Приче Соломонове 14
1 Мудра жена зида кућу своју, а луда својим рукама раскопава.
Mwasi ya bwanya atongaka ndako na ye, kasi mwasi oyo azangi mayele abukaka yango na maboko na ye moko.
2 Ко ходи право, боји се Господа; а ко је опак на својим путевима, презире Га.
Moto oyo atambolaka alima atosaka Yawe, kasi moto oyo nzela na ye etengama-tengama atiolaka Ye.
3 У устима је безбожниковим прут охолости, а мудре чувају уста њихова.
Kati na monoko ya moto oyo azangi mayele, ezalaka na nzete ya lolendo, kasi bibebu ya moto ya bwanya ebatelaka ye.
4 Где нема волова, чисте су јасле; а обилата је летина од силе воловске.
Esika oyo ezalaka na ngombe te, elielo mpe ezalaka na eloko te, pamba te ezali makasi ya bangombe nde epesaka bomengo.
5 Истинит сведок не лаже, а лажан сведок говори лаж.
Motatoli ya sembo akosaka te, kasi motatoli ya mabe alobaka lokuta.
6 Подсмевач тражи мудрост, и не находи је; а разумном је знање лако наћи.
Motioli alukaka bwanya mpe azwaka yango te, kasi boyebi eyaka na pete epai na moto ya mayele.
7 Иди од човека безумног, јер нећеш чути паметне речи.
Zala mosika ya zoba, pamba te okotikala kozwa boyebi te na bibebu na ye.
8 Мудрост је паметног да пази на пут свој, а безумље је безумних превара.
Bwanya ya moto ya mayele esosolisaka ye nzela na ye, kasi bozoba ya bato oyo bazangi mayele: lokuta.
9 Безумнима је шала грех, а међу праведнима је добра воља.
Bazoba balingaka te kosenga bolimbisi, kasi ngolu na Nzambe ezalaka kati na bato ya sembo.
10 Срце свачије зна јад душе своје; и у весеље његово не меша се други.
Motema eyebaka pasi na yango moko, moko te akoki kokabola na yango esengo.
11 Дом безбожнички раскопаће се, а колиба праведних цветаће.
Ndako ya moto mabe ekobukana, kasi ndako ya kapo ya bayengebene ekofuluka.
12 Неки се пут чини човеку прав, а крај му је пут к смрти.
Nzela mosusu emonanaka sembo na miso ya bato, nzokande, na suka, ememaka na kufa.
13 И од смеха боли срце, и весељу крај бива жалост.
Ezala kati na koseka, motema ekoki kozala na mawa, mpe esengo ekoki kosuka na mawa.
14 Путева својих наситиће се ко је изопаченог срца, али га се клони човек добар.
Bato oyo batambolaka na boyengebene te bakozwa lifuti kolanda misala na bango, kasi moto ya sembo mpe akozwa lifuti kolanda misala na ye.
15 Луд верује свашта, а паметан пази на своје кораке.
Moto oyo azangi mayele andimaka makambo nyonso oyo balobaka, kasi moto ya mayele atambolaka na bokebi.
16 Мудар се боји и уклања се од зла, а безуман навире и слободан је.
Moto ya bwanya abangaka mabe mpe akimaka yango, kasi zoba atombokaka, na elikya nyonso.
17 Нагао човек чини безумље, а пакостан је човек мрзак.
Moto oyo asilikaka noki asalaka makambo ya bozoba, mpe bayinaka moto ya mayele mabe.
18 Луди наслеђује безумље, а разборити венчава се знањем.
Bato oyo bazangi mayele bazwaka bozoba lokola libula, kasi bato ya mayele bazwaka boyebi lokola motole.
19 Клањају се зли пред добрима и безбожни на вратима праведног.
Bato mabe bakofukama liboso ya bato ya malamu, bato ya mitema mabe bakofukama na ekuke ya bato ya sembo.
20 Убоги је мрзак и пријатељу свом, а богати имају много пријатеља.
Mobola ayinamaka ata epai na moninga na ye moko, kasi mozwi azalaka na baninga ebele.
21 Ко презире ближњег свог греши; а ко је милостив убогима, благо њему.
Moto oyo atiolaka moninga na ye asalaka lisumu, kasi esengo na moto oyo asalaka bato bakelela bolamu.
22 Који смишљају зло, не лутају ли? А милост и вера биће онима који смишљају добро.
Boni, bato oyo babongisaka kosala mabe bazali na libunga te? Kasi boboto mpe solo ezali epai ya bato oyo babongisaka kosala bolamu.
23 У сваком труду има добитка, а говор уснама само је сиромаштво.
Mosala nyonso epesaka litomba, kasi maloba ya pamba ememaka na bobola.
24 Мудрима је венац богатство њихово, а безумље безумних остаје безумље.
Bozwi ya bato ya bwanya ezalaka lokola motole na bango, kasi bozoba ya bato oyo bazangi mayele ezalaka lokola liboma.
25 Истинит сведок избавља душе, а лажан говори превару.
Motatoli oyo alobaka solo abikisaka bato ebele, kasi motatoli ya mabe alobaka lokuta.
26 У страху је Господњем јако поуздање, и синовима је уточиште.
Moto oyo atosaka Yawe akomaka na kondima makasi, mpe bana na ye bakozwa ekimelo.
27 Страх је Господњи извор животу да се човек сачува од пругала смртних.
Kotosa Yawe ezali etima ya bomoi, ekangolaka na mitambo ya kufa.
28 У мноштву је народа слава цару; а кад нестаје народа, пропаст је владаоцу.
Kozala na bato ebele epesaka mokonzi lokumu, kasi mokonzi akweyaka soki azali na bato te.
29 Ко је спор на гнев, велика је разума; а ко је нагао показује лудост.
Moto oyo asilikaka noki te azalaka mayele, kasi moto oyo akangaka motema te abimisaka bozoba na ye.
30 Живот је телу срце здраво, а завист је трулеж у костима.
Motema oyo ezali na kimia epesaka bomoi na nzoto, kasi bilulela epolisaka mikuwa.
31 Ко чини криво убогоме, срамоти Створитеља његовог; а поштује Га ко је милостив сиромаху.
Moto oyo anyokolaka mobola atiolaka Mokeli ya mobola yango, kasi moto oyo asalelaka moto akelela bolamu apesaka Ye lokumu.
32 За зло своје повргнуће се безбожник, а праведник нада се и на самрти.
Babenganaka moto mabe mpo na mabe na ye, kasi moto ya sembo awumelaka na elikya kino ata na kufa.
33 Мудрост почива у срцу разумног човека, а шта је у безумнима познаје се.
Bwanya ewumelaka kati na motema ya moto oyo azali na bososoli; kasi boni, ekoyebana solo kati na bazoba?
34 Правда подиже народ, а грех је срамота народима.
Bosembo etombolaka ekolo, kasi lisumu ememelaka bato soni.
35 Мио је цару разуман слуга, али на срамотног гневи се.
Mokonzi asepelaka na mosali ya bwanya, kasi mosali oyo ayokisaka ye soni apelisaka kanda na ye.
