Mateusza 27
1 A gdy było rano, weszli w radę wszyscy przedniejsi kapłani i starsi ludu przeciwko Jezusowi, aby go zabili;
Now when morning had come, all the chief priests and the elders of the people took counsel against Jesus to put him to death.
2 I związawszy go, wiedli i podali Ponckiemu Piłatowi, staroście.
They bound him, led him away, and delivered him up to Pontius Pilate, the governor.
3 Tedy Judasz, który go był wydał, widząc, iż był osądzony, żałując tego, wrócił trzydzieści srebrników, przedniejszym kapłanom i starszym ludu.
Then Judas, who betrayed him, when he saw that Jesus was condemned, felt remorse, and brought back the thirty pieces of silver to the chief priests and elders,
4 Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną! A oni rzekli: Cóż nam do tego? ty ujrzysz!
saying, “I have sinned in that I betrayed innocent blood.” But they said, “What is that to us? You see to it.”
5 A porzuciwszy one srebrniki w kościele, odszedł, a odszedłszy powiesił się.
He threw down the pieces of silver in the sanctuary and departed. Then he went away and hanged himself.
6 Ale przedniejsi kapłani wziąwszy one srebrniki, mówili: Nie godzi się ich kłaść do skarbu kościelnego, gdyż zapłata jest krwi.
The chief priests took the pieces of silver and said, “It’s not lawful to put them into the treasury, since it is the price of blood.”
7 I naradziwszy się, kupili za nie rolę garncarzową na pogrzeb gościom.
They took counsel, and bought the potter’s field with them to bury strangers in.
8 Dlatego ona rola nazwana jest rolą krwi, aż do dnia dzisiejszego.
Therefore that field has been called “The Field of Blood” to this day.
9 Tedy się wypełniło, co powiedziano przez Jeremijasza proroka, mówiącego: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę oszacowanego, który był oszacowany od synów Izraelskich;
Then that which was spoken through Jeremiah the prophet was fulfilled, saying, “They took the thirty pieces of silver, the price of him upon whom a price had been set, whom some of the children of Israel priced,
10 I dali je za rolę garncarzową, jako mi postanowił Pan.
and they gave them for the potter’s field, as the Lord commanded me.”
11 A Jezus stał przed starostą; i pytał go starosta, mówiąc: Tyżeś jest on król żydowski? A Jezus mu rzekł: Ty powiadasz.
Now Jesus stood before the governor; and the governor asked him, saying, “Are you the King of the Jews?” Jesus said to him, “So you say.”
12 A gdy nań skarżyli przedniejsi kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
When he was accused by the chief priests and elders, he answered nothing.
13 Tedy mu rzekł Piłat: Nie słyszyszże jako wiele przeciwko tobie świadczą?
Then Pilate said to him, “Do not you hear how many things they testify against you?”
14 Lecz mu nie odpowiedział i na jedno słowo, tak iż się starosta bardzo dziwował.
He gave him no answer, not even one word, so that the governor marveled greatly.
15 Ale na święto zwykł był starosta wypuszczać ludowi jednego więźnia, którego by chcieli.
Now at the feast the governor was accustomed to release to the multitude one prisoner whom they desired.
16 I mieli natenczas więźnia znacznego, którego zwano Barabbasz.
They had then a notable prisoner called Barabbas.
17 A gdy się zebrali, rzekł do nich Piłat: Któregoż chcecie, abym wam wypuścił? Barabbasza, czyli Jezusa, którego zowią Chrystusem?
When therefore they were gathered together, Pilate said to them, “Whom do you want me to release to you? Barabbas, or Jesus who is called Christ?”
18 Bo wiedział, iż go z nienawiści wydali.
For he knew that because of envy they had delivered him up.
19 A gdy on siedział na sądowej stolicy, posłała do niego żona jego, mówiąc: Nie miej żadnej sprawy z tym sprawiedliwym; bom wiele ucierpiała dziś we śnie dla niego.
While he was sitting on the judgment seat, his wife sent to him, saying, “Have nothing to do with that righteous man, for I have suffered many things today in a dream because of him.”
20 Ale przedniejsi kapłani i starsi namówili lud, aby prosili o Barabbasza, a Jezusa, aby stracili.
Now the chief priests and the elders persuaded the multitudes to ask for Barabbas and destroy Jesus.
21 A odpowiadając starosta, rzekł im: Którego chcecie, abym wam z tych dwóch wypuścił? a oni odpowiedzieli: Barabbasza.
But the governor answered them, “Which of the two do you want me to release to you?” They said, “Barabbas!”
22 Rzekł im Piłat: Cóż tedy uczynię z Jezusem, którego zowią Chrystusem? Rzekli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany.
Pilate said to them, “What then shall I do to Jesus who is called Christ?” They all said to him, “Let him be crucified!”
