Рындоря 19
1 Дэ кодыя вряма, кала Аполлосо сля дэ Коринфо, Павло проджиля пав плаехкэрэ тхана тай авиля дэ Эфесо. Котэ вов дыкхляпэ койсавэ сиклярнэнца.
And it came to pass, while Apollos was at Corinth, Paul, having passed through the upper districts, came to Ephesus, and finding certain disciples,
2 — Прылиле тумэ Свэнто Фано, кала патине? — пхучля вов. — Амэ и на шундэ пала кода, со исин Свэнто Фано, — пхэндэ кодэла.
he said to them, Did ye receive [the] Holy Spirit when ye had believed? And they [said] to him, We did not even hear if [the] Holy Spirit was [come].
3 Тунчи Павло пхучля: — Сар жэ тумэ сле болдэ? — Кади, сар сиклярда Иоанно, — пхэндэ вонэ.
And he said, To what then were ye baptised? And they said, To the baptism of John.
4 Павло пхэнда: — Иоанно болдэлас, кала мануш прыджянэлас пэхкоро бэзимо. Вов прыакхарэлас манушэн тэ патя дэ Кодэлэ, Касти трэбуни тэ авэ пала лэ, дэ Исусо.
And Paul said, John indeed baptised [with] the baptism of repentance, saying to the people that they should believe on him that was coming after him, that is, on Jesus.
5 Кала вонэ ушундэ пала када, тунчи болдэнепэ важ Рае Исусохкоро Лав.
And when they heard that, they were baptised to the name of the Lord Jesus.
6 И кала Павло тховда пэ лэн васта, пэ лэндэ сджиля Свэнто Фано. Тунчи вонэ ачиле тэ дэдумэ авэр чибэнца и тэ пхэнэ Дэвлэстар.
And Paul having laid [his] hands on them, the Holy Spirit came upon them, and they spoke with tongues and prophesied.
7 Всавэрэн лэн сля паша дэшудуй манушэн.
And all the men were about twelve.
8 Павло трин чёна бидаракоро пхэнэлас дэ синагога. Вов дэдуманя манушэнца пала Дэвлэхкоро Тхагаримо тай допхэнэлас лэнди.
And entering into the synagogue, he spoke boldly during three months, reasoning and persuading [the things] concerning the kingdom of God.
9 Нэ койсавэ лэндар мижонас и отпхэнэнаспэ тэ патя, тай дэдумэнас англа всавэрэн, со Дром Раехкоро на исин чячюно. Тунчи Павло ачявда лэн. Вов вытидэня сиклярнэн и кожно диво дэдуманя лэнца дэ Тираннохкири школа.
But when some were hardened and disbelieved, speaking evil of the way before the multitude, he left them and separated the disciples, reasoning daily in the school of Tyrannus.
10 Кади процырдэняпэ дуй бэрша, и всавэрэ иудея тай грекуря, савэ джювдэ дэ Цыкни Азия, шундэ Раехкоро Лав.
And this took place for two years, so that all that inhabited Asia heard the word of the Lord, both Jews and Greeks.
11 Дэвэл терэлас Павлохкэрэ вастэнца фартэ барэ дывуря.
And God wrought no ordinary miracles by the hands of Paul,
12 Насвалэ лэнаспэ кхоснэндэ тай кущикэндэ, савэн майанглал лэласпэ Павло, тай высастёнас всавэрэ дукхэндар, тай мижэ фануря выджянас лэндар.
so that even napkins or aprons were brought from his body [and put] upon the sick, and the diseases left them, and the wicked spirits went out.
13 Койсавэ иудеенгэрэ джянимаря, савэ пхирэнас пав дромэн, кала вытрадэнас мижо фано манушэндар, прыакхарэнас Лав Рае Исусохкоро. Вонэ пхэнэнас: — Прыпхэнав тумэнди важ Исусо, пала Савэ розпхэнэл Павло.
And certain of the Jewish exorcists also, who went about, took in hand to call upon those who had wicked spirits the name of the Lord Jesus, saying, I adjure you by Jesus, whom Paul preaches.
14 Када терэнас и эфта Скевахкэрэ чявэ. А Скева сля иудеенгоро англуно рашай.
And there were certain [men], seven sons of Sceva, Jewish high priest, who were doing this.
