Przysłów 23
1 Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
Když sedneš k jídlu se pánem, pilně šetř, co jest před tebou.
2 I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
Jinak vrazil bys nůž do hrdla svého, byl-li bys lakotný.
3 Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
Nežádej lahůdek jeho, nebo jsou pokrm oklamavatelný.
4 Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
Neusiluj, abys zbohatl; od opatrnosti své přestaň.
5 Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
K bohatství-liž bys obrátil oči své? Poněvadž v náhle mizí; nebo sobě zdělalo křídla podobná orličím, a zaletuje k nebi.
6 Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
Nejez chleba člověka závistivého, a nežádej lahůdek jeho.
7 Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
Nebo jak on sobě tebe váží v mysli své, tak ty pokrmu toho. Díť: Jez a pí, ale srdce jeho není s tebou.
8 Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
Skyvu svou, kterouž jsi snědl, vyvrátíš, a zmaříš slova svá utěšená.
9 Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
Před bláznem nemluv, nebo pohrdne opatrností řečí tvých.
10 Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
Nepřenášej mezníku starodávního, a na pole sirotků nevcházej.
11 Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
Silnýť jest zajisté ochránce jejich; onť povede při jejich proti tobě.
12 Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
Zaveď k učení mysl svou, a uši své k řečem umění.
13 Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Neodjímej od mladého kázně; nebo umrskáš-li jej metlou, neumřeť.
Ty metlou jej mrskávej, a tak duši jeho z pekla vytrhneš. (Sheol h7585)
15 Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
Synu můj, bude-li moudré srdce tvé, veseliti se bude srdce mé všelijak ve mně;
16 I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
A plésati budou ledví má, když mluviti budou rtové tvoji pravé věci.
17 Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
Nechť nezávidí srdce tvé hříšníku, ale raději choď v bázni Hospodinově celý den.
18 Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Nebo poněvadž jest odplata, naděje tvá nebude podťata.
19 Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
Slyš ty, synu můj, a buď moudrý, a naprav na cestu srdce své.
20 Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
Nebývej mezi pijány vína, ani mezi žráči masa.
21 Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
Nebo opilec a žráč zchudne, a ospánlivost v hadry obláčí.
22 Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
Poslouchej otce svého, kterýž tě zplodil, aniž pohrdej matkou svou, když se zstará.
23 Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
Pravdy nabuď, a neprodávej jí, též moudrosti, umění a rozumnosti.
24 Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
Náramně bývá potěšen otec spravedlivého, a ten, kdož zplodil moudrého, veselí se z něho.
25 Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
Nechať se tedy veselí otec tvůj a matka tvá, a ať pléše rodička tvá.
26 Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
Dej mi, synu můj, srdce své, a oči tvé cest mých ať ostříhají.
27 Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
Nebo nevěstka jest jáma hluboká, a studnice těsná žena cizí.
28 Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
Onať také jako loupežník úklady činí, a zoufalce na světě rozmnožuje.
29 U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
Komu běda? komu ouvech? komu svady? komu křik? komu rány darmo? komu červenost očí?
30 Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
Těm, kteříž se zdržují na víně; těm, kteříž chodí, aby vyhledali strojené víno.
31 Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
Nehleď na víno rdící se, že vydává v koflíku záři svou, a přímo vyskakuje.
32 Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
Naposledy jako had uštípne, a jako štír ušťkne.
33 Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
Oči tvé hleděti budou na cizí, a srdce tvé mluviti bude převrácené věci,
34 I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
A budeš jako ten, kterýž spí u prostřed moře, a jako ten, kterýž spí na vrchu sloupu bárky.
35 [Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
Díš: Zbili mne, a nestonal jsem, tloukli mne, a nečil jsem; když procítím, dám se zase v to.
