Jana 11
1 A był niektóry chory Łazarz z Betanii, z miasteczka Maryi i Marty, siostry jej.
Now a certain man, Lazarus of Bethany, the village of Mary and her sister Martha, was sick.
2 (A to była ona Maryja, która pomazała Pana maścią, i ucierała nogi jego włosami swojemi, której brat Łazarz chorował.)
(It was the Mary who [later] anointed the Lord with myrrh and wiped His feet with her hair whose brother Lazarus was sick.)
3 Posłały tedy siostry do niego, mówiąc: Panie! oto ten, którego miłujesz, choruje.
So the sisters sent to Him saying, “Lord, please, the one you love is sick!”
4 A usłyszawszy to Jezus, rzekł: Ta choroba nie jest na śmierć, ale dla chwały Bożej, aby był uwielbiony Syn Boży przez nią.
Upon hearing it Jesus said, “This sickness is not unto death but for the glory of God, so that the Son of God may be glorified through it.”
5 A Jezus umiłował Martę i siostrę jej, i Łazarza.
(Now Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.)
6 A gdy usłyszał, iż choruje, tedy został przez dwa dni na onemże miejscu, gdzie był.
So, when He heard that he was sick He stayed where He was two more days!
7 Lecz potem rzekł do uczniów swoich: Idźmy zasię do Judzkiej ziemi.
Then after this He says to the disciples, “Let us go into Judea again.”
8 Rzekli mu uczniowie: Mistrzu! teraz szukali Żydowie, jakoby cię ukamionowali, a zasię tam idziesz?
The disciples say to Him, “Rabbi, the Jews were just now trying to stone you, and you are going back there?”
9 Odpowiedział Jezus: Azaż nie dwanaście jest godzin dnia? Jeźli kto chodzi we dnie, nie obrazi się; bo widzi światłość tego świata.
Jesus answered: “Are there not twelve hours in the day? If anyone walks during the day he doesn't stumble, because he sees the light of this world.
10 A jeźli kto chodzi w nocy, obrazi się; bo w nim światła nie masz.
But if anyone walks in the night he does stumble, because the light is not in him.”
11 To powiedziawszy, potem rzekł do nich: Łazarz, przyjaciel nasz, śpi; ale idę, abym go ze snu obudził.
Having said these things He says to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going in order to awaken him.”
12 Tedy rzekli uczniowie jego: Panie! jeźliże śpi, będzie zdrów.
His disciples said to Him, “Lord, if he is sleeping he will get well.”
13 Ale Jezus mówił o śmierci jego; lecz oni mniemali, iż o zaśnięciu snem mówił.
But Jesus had spoken of his death, while they thought He was talking about natural sleep.
14 Tedy im rzekł Jezus jawnie: Łazarz umarł.
So then Jesus said to them plainly: “Lazarus died.
15 I raduję się dla was, (abyście wierzyli), żem tam nie był; ale pójdziemy do niego.
And I am glad for your sakes that I was not there, so that you may believe. But let us go to him.”
16 Rzekł zatem Tomasz, którego zwano Dydymus, spółuczniom: Pójdźmy i my, abyśmy z nim pomarli.
Then Thomas (called Twin) said to his fellow disciples, “Let's us go too, so that we may die with Him.”
17 Przyszedłszy tedy Jezus, znalazł go już cztery dni w grobie leżącego.
So when Jesus had come, He found that he had already been in the tomb four days.
18 (A była Betania blisko Jeruzalemu, jakoby na piętnaście stajan.)
(Now Bethany was near Jerusalem, about two miles away,
19 A przyszło było wiele Żydów do Marty i Maryi, aby je cieszyli po bracie ich.
and many of the Jews had joined the women around Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.)
20 Marta tedy, gdy usłyszała, że Jezus idzie, bieżała przeciwko niemu; ale Maryja w domu siedziała.
Then Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet Him; but Mary remained sitting at home.
21 I rzekła Marta do Jezusa: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
Then Martha said to Jesus: “Lord, if You had been here my brother would not have died.
