Provérbios 27
1 Não te orgulhes do dia de amanhã; porque não sabes o que o dia trará.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Que o estranho te louve, e não tua [própria] boca; o estrangeiro, e não teus [próprios] lábios.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 A pedra é pesada, e a areia tem [seu] peso; mas a provocação do tolo é mais pesada do que estas ambas.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 O furor é cruel, e a ira impetuosa; mas quem resistirá firme perante à inveja?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Melhor é a repreensão clara do que o amor escondido.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Fiéis são as feridas [feitas] por um amigo, mas os beijos de um inimigo são enganosos.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 A alma saciada rejeita o favo de mel; mas para a alma faminta, toda coisa amarga é doce.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 Como a ave, que vagueia de seu ninho, assim é o homem que anda vagueando de seu lugar.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 O óleo e o perfume alegram ao coração; assim é a doçura de um amigo com um conselho sincero.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Não abandones o teu amigo, nem o amigo de teu pai; nem entres na casa de teu irmão no dia de tua adversidade; melhor é o vizinho que está perto do que o irmão que está longe.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 Sê sábio, meu filho, e alegra meu coração; para que eu tenha algo a responder para aquele que me desprezar.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 O prudente vê o mal, [e] se esconde; [mas] os ingênuos passam adiante, e sofrem as consequências.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Toma a roupa daquele que fica por fiador de estranho; toma penhor daquele [que fica por fiador] da estranha.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 Aquele que bendiz ao seu amigo em alta voz durante a madrugada lhe será considerado como maldição.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A mulher briguenta é semelhante a uma goteira contínua em tempo de grande chuva;
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 Tentar contê-la é como tentar conter o vento, ou impedir que o óleo escorra de sua mão direita.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 O ferro é afiado com ferro; assim também o homem afia o rosto de seu amigo.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 Aquele que guarda a figueira comerá de seu fruto; e o que dá atenção ao seu senhor será honrado.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 Assim como a água reflete o rosto, assim também o coração reflete o ser humano.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
20 O Xeol e a perdição nunca estão saciados; assim também os olhos do homem nunca estão satisfeitos. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 [Como] o crisol é para a prata, e o forno para o ouro, assim o homem [é provado] pelos louvores que lhe dizem.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Ainda que esmagues ao tolo em um pilão junto com os grãos, ainda assim sua loucura não se separaria dele.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Procura conhecer a condição de tuas ovelhas; põe teu coração sobre o gado;
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 porque o tesouro não [dura] para sempre; nem uma coroa [dura] de geração em geração.
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 Quando a erva aparecer, e surgirem a folhagem, e se juntarem as ervas dos montes,
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 Os cordeiros serão para tuas roupas, e os bodes para o preço do campo;
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 E o leite das cabras será o suficiente para tua alimentação, para a alimentação de tua casa, e para o sustento de tuas servas.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
