< Przysłów 17 >
1 Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
Mieux vaut un morceau sec et la paix, qu’une maison pleine de viandes de sacrifices et des querelles.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
Un serviteur sage gouvernera le fils qui fait honte, et il aura part à l’héritage au milieu des frères.
3 Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
Le creuset est pour l’argent, et le fourneau pour l’or; mais l’Éternel éprouve les cœurs.
4 Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
Celui qui fait le mal est attentif à la lèvre d’iniquité; le menteur prête l’oreille à la langue pernicieuse.
5 Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
Qui se moque du pauvre outrage celui qui l’a fait; qui se réjouit de la calamité ne sera pas tenu pour innocent.
6 Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
La couronne des vieillards, ce sont les fils des fils, et la gloire des fils, ce sont leurs pères.
7 Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
La parole excellente ne convient point à un homme vil; combien moins [sied] à un prince la lèvre menteuse.
8 Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
Le présent est une pierre précieuse aux yeux de celui qui le possède; de quelque côté qu’il se tourne, il réussit.
9 Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
Celui qui couvre une transgression cherche l’amour, mais celui qui répète une chose divise les intimes amis.
10 Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
La répréhension fait plus d’impression sur l’homme intelligent que 100 coups sur le sot.
11 Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
L’inique ne cherche que rébellion; mais un messager cruel sera envoyé contre lui.
12 Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
Qu’un homme rencontre une ourse privée de ses petits, plutôt qu’un sot dans sa folie!
13 Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
Le mal ne quittera point la maison de celui qui rend le mal pour le bien.
14 Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
Le commencement d’une querelle, c’est comme quand on laisse couler des eaux; avant que la dispute s’échauffe, va-t’en.
15 Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
Celui qui justifie le méchant et celui qui condamne le juste sont tous deux en abomination à l’Éternel.
16 Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
Pourquoi donc le prix dans la main d’un sot pour acheter la sagesse, alors qu’il n’a point de sens?
17 Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
L’ami aime en tout temps, et un frère est né pour la détresse.
18 Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
L’homme dépourvu de sens frappe dans la main, s’engageant comme caution vis-à-vis de son prochain.
19 Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
Qui aime les contestations aime la transgression; qui hausse son portail cherche la ruine.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
Celui qui est pervers de cœur ne trouve pas le bien; et celui qui use de détours avec sa langue tombe dans le mal.
21 Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
Celui qui engendre un sot [l’engendre] pour son chagrin; et le père d’un homme vil ne se réjouira pas.
22 Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
Le cœur joyeux fait du bien à la santé, mais un esprit abattu dessèche les os.
23 Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
Le méchant prend de [son] sein un présent pour faire dévier les sentiers du jugement.
24 Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
La sagesse est en face de l’homme intelligent, mais les yeux du sot sont au bout de la terre.
25 Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
Un fils insensé est un chagrin pour son père et une amertume pour celle qui l’a enfanté.
26 Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
Il n’est pas bon de punir le juste, et de frapper les nobles à cause de [leur] droiture.
27 Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
Celui qui a de la connaissance retient ses paroles, et un homme qui a de l’intelligence est d’un esprit froid.
28 Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
Même le fou qui se tait est réputé sage, – celui qui ferme ses lèvres, un homme intelligent.