22 Ale i teraz wiem, że o cokolwiek byś prosił Boga, da ci to Bóg.
But even now I know that whatever You ask of God, God will give You.”
23 Rzekł jej Jezus: Wstanieć brat twój.
Jesus says to her, “Your brother will rise again.”
24 Rzekła mu Marta: Wiem, iż wstanie przy zmartwychwstaniu w on ostateczny dzień.
Martha says to Him, “I know that he will rise again in the resurrection at the last day.”
25 I rzekł jej Jezus: Jam jest zmartwychwstanie i żywot; kto w mię wierzy, choćby też umarł, żyć będzie.
Jesus said to her: “I am the resurrection and the life. The one who believes into me, though he may die, will live;
and everyone who both lives and believes into me will never ever die. Do you believe this?” (aiōn g165)
27 Rzekła mu: I owszem Panie! Jam uwierzyła, żeś ty jest Chrystus, Syn Boży, który miał przyjść na świat.
She says to Him, “Yes, Lord, I have come to believe that You are the Messiah, the Son of God, the One coming into the world.”
28 A to rzekłszy szła i potajemnie zawołała Maryję, siostrę swoję, mówiąc: jest tu nauczyciel, i woła cię.
Having said these things she went and called her sister Mary, saying privately, “The Teacher is here and is calling you!”
29 Ona skoro usłyszała, wnet wstała i szła do niego.
Upon hearing it she gets up quickly and goes to Him.
30 (A Jezus jeszcze był nie przyszedł do miasteczka, ale był na temże miejscu, gdzie Marta była wyszła przeciwko niemu.)
(Now Jesus had not yet entered the village, but was in the place where Martha met Him.
31 Żydowie tedy, którzy z nią byli w domu, a cieszyli ją, ujrzawszy Maryję, iż prędko wstała i wyszła, szli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakała.
Then the Jews who were with her in the house, consoling her, when they saw Mary get up quickly and go out, they followed her saying, “She is going to the tomb to weep there.”)
32 Ale Maryja, gdy tam przyszła, gdzie był Jezus, ujrzawszy go, przypadła do nóg jego i rzekła: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
Then, when Mary came where Jesus was, upon seeing Him she fell at His feet, saying to Him, “Lord, if You had been here my brother would not have died!”
33 Jezus tedy, gdy ją ujrzał płaczącą, i Żydy, którzy byli z nią przyszli, płaczące, rozrzewnił się w duchu i zafrasował się,
So when Jesus saw her crying, and the Jews who had come with her crying, He groaned in the spirit and was troubled.
34 I rzekł: Gdzieście go położyli? Rzekli mu: Panie! pójdź, a oglądaj.
And He said, “Where have you put him?” They say to Him, “Lord, come and see.”
35 I zapłakał Jezus.
Jesus wept.
36 Tedy rzekli Żydowie: Wej! jakoć go miłował.
So the Jews said, “See how he loved him!”
37 A niektórzy z nich mówili: Nie mógłże ten, który otworzył oczy ślepego, uczynić, żeby ten był nie umarł?
But some of them said, “Couldn't this man, who opened the eyes of the blind, have also kept this one from dying?”
38 Ale Jezus zasię rozrzewniwszy się sam w sobie, przyszedł do grobu; a była jaskinia, a kamień był położony na niej.
Then, groaning within Himself again, Jesus arrived at the tomb. It was a cave, and a stone was lying against it.
39 I rzekł Jezus: Odejmijcie ten kamień. Rzekła mu Marta, siostra onego umarłego: Panie! jużci cuchnie; bo już cztery dni w grobie.
Jesus says, “Remove the stone!” Martha, the sister of the deceased, says to Him, “Lord, he already stinks; it's been four days!”
40 Powiedział jej Jezus: Azażem ci nie rzekł, iż jeźli uwierzysz, oglądasz chwałę Bożą?
Jesus says to her, “Did I not say to you that if you believe you will see the glory of God?”
