< امثال 20 >
شراب انسان را به کارهای احمقانه وا میدارد و مشروب باعث عربدهکشی میشود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب میکنند. | 1 |
El vino es un burlador y la cerveza es un pendenciero. Quien se deja llevar por ellos no es sabio.
غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر میاندازد. | 2 |
El terror de un rey es como el rugido de un león. Quien lo provoque a la ira perderá su propia vida.
اجتناب از نزاع برای شخص، عزت میآورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا میکنند. | 3 |
Es un honor para un hombre mantenerse alejado de las disputas, pero todos los tontos se pelearán.
آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمیزند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه میگردد چیزی نمییابد. | 4 |
El perezoso no arará a causa del invierno; por lo que mendigará en la cosecha, y no tendrá nada.
پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون میکشد. | 5 |
El consejo en el corazón del hombre es como las aguas profundas, pero un hombre comprensivo lo sacará.
بسیارند کسانی که ادعا میکنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟ | 6 |
Muchos hombres pretenden ser hombres de amor indefectible, pero ¿quién puede encontrar un hombre fiel?
فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد. | 7 |
El hombre justo camina con integridad. Benditos sean sus hijos después de él.
پادشاهی که بر مسند قضاوت مینشیند به دقت جوانب امر را میسنجد و حق را از باطل تشخیص میدهد. | 8 |
Un rey que se sienta en el trono del juicio dispersa todo el mal con sus ojos.
کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشتهام و از گناه مبرا هستم.» | 9 |
¿Quién puede decir: “He purificado mi corazón”? Estoy limpio y sin pecado”.
خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنهها و پیمانههای نادرست استفاده میکنند متنفر است. | 10 |
Pesos y medidas diferentes, ambos por igual son una abominación para Yahvé.
حتی کودک را میتوان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام میدهد پاک و درست است یا نه. | 11 |
Hasta un niño se da a conocer por sus actos, si su trabajo es puro, y si es correcto.
گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند. | 12 |
El oído que oye y el ojo que ve, Yahvé ha hecho incluso a los dos.
اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر میشوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی. | 13 |
No ames el sueño, no sea que llegues a la pobreza. Abre los ojos y te saciarás de pan.
خریدار به جنس نگاه میکند و میگوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف میکند. | 14 |
“No es bueno, no es bueno”, dice el comprador; pero cuando se va por su camino, entonces se jacta.
سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است. | 15 |
Hay oro y abundancia de rubíes, pero los labios del conocimiento son una joya rara.
از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی میشود گرو بگیر. | 16 |
Toma la prenda de quien pone una garantía para un extranjero; y lo tienen en prenda por una mujer descarriada.
نانی که از راه کلاهبرداری به دست میآید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ میکند. | 17 |
La comida fraudulenta es dulce para el hombre, pero después se le llena la boca de grava.
نقشههایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو. | 18 |
Los planes se establecen mediante asesoramiento; ¡con una guía sabia haces la guerra!
آدم سخنچین رازها را فاش میکند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن. | 19 |
El que va de un lado a otro como portador de cuentos revela secretos; por tanto, no te hagas compañía de quien abre mucho los labios.
چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد. | 20 |
El que maldiga a su padre o a su madre, su lámpara se apagará en la oscuridad de las tinieblas.
مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت. | 21 |
Una herencia ganada rápidamente al principio no será bendecido al final.
بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند. | 22 |
No digas: “Pagaré el mal”. Espera a Yahvé, y él te salvará.
خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده میکنند متنفر است. | 23 |
Yahvé detesta las diferencias de peso, y las balanzas deshonestas no son agradables.
خداوند راه زندگی ما را تعیین میکند، پس انسان چگونه میتواند بفهمد زندگی او به کجا ختم میشود؟ | 24 |
Los pasos del hombre son de Yahvé; ¿cómo puede entonces el hombre entender su camino?
هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی. | 25 |
Es una trampa para el hombre hacer una entrega precipitada, para luego considerar sus votos.
پادشاه دانا شریران را تشخیص میدهد و آنها را به شدت مجازات میکند. | 26 |
Un rey sabio selecciona a los malvados, y conduce el trillo sobre ellos.
وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزههای پنهانی او را آشکار میسازد. | 27 |
El espíritu del hombre es la lámpara de Yahvé, buscando en todas sus partes más íntimas.
هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار میماند. | 28 |
El amor y la fidelidad mantienen al rey a salvo. Su trono se sustenta en el amor.
شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان. | 29 |
La gloria de los jóvenes es su fuerza. El esplendor de los ancianos son sus canas.
تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک میکند. | 30 |
Los golpes que hieren limpian el mal, y los golpes purgan las partes más íntimas.