Hioba 34
1 Nadto mówił Elihu, i rzekł:
And Helyu pronounside, and spak also these thingis,
2 Słuchajcież, mądrzy! mów moich, a nauczeni posłuchajcie mię.
Wise men, here ye my wordis, and lerned men, herkne ye me; for the eere preueth wordis,
3 Bo ucho słów doświadcza, jako podniebienie smakuje pokarmu.
and the throte demeth metis bi taast.
4 Obierzmy sobie sąd, a rozeznajmy między sobą, co jest dobrego.
Chese we doom to vs; and se we among vs, what is the betere.
5 Ponieważ Ijob rzekł: Jestem sprawiedliwym, a Bóg odrzucił sprawę moję:
For Job seide, Y am iust, and God hath distried my doom.
6 I mamże kłamać, mając sprawiedliwą? Bolesny jest postrzał mój bez przewinienia.
For whi lesynge is in demynge me, and myn arowe is violent with out ony synne.
7 Któryż jest mąż taki, jako Ijob, coby pił pośmiewisko jako wodę?
Who is a man, as Joob is, that drynkith scornyng as watir?
8 A coby chodził w towarzystwie czyniących nieprawość; i przestawałby z ludźmi niepobożnymi?
that goith with men worchynge wickidnesse, and goith with vnfeithful men?
9 Bo powiedział: Nie pomoże człowiekowi, choćby się podobał Bogu.
For he seide, A man schal not plese God, yhe, thouy he renneth with God.
10 Przetoż mię słuchajcie, mężowie rozumni! Niech będzie daleka niepobożność od Boga, i nieprawość od Wszechmocnego.
Therfor ye men hertid, `that is, vndurstonde, here ye me; vnpite, `ethir cruelte, be fer fro God, and wickidnesse fro Almyyti God.
11 Bo on według uczynku płaci człowiekowi, a według drogi jego każdemu nagradza.
For he schal yelde the werk of man to hym; and bi the weies of ech man he schal restore to hym.
12 A zgoła Bóg przewrotnie nie czyni, a Wszechmocny nie podwraca sądu.
For verili God schal not condempne with out cause; nether Almyyti God schal distrie doom.
13 Któż go przełożył nad ziemią? a kto wystawił cały okrąg świata?
What othere man hath he ordeyned on the lond? ether whom hath he set on the world, which he made?
14 Jeźliby obrócił przeciwko niemu serce swoje, a ducha jego, i dech jego do siebie wziął:
If God dressith his herte to hym, he schal drawe to hym silf his spirit and blast.
15 Zginęłoby wszelkie ciało społu, a człowiekby się do prochu nawrócił.
Ech fleisch schal faile togidere; `and a man schal turne ayen in to aisch.
16 Maszli tedy rozum, słuchaj tego, a przyjmuj w uszy swe głos mowy mojej.
Therfor if thou hast vndurstondyng, here thou that that is seid, and herkne the vois of my speche.
17 Azaż ten, który ma w nienawiści sąd, panować może? azaż tego, który jest wielce sprawiedliwy, niepobożnym uczynisz?
Whether he that loueth not doom may be maad hool? and hou condempnest thou so myche him, that is iust?
18 Zaż potępisz tego, który może rzec królowi: O bezecny! a książętom: O niepobożny!
Which seith to the kyng, Thou art apostata; which clepith the duykis vnpitouse, `ethir vnfeithful.
19 Który nie ma względu na osoby książąt, i nie waży sobie więcej bogacza nad ubogiego; bo oni wszyscy są czynem rąk jego.
`Which takith not the persoones of princes, nether knew a tyraunt, whanne he stryuede ayens a pore man; for alle men ben the werk of hise hondis.
20 Nagle umierają; a o północy wzruszony bywa naród, i przemija, a mocarz zniesiony bywa bez ręki ludzkiej.
Thei schulen die sudeynli, and at mydnyyt puplis schulen be troblid, `ethir schulen be bowid, as othere bookis han; and schulen passe, and schulen take `awei `a violent man with out hond.
21 Oczy bowiem jego nad drogami człowieczemi, a on widzi wszystkie kroki jego.
For the iyen of God ben on the weies of men, and biholdith alle goyngis of hem.
22 Niemasz ciemności, ani cienia śmierci, kędyby się skryli ci, którzy czynią nieprawość.
No derknessis ben, and no schadewe of deeth is, that thei, that worchen wickidnesse, be hid there;
23 Bo na nikogo nie wkłada więcej, tak, żeby miał wchodzić w sąd z Bogiem.
for it is `no more in the power of man, that he come to God in to doom.
24 Pociera bardzo wiele mocarzów, a inszych miasto nich wystawia.
God schal al to-breke many men and vnnoumbrable; and schal make othere men to stonde for hem.
25 Przeto, iż zna sprawy ich, obraca im dzień w noc, aby byli potarci.
For he knowith the werkis of hem; therfor he schal brynge yn niyt, and thei schulen be al to-brokun.
26 Poraża ich jako niepobożnych na miejscu jawnem.
He smoot hem, as vnpitouse men, in the place of seinge men.
27 Przeto, iż odstąpili od niego, a żadnych dróg jego zrozumieć nie chcieli:
Whiche yeden awei fro hym bi `castyng afore, and nolden vndurstonde alle hise weies.
28 Aby przywiódł na nich wołanie znędzniałych, a pokazał, że wysłuchuje wołanie ubogich.
That thei schulden make the cry of a nedi man to come to hym, and that he schulde here the vois of pore men.
29 Gdy on sprawi pokój, któż go wzruszy? także, gdy skryje oblicze, któż go ujrzy? A to czyni tak całemu narodowi, jako każdemu człowiekowi,
For whanne he grauntith pees, who is that condempneth? Sithen he hidith his cheer, who is that seeth hym? And on folkis and on alle men `he hath power `to do siche thingis.
30 Aby dalej nie panował człowiek obłudny na upadek ludzki.
Which makith `a man ypocrite to regne, for the synnes of the puple.
31 Zaprawdę miałbyś mówić do Boga: Przepuść; poniosę, a nie będę się wzbraniał.
Therfor for Y haue spoke to God, also Y schal not forbede thee.
32 Nadto jeźlibym czego nie baczył, ty mię naucz; jeźlim nieprawość popełnił, nie uczynię tego więcej.
If Y erride, teche thou me; if Y spak wickidnesse, Y schal no more adde.
33 Izali według zdania twego będziesz płacił, żeć się to nie podoba, a żeś ty owo obrał, a nie on? Ale wieszli co lepszego, powiedz.
Whether God axith that wickidnesse of thee, for it displeside thee? For thou hast bigunne to speke, and not Y; that if thou knowist ony thing betere, speke thou.
34 Mężowie rozumni toż rzeką ze mną, a człowiek mądry przypadnie na to,
Men vndurstondynge, speke to me; and a wise man, here me.
35 Że Ijob nie mówi mądrze, a słowa jego nie są roztropne.
Forsothe Joob spak folili, and hise wordis sownen not techyng.
36 Boże, Ojcze mój! niech będzie Ijob doskonale doświadczony, przeto, iż nam odpowiada, jako ludziom złym.
My fadir, be Joob preuede `til to the ende; ceesse thou not fro the man of wickidnesse,
37 Bo przestępstwa przyczynia do grzechu swego; chlubi się między nami, i mówi bardzo wiele przeciwko Bogu.
`that addith blasfemye ouer hise synnes. Be he constreyned among vs in the meene tyme; and thanne bi hise wordis stire he God to the doom.