23 A starosta rzekł: Cóż wżdy złego uczynił? Ale oni tem bardziej wołali, mówiąc: Niech będzie ukrzyżowany!
But the governor said, “Why? What evil has he done?” But they cried out exceedingly, saying, “Let him be crucified!”
24 A widząc Piłat, iż to nic nie pomagało, ale owszem się większy rozruch wszczynał, wziąwszy wodę, umył ręce przed ludem, mówiąc: Nie jestem ja winien krwi tego sprawiedliwego; wy ujrzycie.
So when Pilate saw that nothing was being gained, but rather that a disturbance was starting, he took water and washed his hands before the multitude, saying, “I am innocent of the blood of this righteous person. You see to it.”
25 A odpowiadając wszystek lud, rzekł: Krew jego na nas i na dziatki nasze.
All the people answered, “May his blood be on us and on our children!”
26 Tedy im wypuścił Barabbasza; ale Jezusa ubiczowawszy, wydał go, aby był ukrzyżowany.
Then he released Barabbas to them, but Jesus he flogged and delivered to be crucified.
27 Tedy żołnierze starościni przywiódłszy Jezusa na ratusz, zebrali do niego wszystkę rotę;
Then the governor’s soldiers took Jesus into the Praetorium, and gathered the whole garrison together against him.
28 A zewlekłszy go, przyodziali go płaszczem szarłatowym;
They stripped him and put a scarlet robe on him.
29 I uplótłszy koronę z ciernia, włożyli na głowę jego, i dali trzcinę w prawą rękę jego, a upadając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Bądź pozdrowiony, królu żydowski!
They braided a crown of thorns and put it on his head, and a reed in his right hand; and they kneeled down before him and mocked him, saying, “Hail, King of the Jews!”
30 A plując na niego, wzięli onę trzcinę, i bili go w głowę jego.
They spat on him, and took the reed and struck him on the head.
31 A gdy się z niego naśmiali, zewlekli go z onego płaszcza, i oblekli go w szatę jego, i wiedli go, aby był ukrzyżowany.
When they had mocked him, they took the robe off him, and put his clothes on him, and led him away to crucify him.
32 A wychodząc znaleźli człowieka Cyrenejczyka, imieniem Szymon; tego przymusili, aby niósł krzyż jego.
As they came out, they found a man of Cyrene, Simon by name, and they compelled him to go with them, that he might carry his cross.
33 A przyszedłszy na miejsce rzeczone Golgota, które zowią miejscem trupich głów,
When they came to a place called “Golgotha”, that is to say, “The place of a skull,”
34 Dali mu pić ocet z żółcią zmieszany; a skosztowawszy, nie chciał pić.
they gave him sour wine to drink mixed with gall. When he had tasted it, he would not drink.
35 A ukrzyżowawszy go, rozdzielili szaty jego, i miotali los, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka: Rozdzielili sobie szaty moje, a o odzienie moje los miotali.
When they had crucified him, they divided his clothing among them, casting lots,
36 A siedząc, strzegli go tam.
and they sat and watched him there.
37 I przybili nad głową jego winę jego napisaną: Ten jest Jezus, król żydowski.
They set up over his head the accusation against him written, “THIS IS JESUS, THE KING OF THE JEWS.”
38 Byli też ukrzyżowani z nim dwaj zbójcy, jeden po prawicy, a drugi po lewicy.
Then there were two robbers crucified with him, one on his right hand and one on the left.
39 A ci, którzy mimo chodzili, bluźnili go, chwiejąc głowami swojemi,
Those who passed by blasphemed him, wagging their heads
40 I mówiąc: Ty, co rozwalasz kościół, a w trzech dniach budujesz go, ratuj samego siebie; jeźliś jest Syn Boży, zstąp z krzyża.
and saying, “You who destroy the temple and build it in three days, save yourself! If you are the Son of God, come down from the cross!”
41 Także i przedniejsi kapłani z nauczonymi w Piśmie, i z starszymi, naśmiewając się, mówili:
Likewise the chief priests also mocking with the scribes, the Pharisees, and the elders, said,
42 Inszych ratował, a samego siebie ratować nie może; jeźliż jest król Izraelski, niech teraz zstąpi z krzyża, a uwierzymy mu.
“He saved others, but he cannot save himself. If he is the King of Israel, let him come down from the cross now, and we will believe in him.
43 Dufał w Bogu, niechże go teraz wybawi, jeźli się w nim kocha; boć powiedział: Jestem Synem Bożym.
He trusts in God. Let God deliver him now, if he wants him; for he said, ‘I am the Son of God.’”
44 Także też i zbójcy, którzy byli z nim ukrzyżowani, urągali mu.
The robbers also who were crucified with him cast on him the same reproach.
