Przysłów 22
1 Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
Más vale el buen nombre que las muchas riquezas, Y el ser apreciado más que la plata y el oro.
2 Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
El rico y el pobre tienen esto en común: Yavé los hizo a todos ellos.
3 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
El prudente ve el mal y se aparta, Pero los ingenuos siguen y reciben el daño.
4 Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
En las huellas de la humildad y del temor a Yavé, Andan riqueza, honor y vida.
5 Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
Espinos y lazos hay en el camino de los perversos, El que guarda su alma se aparta de ellos.
6 Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
Instruye al niño en el camino que debe seguir, Aun cuando sea viejo no se apartará de él.
7 Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
El rico domina al pobre, Y el que pide prestado es esclavo del prestamista.
8 Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
El que siembra maldad cosecha desgracia, Y la vara de su arrogancia se consumirá.
9 Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
El que tiene ojo generoso será bendecido, Porque repartió su pan con el pobre.
10 Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
Echa fuera al escarnecedor, y se irá la discordia, Y también saldrán la contienda y las afrentas.
11 Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
El que ama la pureza de corazón, El que tiene gracia en sus labios Tendrá como amigo al propio rey.
12 Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
Los ojos de Yavé velan por la verdad, Y Él descubre el engaño de los traicioneros.
13 Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
Dice el perezoso: Afuera hay un león. En plena calle me matará.
14 Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
Abismo profundo es la boca de la mujer ajena. El aborrecido de Yavé caerá allí.
15 Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
La necedad se pega al corazón del niño. La vara de la corrección se la apartará.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
El que oprime al pobre enriquece. Quien da al rico se empobrece.
17 Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
Inclina tu oído, escucha las palabras de los sabios Y aplica tu corazón a mis enseñanzas,
18 Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
Porque será bueno que las guardes dentro de ti, Y las establezcas sobre tus labios,
19 Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
Para que pongas en Yavé tu confianza. Te instruiré también a ti.
20 Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
¿No te escribí cosas excelentes de consejos y enseñanzas,
21 Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
Para que conozcas la certeza de los dichos de verdad, Y las hagas llegar a los que te son enviados?
22 Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
No explotes al pobre, porque es pobre, Ni atropelles al desgraciado en la puerta,
23 PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
Porque Yavé defenderá su causa Y quitará la vida a los que la quitan a otro.
24 Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
No hagas amistad con el hombre iracundo, Ni te hagas acompañar del hombre violento,
25 Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
No sea que te acostumbres a sus caminos, Y coloques lazo a tu propia alma.
26 Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
No seas tú de los que dan la mano, Y salen fiadores de deudas.
27 Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
Si no tienes con qué pagar, ¿Por qué te quitarán tu propia cama?
28 Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
No remuevas el lindero antiguo Que colocaron tus antepasados.
29 Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
¿Has visto hombre diligente en su obra? Estará delante de los reyes y no de la gentuza.
