امثال 21

1 دل پادشاه در دست خداوند است، او آن را مانند آب جوی، به هر سو که بخواهد هدایت می‌کند.

[Como] ribeiros de águas é o coração do rei na mão do SENHOR, ele o conduz para onde quer.

2 تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

Todo caminho do homem é correto aos seus [próprios] olhos; mas o SENHOR pesa os corações.

3 به جا آوردن عدالت و انصاف بیشتر از تقدیم قربانیها خداوند را خشنود می‌سازد.

Praticar justiça e juízo é mais aceitável ao SENHOR do que sacrifício.

4 غرور و تکبر گناهانی هستند که آدم بدکار توسط آنها شناخته می‌شود.

Olhos orgulhosos e coração arrogante: a lavoura dos perversos é pecado.

5 زیرکی و کوشش، انسان را توانگر می‌کند، اما شتابزدگی باعث فقر می‌شود.

Os planos de quem trabalha com empenho somente [levam] à abundância; mas [os de] todo apressado somente à pobreza.

6 ثروتی که با زبان دروغگو به دست آید، بخاری است بی‌دوام و تله‌ای مرگبار.

Trabalhar [para obter] tesouros com língua mentirosa é algo inútil [e] fácil de se perder; os que [assim fazem] buscam a morte.

7 ظلم بدکارانی که نمی‌خواهند راستی را به جا آورند، عاقبت به سوی خودشان باز می‌گردد و آنان را نابود می‌کند.

A violência [praticada] pelos perversos os destruirá, porque se negam a fazer o que é justo.

8 راه آدم گناهکار کج است ولی شخص پاک در راستی گام برمی‌دارد.

O caminho do homem transgressor [é] problemático; porém a obra do puro é correta.

9 سکونت در گوشهٔ پشت بام بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو در یک خانه مشترک.

É melhor morar num canto do terraço do que numa casa espaçosa com uma mulher briguenta.

10 آدم بدکار شرارت را دوست دارد، و همسایه‌اش نیز از دست او در امان نیست.

A alma do perverso deseja o mal; seu próximo não lhe agrada em seus olhos.

11 جاهلان تا تنبیه شدن مسخره‌کنندگان را نبینند درس عبرت نمی‌گیرند، اما دانایان تنها با شنیدن می‌آموزند.

Castigando ao zombador, o ingênuo se torna sábio; e ensinando ao sábio, ele ganha conhecimento.

12 خداشناسان از مشاهدهٔ خراب شدن خانهٔ بدکاران و هلاکت ایشان پند می‌گیرند.

O justo considera prudentemente a casa do perverso; ele transtorna os perversos para a ruína.

13 آنکه فریاد فقیران را نشنیده می‌گیرد در روز تنگدستی خود نیز فریادرسی نخواهد داشت.

Quem tapa seu ouvido ao clamor do pobre, ele também clamará, mas não será ouvido.

14 هدیه‌ای که در خفا داده می‌شود خشم را می‌خواباند و رشوهٔ پنهانی غضب شدید را فرو می‌نشاند.

O presente em segredo extingue a ira; e a dádiva no colo [acalma] o forte furor.

15 اجرای عدالت برای عادلان شادی‌بخش است، اما برای ظالمان مصیبت‌بار.

Alegria para o justo é fazer justiça; mas [isso é] pavor para os que praticam maldade.

16 مرگ در انتظار کسانی است که از راه حکمت منحرف می‌شوند.

O homem que se afasta do caminho do entendimento repousará no ajuntamento dos mortos.

17 کسی که خوشگذرانی را دوست دارد، تهیدست می‌شود و آدم میگسار و عیاش هرگز ثروتمند نخواهد شد.

Quem ama o prazer sofrerá necessidade; aquele que ama o vinho e o azeite nunca enriquecerá.

18 بدکاران در همان دامی که برای درستکاران نهاده‌اند، گرفتار می‌شوند.

O resgate [em troca] do justo é o perverso; e no lugar do reto [fica] o transgressor.

19 سکونت در بیابان بی‌آب و علف بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو.

É melhor morar em terra deserta do que com uma mulher briguenta e que se irrita facilmente.

20 خانهٔ شخص دانا پر از نعمت و ثروت است، ولی آدم نادان هر چه به دست می‌آورد بر باد می‌دهد.

[Há] tesouro desejável e azeite na casa do sábio; mas o homem tolo é devorador.

21 درستکار و مهربان باش تا عمر خوشی داشته باشی و از احترام و موفقیت برخوردار شوی.

Quem segue a justiça e a bondade achará vida, justiça e honra.

22 یک مرد دانا می‌تواند شهر زورمندان را بگیرد و قلعه اعتمادشان را فرو بریزد.

O sábio passa por cima da cidade dos fortes e derruba a fortaleza em que confiam.

23 هر که مواظب سخنانش باشد جانش را از مصیبتها نجات خواهد داد.

Quem guarda sua boca e sua língua guarda sua alma de angústias.

24 کسانی که دیگران را مسخره می‌کنند، مغرور و متکبرند.

“Zombador” é o nome do arrogante e orgulhoso; ele trata [os outros] com uma arrogância irritante.

25 داشتن اشتیاق و آرزو برای شخص تنبل کشنده است، زیرا برای رسیدن به آن تن به کار نمی‌دهد.

O desejo do preguiçoso o matará, porque suas mãos se recusam a trabalhar;

26 او تمام روز در آرزوی گرفتن به سر می‌برد؛ ولی شخص خداشناس سخاوتمند است و از بخشیدن به دیگران دریغ نمی‌کند.

Ele fica desejando suas cobiças o dia todo; mas o justo dá, e não deixa de dar.

27 خدا از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، بخصوص اگر با نیت بد تقدیم شده باشد.

O sacrifício dos perversos é abominável; quanto mais quando a oferta é feita com má intenção.

28 شاهد دروغگو نابود خواهد شد، اما سخنان شخص امین تا ابد باقی خواهد ماند.

A testemunha mentirosa perecerá; porém o homem que ouve [a verdade] falará com sucesso.

29 آدم بدکار خودسرانه عمل می‌کند، اما شخص درستکار تمام جوانب امر را می‌سنجد.

O homem perverso endurece seu rosto, mas o correto confirma o seu caminho.

30 هیچ حکمت و بصیرت و نقشه‌ای نمی‌تواند علیه خداوند عمل کند.

Não há sabedoria, nem entendimento, nem conselho contra o SENHOR.

31 انسان اسب را برای روز جنگ آماده می‌کند، ولی پیروزی را خداوند می‌بخشد.

O cavalo é preparado para o dia da batalha, mas a vitória [vem] do SENHOR.