41 Odjęli tedy kamień, gdzie był umarły położony. A Jezus podniósłszy oczy swe w górę, rzekł: Ojcze! dziękuję tobie, żeś mię wysłuchał.
Then they took away the stone from where the deceased was lying. Jesus raised His eyes and said: “Father, I thank You that You heard me.
42 A jamci wiedział, że mię zawsze wysłuchiwasz; alem to rzekł dla ludu wokoło stojącego, aby wierzyli, żeś ty mię posłał.
I know that You always hear me, but I spoke for the sake of the crowd standing around, so that they may believe that You sent me.”
43 A to rzekłszy, zawołał głosem wielkim: Łazarzu! wynijdź sam!
Upon saying these things He shouted with a loud voice, “Lazarus, come out!”
44 I wyszedł ten, który był umarł, mając związane ręce i nogi chustkami, a twarz jego była chustką obwiązana. Rzekł im Jezus: Rozwiążcie go, a niechaj odejdzie.
And out the deceased came! Bound hand and foot with bandages, and his face wrapped in a cloth. Jesus says to them, “Loose him and let him go.”
45 Wiele tedy z Żydów, którzy byli przyszli do Maryi, a widzieli to, co uczynił Jezus, uwierzyło weń.
So many of the Jews who had come to Mary, and had seen what Jesus did, believed into Him.
46 Niektórzy też z nich odeszli do Faryzeuszów i powiedzieli im, co uczynił Jezus.
But some of them went off to the Pharisees and told them what Jesus had done.
47 Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie w radę, i mówili: Cóż uczynimy? Albowiem ten człowiek wiele cudów czyni.
Then the chief priests and the Pharisees convened a council and said: “What can we do? Because this man performs many miraculous signs;
48 A jeźli go tak zaniechamy, wszyscy weń uwierzą, i przyjdą Rzymianie, a wezmą nam to miejsce nasze i lud.
if we let him go on like this everybody will believe into him; and the Romans will come and take away both our place and our nation!”
49 A jeden z nich, Kaifasz, będąc najwyższym kapłanem onego roku, rzekł im: Wy nic nie wiecie,
But one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them: “You know nothing at all!
50 Ani myślicie, iż nam jest pożyteczno, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby wszystek ten naród nie zginął.
Nor do you consider that it is advantageous for us that one man should die on behalf of the people, rather than the whole nation perish!”
51 A tegoć nie mówił sam od siebie, ale będąc najwyższym kapłanem roku onego, prorokował, iż Jezus miał umrzeć za on naród;
(Now he did not say this on his own, but being high priest that year he prophesied that Jesus was about to die on behalf of the nation;
52 A nie tylko za on naród, ale żeby też syny Boże rozproszone w jedno zgromadził.
and not only on behalf of the nation, but also to gather into one all the scattered children of God.)
53 Od onego tedy dnia radzili się społem, aby go zabili.
So from that day on they really plotted to kill Him.
54 A Jezus już nie chodził jawnie między Żydami, ale stamtąd odszedł do krainy, która jest blisko puszczy, do miasta, które zowią Efraim, i tamże mieszkał z uczniami swoimi.
Therefore Jesus no longer moved about openly among the Jews, but went away from there into the country near the wilderness, to a town called Ephraim; and He stayed there with His disciples.
55 A była blisko wielkanoc żydowska, a wiele ich szło do Jeruzalemu z onej krainy przed wielkanocą, aby się oczyścili.
Now the Jewish Passover was near, and many from the country went up to Jerusalem before the Passover in order to purify themselves.
56 I szukali Jezusa, i mówili jedni do drugich, w kościele stojąc: Co się wam zda, że nie przyszedł na święto?
So they were looking for Jesus, and as they stood in the temple they were saying to each other, “What do you think—that he won't come to the feast at all?”
57 A przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie wydali byli rozkazanie: Jeźliby się kto dowiedział, gdzie by był, żeby oznajmił, aby go pojmali.
Now the chief priests and the Pharisees had together issued an edict that if anyone knew where He was he should report it, so they could arrest Him.
