Przysłów 27
1 Nie chlub się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień przyniesie.
No te jactes del día de mañana, ya que no sabes qué dará de sí el día (siguiente).
2 Niech inny cię chwali, a nie twoje usta; ktoś obcy, a nie twoje wargi.
Alábete otro, y no tu boca; un extraño, y no tus labios.
3 Ciężki jest kamień i piasek waży, ale gniew głupca cięższy od obu.
Pesada es la piedra, y una carga la arena, pero más gravosa que ambas cosas es la ira del necio.
4 Okrutny jest gniew i straszliwa zapalczywość, lecz któż się ostoi przed zazdrością?
Cruel es la cólera e impetuoso el furor; pero, ¿quién es capaz de suprimir los celos?
5 Lepsza jest jawna nagana niż skryta miłość.
Más vale una reprensión abierta que una amistad que no se manifiesta.
6 Rany przyjaciela [są] wierne, ale pocałunki wroga [są] zwodnicze.
Son sinceras las heridas hechas por quien ama, pero engañosos los besos del que odia.
7 Dusza nasycona podepcze plaster miodu, a dla głodnej duszy wszystko, co gorzkie, jest słodkie.
El harto pisotea el panal, para el hambriento todo lo amargo es dulce.
8 Jak ptak odlatuje od swego gniazda, tak człowiek odchodzi od swego miejsca.
Como ave que se aleja de su nido, así es el hombre que abandona su lugar.
9 Maść i kadzidło radują serce, tak słodycz przyjaciela dzięki radzie od serca.
Como perfumes e incienso deleitan el corazón, así el alma encuentra dulzura en el consejo de un amigo.
10 Nie opuszczaj swego przyjaciela ani przyjaciela twego ojca, a w dniu twego nieszczęścia nie wchodź do domu twego brata, bo lepszy [jest] sąsiad bliski niż brat daleki.
No abandones a tu amigo, ni al amigo de tu padre, y en el día de tu dolor no vayas a la casa de tu hermano. Más vale vecino cercano que hermano lejano.
11 Bądź mądrym, synu mój, rozwesel moje serce, abym mógł odpowiedzieć temu, który mi urąga.
Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón; para que pueda yo responder a quien me afrenta.
12 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, a prości idą dalej i ponoszą karę.
El hombre cauto divisa el peligro y se esconde; el incauto sigue adelante y sufre el daño.
13 Zabierz szatę temu, kto [ręczył za] obcego, i od tego, który ręczył za cudzą kobietę, weź zastaw.
Quítale el vestido, pues salió de fiador por otro, y tómale prenda para satisfacer a la mujer extraña.
14 Kto wczesnym rankiem błogosławi swemu przyjacielowi donośnym głosem, temu będzie to poczytane za przekleństwo.
Bendecir al amigo a grandes voces y muy de mañana, es reputado como una maldición.
15 Nieustające kapanie w dniu rzęsistego deszczu i kłótliwa żona są sobie podobne;
Gotera continua en tiempo de lluvia, y mujer rencillosa, cosa igual;
16 Kto ją ukrywa, ukrywa wiatr i w prawej ręce [wonny] olejek, który sam siebie wydaje.
querer guardarla es guardar los vientos, y retener en la mano el aceite.
17 Żelazo ostrzy się żelazem, tak człowiek zaostrza oblicze swego przyjaciela.
Hierro con hierro se aguza; así un hombre aguza a otro.
18 Kto strzeże drzewa figowego, spożyje jego owoc; tak kto posługuje swemu panu, dozna czci.
Quien cultiva una higuera comerá su fruto; quien cuida a su señor será honrado.
19 Jak w wodzie odbija się twarz, tak w sercu człowieka – człowiek.
Como en el agua rostro (corresponde) a rostro, así el corazón del hombre al hombre.
El scheol y el abismo no se sacian nunca; así tampoco los ojos del hombre. (Sheol h7585)
21 Czym dla srebra jest tygiel, a dla złota piec, tym dla człowieka pochwała.
El crisol prueba la plata, la hornaza el oro; así le prueba al hombre la boca que le alaba.
22 Choćbyś zmiażdżył głupca w moździerzu tłuczkiem razem z ziarnami, nie opuści go głupota.
Aunque majares al necio en un mortero, como se maja el trigo con el pisón, no por eso se apartará de él su necedad.
23 Doglądaj pilnie swego dobytku [i] troszcz się o [swe] stada.
Conoce bien tus ovejas y cuida de tus rebaños,
24 Bo bogactwo nie [trwa] na wieki ani korona przez wszystkie pokolenia.
porque no duran siempre las riquezas, ni la corona de generación en generación.
25 Trawa wyrasta, pojawia się zieleń, z gór zioła zbierają.
Brota el pasto, aparece la hierba y se recoge el heno de los montes;
26 Owce są na twoje szaty, a kozły [są] zapłatą za pole.
entonces los corderos te darán el vestido, los cabritos el precio del campo,
27 I dosyć mleka koziego na pokarm dla ciebie, na wyżywienie twego domu i na utrzymanie twoich służebnic.
y las cabras leche en abundancia para tu alimento, para el sustento de tu casa y la vida de tus criadas.