45 A od szóstej godziny stała się ciemność po wszystkiej ziemi aż do dziewiątej godziny.
Now from the sixth hour there was darkness over all the land until the ninth hour.
46 A około dziewiątej godziny zawołał Jezus głosem wielkim, mówiąc: Eli, Eli, Lama Sabachtani! to jest, Boże mój! Boże mój! czemuś mię opuścił?
About the ninth hour Jesus cried with a loud voice, saying, “Eli, Eli, lima sabachthani?” That is, “My God, my God, why have you forsaken me?”
47 Tedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: Elijasza ten woła.
Some of them who stood there, when they heard it, said, “This man is calling Elijah.”
48 A zarazem bieżawszy jeden z nich, wziął gąbkę, i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
Immediately one of them ran and took a sponge, filled it with vinegar, put it on a reed, and gave him a drink.
49 A drudzy mówili: Zaniechaj; patrzajmy, jeźli przyjdzie Elijasz, aby go wybawił.
The rest said, “Let him be. Let’s see whether Elijah comes to save him.”
50 Ale Jezus zawoławszy po wtóre głosem wielkim, oddał ducha.
Jesus cried again with a loud voice, and yielded up his spirit.
51 A oto zasłona kościelna rozerwała się na dwoje od wierzchu aż do dołu, i trzęsła się ziemia, a skały się rozpadały.
Behold, the veil of the temple was torn in two from the top to the bottom. The earth quaked and the rocks were split.
52 I groby się otwierały, a wiele ciał świętych, którzy byli zasnęli, powstało:
The tombs were opened, and many bodies of the saints who had fallen asleep were raised;
53 A wyszedłszy z grobów po zmartwychwstaniu jego, weszli do miasta świętego, i pokazali się wielom.
and coming out of the tombs after his resurrection, they entered into the holy city and appeared to many.
54 Tedy setnik i ci, co z nim Jezusa strzegli, widząc trzęsienie ziemi, i to, co się działo, zlękli się bardzo, mówiąc: Prawdziwieć ten był Synem Bożym.
Now the centurion and those who were with him watching Jesus, when they saw the earthquake and the things that were done, were terrified, saying, “Truly this was the Son of God!”
55 A było tam wiele niewiast z daleka się przypatrujących, które były przyszły za Jezusem od Galilei, posługując mu;
Many women were there watching from afar, who had followed Jesus from Galilee, serving him.
56 Między któremi była Maryja Magdalena, i Maryja, matka Jakóbowa i Jozesowa, i matka synów Zebedeuszowych.
Among them were Mary Magdalene, Mary the mother of James and Joses, and the mother of the sons of Zebedee.
57 A gdy był wieczór, przyszedł człowiek bogaty z Arymatyi, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusowym.
When evening had come, a rich man from Arimathaea named Joseph, who himself was also Jesus’ disciple, came.
58 Ten przyszedłszy do Piłata, prosił o ciało Jezusowe. Tedy Piłat rozkazał, aby mu było ono ciało oddane;
This man went to Pilate and asked for Jesus’ body. Then Pilate commanded the body to be given up.
59 A Józef wziąwszy ono ciało, uwinął je w czyste prześcieradło;
Joseph took the body and wrapped it in a clean linen cloth
60 I położył je w nowym grobie swoim, który był w opoce wykował; a przywaliwszy do drzwi grobowych kamień wielki, odszedł.
and laid it in his own new tomb, which he had cut out in the rock. Then he rolled a large stone against the door of the tomb, and departed.
61 A była tam Maryja Magdalena, i druga Maryja, które siedziały przeciwko grobowi.
Mary Magdalene was there, and the other Mary, sitting opposite the tomb.
62 A drugiego dnia, który był pierwszy po przygotowaniu, zgromadzili się przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie do Piłata.
Now on the next day, which was the day after the Preparation Day, the chief priests and the Pharisees were gathered together to Pilate,
63 Mówiąc: Panie! wspomnieliśmy, iż on zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żyw był: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
saying, “Sir, we remember what that deceiver said while he was still alive: ‘After three days I will rise again.’
64 Rozkaż tedy obwarować grób aż do dnia trzeciego, by snać przyszedłszy uczniowie jego w nocy, nie ukradli go, i nie powiedzieli ludowi, iż powstał od umarłych; i będzie pośledni błąd gorszy niż pierwszy.
Command therefore that the tomb be made secure until the third day, lest perhaps his disciples come at night and steal him away, and tell the people, ‘He is risen from the dead;’ and the last deception will be worse than the first.”
65 Rzekł im Piłat: Macie straż, idźcież, obwarujcie, jako umiecie.
Pilate said to them, “You have a guard. Go, make it as secure as you can.”
66 A oni poszedłszy, osadzili grób strażą, zapieczętowawszy kamień.
So they went with the guard and made the tomb secure, sealing the stone.