15 Нэ мижо фано пхэнда лэнди: — Джянав Исусо, тай Павло джянав. А ко тумэ кацавэ?
But the wicked spirit answering said to them, Jesus I know, and Paul I am acquainted with; but ye, who are ye?
16 Тай мануш, дэ саво сля мижо фано, чутапэ пэ лэн кацавя зораґа, со домарда лэн всавэрэн и вонэ вынашле цэрэстар нангэ тай зранглэ.
And the man in whom the wicked spirit was leaped upon them, and having mastered both, prevailed against them, so that they fled out of that house naked and wounded.
17 Кала пала када уджянгле иудея тай грекуря, савэ джювдэ дэ Эфесо, лэн всавэрэн обхутилда дар, тай вонэ ачиле тэ отлиджяпэ Рае Исусохкэрэ Лавэстэ баря пативаґа.
And this became known to all, both Jews and Greeks, who inhabited Ephesus, and fear fell upon all of them, and the name of the Lord Jesus was magnified.
18 Бут савэ лэндар патине, авэнас тай оттердо прыджянэнаспэ дэ пэхкэрэн рындонэн.
And many of those that believed came confessing and declaring their deeds.
19 Бут мануша, савэ майанглал залэнас врэжаґа, анэнас пэхкэрэ джянимахкэрэ лила и англал всавэрэн спхабарэнас лэн. Кала биндэ, сави цимин сля всавэрэ спхабардэ лилэндэ, тунчи выджиля пандэша пхангля рупь.
And many of those that practised curious arts brought their books [of charms] and burnt them before all. And they reckoned up the prices of them, and found it fifty thousand pieces of silver.
20 Кади Дэвлэхкоро лав розджяласпэ тай лэлас зор.
Thus with might the word of the Lord increased and prevailed.
21 Пала кадэлэ всавэрэ Павло прылиля дэ гындо тэ заджя пав Македония тай Ахаия, ай тунчи тэ ладэ дэ Ерусалимо. — Сар мэ авава дэ Ерусалимо, манди трэбуни тэ попэрав и дэ Римо, — пхэнда вов.
And when these things were fulfilled, Paul purposed in his spirit to go to Jerusalem, passing through Macedonia and Achaia, saying, After I have been there I must see Rome also.
22 Вов бичалда дэ Македония дон пэхкэрэн амалэн, Тимофее тай Эрасто, а еджино пэ койсави вряма ачиляпэ дэ Цыкни Азия.
And having sent into Macedonia two of those ministering to him, Timotheus and Erastus, he remained himself awhile in Asia.
23 Тунчи сля баро ваздимо важ Раехкэрэ Дромэ.
And there took place at that time no small disturbance about the way.
24 Мануш, савэ акхарэнас Димитрии и саво залэласпэ рупунэ рындонэнца, терэлас рупастар храмуря, кацавэ, сар храмо, тев тэлёнас дэвляти пав лавэ Артемида. И кадэлэґа вов дэлас тэ затерэ и авэр пэхкэрэ амалэнди.
For a certain [man] by name Demetrius, a silver-beater, making silver temples of Artemis, brought no small gain to the artisans;
25 Вов акхарда лэн и аврэн кацавэн бутярнэн дэ кадэва рындо тай пхэнда: — Тумэ джянэн, со кадыя бути дэл амэнди лачё затиримо.
whom having brought together, and those who wrought in such things, he said, Men, ye know that our well-living arises from this work,
26 Нэ тумэ дыкхэн и шунэн, со кадэва Павло пэрэцэрдэня пэ пэхкири риг тай слиджялда годятар бутэн манушэн, савэ джювэн на кацик дэ Эфесо, нэ пав всавири Цыкни Азия. Вов пхэнэл, со дэвэла, савэ стердэ вастэнца, — на дэвэла.
and ye see and hear that this Paul has persuaded and turned away a great crowd, not only of Ephesus, but almost of all Asia, saying that they are no gods which are made with hands.
27 Када лиджял колэстэ, со на кацик амари бути на авэла дэ патива, нэ и храмо, тев тэлён баря дэвляти Артемидати, нисо на ачела. Тай еджини дэвли, савяти тэлён всавири Цыкни Азия и всавири люмля, хацарэла пэхкири патив.
