Przysłów 3
1 Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
Mein Sohn, vergiß nicht meine Weisung! Dein Herz beachte mein Gebot!
2 Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
Denn viele Tage, lange Lebensjahre verheißen sie in Fülle dir und Wohlfahrt.
3 Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
Sie mögen dich in treuer Liebe nicht verlassen! Bind um den Hals sie, schreibe sie auf deines Herzens Tafeln!
4 Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
Durch feine Lebensart gewinnst du Gunst in Gottes und der Menschen Augen.
5 Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
Auf Gott vertrau von ganzem Herzen! Stütz dich auf eigene Einsicht nie!
6 Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
Auf allen deinen Wegen denk an ihn! Dann ebnet er dir deine Pfade.
7 Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
Halt dich nicht selbst für weise! Fürchte den Herrn! Halt ferne dich vom Bösen!
8 [To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
Erquickung sei dies deinem Leibe und Labsal deinen Gliedern!
9 Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
Ehre den Herrn mit deiner Habe, mit deiner ganzen Ernte erstem Abhub!
10 A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
Dann werden reichlich deine Scheunen voll; vom Moste strömen deine Kufen.
11 Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
Die Zucht des Herrn verachte nicht, mein Sohn, und seufze niemals über seine Strafe!
12 Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
Denn wen der Herr liebhat, den züchtigt er, so wie ein Vater seinen Sohn, an dem er Wohlgefallen hat.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
Heil sei dem Mann, der Weisheit findet, dem Mann, der Einsicht sich erwirbt!
14 Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
Denn was sie einbringt, übertrifft, was man am Silber haben kann, und was sie abwirft, übertrifft, was man um Gold erwirbt.
15 Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
Sie ist weit köstlicher als Perlen, und gar nichts kommt ihr gleich, was du dir wünschen könntest.
16 Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
In ihrer rechten Hand liegt langes Leben, in ihrer linken Reichtum und Besitz.
17 Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
All ihre Wege sind der Wohlfahrt Wege; all ihre Pfade sind nur Heil.
18 Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
Ein Lebensbaum für den, der sie ergreift, und wer sie festhält, ist beglückt.
19 PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
Durch Weisheit gründete der Herr die Erde; durch Einsicht machte er den Himmel fest.
20 Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
Durch seine Kunst ergießen sich die Ozeane und senden Wolken Tau herab.
21 Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
Mein Sohn! Laß sie nicht aus den Augen! Bewahre Umsicht, klugen Rat!
22 A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
So werden sie für dich zum Leben, für deinen Hals zu anmutsvollem Schmuck.
23 Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
Dann gehst du sicher deines Weges; dein Fuß stößt nirgends an.
24 Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
Wenn du dich niederlegst, dann brauchst du keine Furcht zu haben, und wenn du schläfst, ist süß dein Schlummer.
25 Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
Vor plötzlichem Erschrecken brauchst du dich nicht zu ängstigen, nicht vor dem Unheil für den Frevler, daß es käme.
26 PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
Der Herr ist deine Zuversicht: Er hütet vor Verstrickung deinen Fuß.
27 Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
Versag nicht dem die Wohltaten, der sie verdient, wenn es in deiner Macht steht, sie zu spenden!
28 Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
Sag nicht zu deinem Nächsten: "Geh fort! Komm später! Ich geb dir morgen etwas", wenn du es heute kannst.
29 Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
Ersinn nicht Böses gegen deinen Nächsten, vor allem nicht, solang er arglos bei dir wohnt!
30 Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
Mit keinem Menschen streite ohne Grund, wenn er dir nichts zuleid getan!
31 Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
Beneide nicht die Herrenmenschen, wähl keinen ihrer Wege!
32 Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
Der Arge ist dem Herrn ein Greuel; ein Freund ist er den aufrichtigen Seelen.
33 Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
Der Fluch des Herrn ruht auf des Frevlers Haus; der Frommen Wohnstatt segnet er.
34 On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
Der Mühe, die sich Spötter machen, spottet er; den frommen Duldern gibt er reichlich.
35 Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.
Den Weisen kommt die Ehre zu; die Toren kommen an den Pranger.
