A kdo z vás chce být na předním místě, ať je pomocníkem všech.
45 ибо Сын Человечь не прииде, да послужат Ему, но да послужит и даст душу Свою избавление за многи.
Vždyť já – Syn člověka – jsem nepřišel na svět proto, aby mi ostatní sloužili, ale abych já sloužil jim a abych položil život pro záchranu mnoha lidí.“
46 И приидоша во Иерихон. И исходящу Ему от Иерихона, и учеником Его, и народу многу, сын Тимеов Вартимей слепый седяше при пути, прося.
Procházeli také Jerichem, kde se k nim přidal velký zástup. U cesty seděl slepý žebrák Bartimeus – Timeův syn.
47 И слышав, яко Иисус Назорянин есть, начат звати и глаголати: Сыне Давидов Иисусе, помилуй мя.
Když uslyšel, že to jde Ježíš Nazaretský, křičel: „Ježíši z rodu krále Davida, slituj se nade mnou!“
48 И прещаху ему мнози, да умолчит: он же множае паче зваше: Сыне Давидов, помилуй мя.
Lidé mu domlouvali, aby mlčel. Ale on volal tím hlasitěji: „Synu Davidův, slituj se nade mnou!“
49 И став Иисус, рече его возгласити. И возгласиша слепца, глаголюще ему: дерзай, востани, зовет тя.
Ježíš ho uslyšel, zastavil se a přikázal, aby slepce zavolali. Vrátili se tedy k Bartimeovi se vzkazem: „Máš štěstí, Ježíš tě volá – vstaň!“
50 Он же отверг ризы своя, востав прииде ко Иисусови.
Slepec odhodil svůj starý kabát, vyskočil a klopýtal k Ježíšovi.
51 И отвещав глагола ему Иисус: что хощеши, да сотворю Тебе? Слепый же глагола Ему: Учителю, да прозрю.
„Co pro tebe mohu udělat?“dotkl se ho Ježíš. „Mistře, chci vidět!“
52 Иисус же рече ему: иди: вера твоя спасе тя. И абие прозре и по Иисусе иде в путь.
„Staň se, tvá víra tě zachránila.“V té chvíli se slepci vrátil zrak a on se vydal také za Ježíšem.