< Provérbios 26 >
1 Assim como a neve no verão, como a chuva na colheita, assim também não convém a honra para o tolo.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 Como um pássaro a vaguear, como a andorinha a voar, assim também a maldição não virá sem causa.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 Açoite para o cavalo, cabresto para o asno; e vara para as costas dos tolos.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Não respondas ao tolo conforme sua loucura; para que não te faças semelhante a ele.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Responde ao tolo conforme sua loucura, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 Quem manda mensagens pelas mãos do tolo é como quem corta os pés e bebe violência.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 [Assim] como não funcionam as pernas do aleijado, assim também é o provérbio na boca dos tolos.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 Dar honra ao tolo é como amarrar uma pedra numa funda.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 Como espinho na mão do bêbado, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 [Como] um flecheiro que atira para todo lado, [assim] é aquele que contrata um tolo [ou] que contrata alguém que vai passando.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 Como um cão que volta a seu vômito, [assim] é o tolo que repete sua loucura.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 Viste algum homem sábio aos seus próprios olhos? Mais esperança há para o tolo do que para ele.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 O preguiçoso diz: Há uma fera no caminho; há um leão nas ruas.
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 [Como] a porta se vira em torno de suas dobradiças, [assim] o preguiçoso [se vira] em sua cama.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 O preguiçoso põe sua mão no prato, e acha cansativo demais trazê-la de volta a sua boca.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 O preguiçoso se acha mais sábio aos próprios olhos do que sete que respondem com prudência.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 Aquele que, enquanto está passando, [se envolve] em briga que não é sua, é [como] o que pega um cão pelas orelhas.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 Como o louco que lança faíscas, flechas e coisas mortíferas,
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 Assim é o homem que engana a seu próximo, e diz: Não estava eu [só] brincando?
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 Sem lenha, o fogo se apaga; e sem fofoqueiro, a briga termina.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 O carvão é para as brasas, e a lenha para o fogo; e o homem difamador para acender brigas.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 As palavras do fofoqueiro são como alimentos deliciosos, que descem ao interior do ventre.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Como um vaso de fundição coberto de restos de prata, [assim] são os lábios inflamados e o coração maligno.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 Aquele que odeia dissimula em seus lábios, mas seu interior abriga o engano;
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 Quando ele [te] falar agradavelmente com sua voz, não acredites nele; porque há sete abominações em seu coração;
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Cujo ódio está encoberto pelo engano; sua maldade será descoberta na congregação.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 Quem cava uma cova, nela cairá; e quem rola uma pedra, esta voltará sobre ele.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A língua falsa odeia aos que ela atormenta; e a boca lisonjeira opera ruína.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.