< Provérbios 23 >

1 Quando te assentares a comer com um governador, attenta bem para o que se te poz diante,
Ati yeroo waa nyaachuuf bulchaa tokko wajjin teessutti, waan fuula kee dura jiru hubadhuu ilaali;
2 E põe uma faca á tua garganta, se és homem de grande appetite.
ati yoo nyaataaf fedhii guddaa qabaatte, qoonqoo kee irra billaa kaaʼi.
3 Não cubices os seus manjares gostosos, porque são pão de mentiras.
Waan nyaanni sun nama gowwoomsuuf, miʼaa isaatti hin gaggabin.
4 Não te cances para enriqueceres; dá de mão á tua prudencia.
Sooromuuf jettee of hin dadhabsiisin; of qabuufis ogummaa qabaadhu.
5 Porventura fitarás os teus olhos n'aquillo que não é nada? porque certamente se fará azas e voará ao céu como a aguia
Sooromni yommuu ati ija irra buufattutti ni bada; inni dhugumaan Baallee baafatee akkuma risaa gara samiitti ol barrisaatii.
6 Não comas o pão d'aquelle que tem o olho maligno, nem cubices os seus manjares gostosos.
Buddeena doqnaa hin nyaatin; cidha isaas hin kajeelin;
7 Porque, como imaginou na sua alma, te dirá: Come e bebe; porém o seu coração não estará comtigo.
inni yeroo hunda waaʼee gatii yaadaatii. Inni, “Nyaadhuu dhugi” siin jedha; garaan isaa garuu si wajjin hin jiru.
8 Vomitarias o bocado que comeste, e perderias as tuas suaves palavras.
Ati waanuma xinnoo nyaatte sana ni diddigda; dubbii kee gaarii sana illee ni dhabda.
9 Não falles aos ouvidos do tolo, porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
Sababii inni ogummaa dubbii keetii tuffatuuf ati nama gowwaatti hin dubbatin.
10 Não removas os limites antigos, nem entres nas herdades dos orphãos,
Dhagaa daangaa durii hin dhiibin yookaan lafa qotiisaa ijoollee abbaa hin qabneetti hin darbin.
11 Porque o seu redemptor é o Forte, que pleiteará a sua causa contra ti.
Furiin isaanii jabaadhaatii; inni gara isaanii goree sitti falma.
12 Applica á disciplina o teu coração, e os teus ouvidos ás palavras do conhecimento.
Qalbii kee gara gorsaatti, gurra kee immoo gara dubbii beekumsaatti deebifadhu.
13 Não retires a disciplina da creança, quando a fustigares com a vara; nem por isso morrerá.
Ijoollee kee adabachuu hin dhiisin; yoo ati arcummeedhaan adabde isaan hin duʼan.
14 Tu a fustigarás com a vara, e livrarás a sua alma do inferno. (Sheol h7585)
Arcummeedhaan isaan adabiitii lubbuu isaanii duʼa oolchi. (Sheol h7585)
15 Filho meu, se o teu coração fôr sabio, alegrar-se-ha o meu coração, sim, o meu proprio,
Yaa ilma ko, yoo garaan kee ogeessa taʼe, garaan koo ni gammada;
16 E exultarão os meus rins, quando os teus labios fallarem coisas rectas.
yoo arrabni kee waan qajeelaa dubbate, keessi koo baayʼee gammada.
17 Não inveje aos peccadores o teu coração; antes sê no temor do Senhor todo o dia
Garaan kee cubbamootatti hin hinaafin; garuu yeroo hunda Waaqayyoon sodaadhu.
18 Porque devéras ha um bom fim: não será cortada a tua expectação.
Ati dhugumaan gara fuulduraatti abdii qabda; abdiin kees hin citu.
19 Ouve tu, filho meu, e sê sabio, e dirige no caminho o teu coração.
Yaa ilma ko, dhaggeeffadhu; ogeessa taʼi; qalbii kee daandii qajeelaa irra buufadhu.
20 Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
Warra daadhii wayinii baayʼee dhuganitti yookaan warra foonitti gaggabanitti hin makamin;
21 Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a somnolencia faz trazer os vestidos rotos.
machooftuu fi albaadheyyiin ni hiyyoomu; hirriba baayʼisuunis moofaa nama uffachiisa.
22 Ouve a teu pae, que te gerou, e não desprezes a tua mãe, quando vier a envelhecer.
Abbaa kee kan si dhalche dhagaʼi; haadha kees yeroo isheen jaartu hin tuffatin.
23 Compra a verdade, e não a vendas: a sabedoria, e a disciplina, e a prudencia.
Dhugaa bitadhu malee hin gurgurin; ogummaa, qajeelfamaa fi hubannaas bitadhu.
24 Grandemente se regozijará o pae do justo, e o que gerar a um sabio se alegrará n'elle.
Abbaan nama qajeelaa gammachuu guddaa qaba; namni ilma ogeessa qabu isatti gammada.
25 Alegrem-se teu pae e tua mãe, e regozije-se a que te gerou.
Abbaan keetii fi haati kee haa gammadan; isheen si deesse sun haa ililchitu!
26 Dá-me, filho meu, o teu coração, e os teus olhos observem os meus caminhos.
Yaa ilma ko, garaa kee naa kenni; iji kees karaa koo haa ilaalu;
27 Porque cova profunda é a prostituta, e poço estreito a estranha.
sagaagaltuun boolla gad fagoodhaatii, niitiin ganda labeenis boolla bishaanii dhiphaa dha.
28 Tambem ella, como um salteador, se põe a espreitar, e multiplica entre os homens os iniquos.
Isheen akkuma saamtuutti riphxee nama eeggatti; namoota gidduuttis warra hin amanamne baayʼifti.
29 Para quem são os ais? para quem os pezares? para quem as pelejas? para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
Eenyutu, “Anaaf wayyoo!” jedha? Eenyutu gadda qaba? Eenyutu lola qaba? Eenyutu komii qaba? Eenyutu sababii malee madaaʼa? Kan iji isaa diimatu eenyu?
30 Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
Warra daadhii wayinii dhuguu irra akka malee turan, warra daadhii wayinii walmakaa afaaniin qabuu dhaqanii dha.
31 Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
Yeroo inni diimatutti, yeroo inni billillee keessa ol xixinniqutti, yeroo inni suuta jedhee gad buʼutti daadhii wayinii ija itti qabdee hin ilaalin.
32 No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
Dhuma irratti akkuma bofaa nama idda; akkuma buutiis nama ciniina.
33 Os teus olhos olharão para as mulheres estranhas, e o teu coração fallará perversidades.
Iji kee waan haaraa arga; qalbiin kees jalʼina yaada.
34 E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
Ati akkuma nama walakkaa galaana guddaa ciisuu ti; akkuma nama fiixee utubaa doonii irra ciisuu taata.
35 E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; maçaram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a buscal-a outra vez
Ati akkana jetta; “Isaan na dhaʼan; ani garuu hin miidhamne! Isaan na tuman; garuu natti hin dhagaʼamne! Ani dhugaatii biraa barbaaddachuuf yooman dammaqa?”

< Provérbios 23 >