Przysłów 24
1 Nie zazdrość złym ludziom ani nie pragnij z nimi przebywać;
N’envie pas les hommes qui font le mal, et ne désire pas d’être avec eux,
2 Ich serce bowiem obmyśla przemoc, a ich wargi mówią o krzywdzie.
car leur cœur médite la destruction, et leurs lèvres parlent de tourment.
3 Dom buduje się mądrością, a umacnia się rozumem.
Par la sagesse la maison est bâtie, et elle est établie par l’intelligence;
4 Dzięki wiedzy komory będą napełnione wszelkimi kosztownymi i przyjemnymi bogactwami.
et par la connaissance les chambres sont remplies de tous les biens précieux et agréables.
5 Mądry człowiek jest silny, a mąż, który ma wiedzę, dodaje siły.
L’homme sage a de la force, et l’homme de connaissance affermit sa puissance;
6 Bo dzięki mądrej radzie poprowadzisz wojnę, a mnóstwo doradców [da ci] wybawienie.
car sous une [sage] direction tu feras ta guerre, et le salut est dans le grand nombre des conseillers.
7 Mądrość jest dla głupca zbyt wzniosła; nie otwiera ust swoich w bramie.
La sagesse est trop haute pour le fou, il n’ouvrira pas la bouche dans la porte.
8 Kto knuje zło, będzie zwany złośliwym.
Celui qui pense à mal faire, on l’appellera intrigant.
9 Obmyślanie głupoty [jest] grzechem, a szyderca budzi odrazę w ludziach.
Le plan de la folie est péché, et le moqueur est en abomination aux hommes.
10 Jeśli w dniu ucisku ustaniesz, twoja siła jest słaba.
Si tu perds courage au jour de la détresse, ta force est mince.
11 [Jeśli] odmówisz ratunku prowadzonym na śmierć i tym, którzy idą na stracenie;
Délivre ceux qui sont menés à la mort, et ne te retire pas de ceux qui chancellent vers une mort violente.
12 Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym; czy ten, który waży serca, nie rozumie? A ten, który strzeże twojej duszy, nie pozna? I czy nie odda człowiekowi według jego uczynków?
Si tu dis: Voici, nous n’en savions rien; celui qui pèse les cœurs, lui ne le considérera-t-il pas? et celui qui garde ton âme, lui le sait; et il rend à l’homme selon son œuvre.
13 Synu mój, jedz miód, bo jest dobry, i plaster miodu słodki dla twojego podniebienia.
Mon fils, mange du miel, car il est bon; et un rayon de miel est doux à ton palais.
14 Tak [będzie] poznanie mądrości dla twojej duszy; jeśli ją znajdziesz, będzie nagroda, a twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Ainsi connais pour ton âme la sagesse: si tu l’as trouvée, il y a un avenir, et ton attente ne sera point réduite à néant.
15 Nie czyhaj, niegodziwcze, przed mieszkaniem sprawiedliwego, nie burz miejsca jego odpoczynku;
Méchant, ne mets pas des embûches contre l’habitation du juste, ne dévaste pas son gîte.
16 Bo sprawiedliwy upada siedem razy, jednak znowu powstaje; a niegodziwi popadną w nieszczęście.
Car le juste tombe sept fois, et se relève; mais les méchants trébuchent [pour tomber] dans le malheur.
17 Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upadnie, i niech twoje serce się nie raduje, gdy się potknie;
Si ton ennemi tombe, ne te réjouis pas; et s’il trébuche, que ton cœur ne s’égaie pas;
18 Aby PAN tego nie widział i nie uznał za zło, i nie odwrócił od niego swojego gniewu.
de peur que l’Éternel ne le voie, et que cela ne soit mauvais à ses yeux, et qu’il ne détourne de dessus lui sa colère.
19 Nie gniewaj się z powodu złoczyńców ani nie zazdrość niegodziwym;
Ne t’irrite pas à cause de ceux qui font le mal, n’envie pas les méchants;
20 Bo zły nie otrzyma nagrody, pochodnia niegodziwych zostanie zgaszona.
car il n’y a pas d’avenir pour l’inique: la lampe des méchants s’éteindra.
21 Synu mój, bój się PANA i króla, a nie przestawaj z chwiejnymi;
Mon fils, crains l’Éternel et le roi; ne te mêle pas avec les gens remuants,
22 Bo ich nieszczęście nastąpi nagle, a któż zna upadek obydwóch?
car leur calamité surgira tout à coup; et qui sait la ruine des uns et des autres?
23 I to też [należy] do mądrych. Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę w sądzie.
Ces choses aussi viennent des sages: Faire acception des personnes dans le jugement n’est pas bien.
24 Kto mówi niegodziwemu: Jesteś sprawiedliwy, tego będą ludzie przeklinać, a narody będą się nim brzydzić.
Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, les peuplades seront indignées contre lui;
25 A ci, którzy [go] strofują, będą szczęśliwi i przyjdzie na nich obfite błogosławieństwo.
mais ceux qui le reprennent seront agréables, et une bénédiction de bien viendra sur eux.
26 Pocałują wargi tego, który daje słuszną odpowiedź.
Celui qui répond des paroles justes embrasse les lèvres.
27 Przygotuj swoją pracę na zewnątrz, a wykonuj ją na swoim polu, a potem buduj swój dom.
Prépare ton ouvrage au-dehors, et mets en état ton champ, et après, bâtis ta maison.
28 Nie bądź bez powodu świadkiem przeciw swemu bliźniemu ani nie oszukuj swymi wargami.
Ne sois pas témoin, sans motif, contre ton prochain; voudrais-tu donc tromper de tes lèvres?
29 Nie mów: Zrobię mu, jak on mi zrobił, oddam temu człowiekowi według jego uczynku.
Ne dis pas: Comme il m’a fait, je lui ferai; je rendrai à l’homme selon son œuvre.
30 Szedłem koło pola leniwego i koło winnicy nierozumnego;
J’ai passé près du champ de l’homme paresseux et près de la vigne de l’homme dépourvu de sens,
31 A oto wszystko zarosło cierniem, pokrzywy pokryły wszystko, a kamienny mur był zburzony.
et voici, tout y était monté en chardons; les orties en avaient couvert la surface, et sa clôture de pierres était démolie.
32 Spojrzałem i rozważałem w sercu; obejrzałem i wyciągnąłem naukę.
Et je regardai, j’y appliquai mon cœur; je vis, [et] je reçus instruction.
33 Trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, by odpocząć;
Un peu de sommeil, un peu d’assoupissement, un peu croiser les mains pour dormir…,
34 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny, a niedostatek – jak mąż uzbrojony.
et ta pauvreté viendra [comme] un voyageur, et ton dénuement comme un homme armé.