Now not only there is danger for us that our business come into discredit, but also that the temple of the great goddess Artemis be counted for nothing, and that her greatness should be destroyed whom the whole of Asia and the world reveres.
28 Кала вонэ ушундэ када, тунчи мижыле тай ачиле тэ типисявэ: — Бари исин Артемида Эфесохкири!
And having heard [this], and being filled with rage, they cried out, saying, Great [is] Artemis of the Ephesians.
29 Тунчи всаворо форо подваздэняпэ. Мануша схутилдэ кодэлэн, ко авиля Павлоґа (када сле македонянуря Гаий тай Аристархо), и всавэрэ, сар екх, прастэне дэ театро.
And the [whole] city was filled with confusion, and they rushed with one accord to the theatre, having seized and carried off with [them] Gaius and Aristarchus, Macedonians, fellow-travellers of Paul.
30 Павло камля тэ выджя манушэндэ, нэ сиклярнэ на дэне лэсти.
But Paul intending to go in to the people, the disciples suffered him not;
31 И койсавэ Азиякэрэ пхурэдэра, амала Павлохкэрэ, пэрэдэне лэсти, соб тэ на авэл дэ театро.
and some of the Asiarchs also, who were his friends, sent to him and urged him not to throw himself into the theatre.
32 Мануша, савэ стидэнепэ, выджянас годятар, колэсти со екх лэндар типисявэнас пала екхэ, ай авэр — пала аврэ. Бут манушэн на полэнас, и сости вонэ пордэ авиле.
Different persons therefore cried out some different thing; for the assembly was tumultuous, and the most did not know for what cause they had come together.
33 Лэнгэрэ стидэмастар выцырдэне пэ англал Александро — када тердэ иудеи. Александро сикавда манушэнди вастэґа, соб вонэ тэ заачен мулком, и камля тэ отрисарэ пэстар лэнгэрэ лава.
But from among the crowd they put forward Alexander, the Jews pushing him forward. And Alexander, beckoning with his hand, would have made a defence to the people.
34 Нэ кала всавэрэ уджянгле, со вов исин иудеи, упалэ ачиле фартэ тэ типисявэ: — Бари исин Артемида Эфесохкири! И типисявэнас паша дуй чясуря.
But, recognising that he was a Jew, there was one cry from all, shouting for about two hours, Great [is] Artemis of the Ephesians.
35 Тунчи екх форохкэрэ пхурэдэрэндар ачиля тэ улэ лэн тай пхэнда: — Эфесянуря, чи на джянэл всавири люмля, со дэ форо Эфесо прыдыкхэн пала храмо, тев тэлён баря Артемидати тай свэнтонэ барэсти, саво тэлэдэня болыбнастар?
And the townclerk, having quieted the crowd, said, Ephesians, what man is there then who does not know that the city of the Ephesians is temple-keeper of Artemis the great, and of the [image] which fell down from heaven?
36 Калэсти нико на запхэнэла. Важ кода тумэнди трэбуни тэ улэпэ тай тэ на терэ бибахт.
These things therefore being undeniable, it is necessary that ye should be calm and do nothing headlong.
37 Тумэ андэ кордэ манушэн, нэ ни екх лэндар на обчёрда храмо тай на пхэнда бибахтало лав пэ амаря дэвля.
For ye have brought these men, [who are] neither temple-plunderers, nor speak injuriously of your goddess.
38 А сар исин Димитриестэ и аврэ бутярнэндэ пав кадэва рындо, дэ со лэн тэ дошарэ, тунчи амэндэ исин сындуря тай проконсулы. Котэ пхэнэн, со исин тумэндэ екх пэ екхэ.
If therefore Demetrius and the artisans who [are] with him have a matter against any one, the courts are being held, and there are proconsuls: let them accuse one another.
39 Кала исин тумэндэ, со тэ пхуче, мэк роздыкхэн када дэ упхэнимахкоро стидэмо.
But if ye inquire anything concerning other matters, it will be settled in the regular assembly.
40 Тэ на дошарэн амэн авдивэ, со терах ваздимо, и амэнди на авэла, со тэ пхэнах.
For also we are in danger to be put in accusation for sedition for this [affair] of to-day, no cause existing in reference to which we shall be able to give a reason for this concourse.
41 Кадэла лавэнца вов розмукля лэнгоро стидэмо.
And having said these things, he dismissed the assembly.
