< Fakkeenya 14 >
1 Dubartiin ogeettiin mana ishee ijaarratti; gowwaan immoo harkuma isheetiin mana ofii diigdi.
Toda a mulher sabia edifica a sua casa: mas a tola a derriba com as suas mãos.
2 Namni qajeelummaan jiraatu Waaqayyoon sodaata; kan karaan isaa jalʼaa taʼe garuu isa tuffata.
O que anda na sua sinceridade teme ao Senhor, mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.
3 Afaan nama gowwaa dugda isaatti ulee of tuulummaa fida; arrabni ogeeyyii garuu isaan eega.
Na bocca do tolo está a vara da soberba, mas os labios dos sabios os conservam.
4 Yoo qotiyyoon hin jirre, dallaan duwwaa taʼa; garuu humna qotiyyoo tokkootiin midhaan baayʼeen argama.
Não havendo bois, a mangedoura está limpa, mas pela força do boi ha abundancia de colheitas.
5 Dhuga baatuun amanamaan hin sobu; dhuga baatuun sobaa immoo dhara of keessaa gad naqa.
A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa se desboca em mentiras.
6 Qoostuun namaa ogummaa barbaadee hin argatu; nama waa hubatuuf garuu beekumsi dadhabbii malee dhufa.
O escarnecedor busca sabedoria, e nenhuma acha, mas para o prudente o conhecimento é facil.
7 Ati nama gowwaa irraa fagaadhu; arraba isaa irraa beekumsa hin argattuutii.
Vae-te de diante do homem insensato, porque n'elle não divisarás os labios do conhecimento.
8 Ogummaan hubattootaa akka isaan karaa isaanii beekan isaan godha; gowwummaan gowwootaa garuu karaa irraa isaan balleessa.
A sabedoria do prudente é entender o seu caminho, mas a estulticia dos tolos é engano.
9 Gowwoonni cubbuutti qoosu; qajeeltota gidduutti garuu hawwii gaariitu argama.
Os loucos zombam do peccado, mas entre os rectos ha benevolencia.
10 Garaan gadda ofii isaa ni beeka; namni biraa tokko iyyuu gammachuu isaa irraa hin qooddatu.
O coração conhece a sua propria amargura, e o estranho não se entremetterá na sua alegria.
11 Manni nama hamaa ni bada; dunkaanni nama qajeelaa immoo ni daraara.
A casa dos impios se desfará, mas a tenda dos rectos florescerá.
12 Karaan qajeelaa namatti fakkaatu tokko jira; dhuma irratti garuu duʼatti nama geessa.
Ha caminho que ao homem parece direito, mas o fim d'elle são os caminhos da morte.
13 Kolfa keessatti iyyuu garaan nama dhukkubuu dandaʼa; gammachuunis gaddaan dhumuu dandaʼa.
Até no riso terá dôr o coração, e o fim da alegria é tristeza.
14 Namni hin amanamne gatii karaa isaa, namni gaariin immoo gatii hojii isaa argata.
Dos seus caminhos se fartará o que declina no coração, mas o homem bom se fartará de si mesmo.
15 Namni homaa hin beekne waan hunda amana; namni qalbii qabu garuu tarkaanfii isaa ilaallata.
O simples dá credito a cada palavra, mas o prudente attenta para os seus passos.
16 Namni ogeessi of eeggata; waan hamaa irraas ni deebiʼa; gowwaan garuu waan hundatti jarjara; of illee hin eeggatu.
O sabio teme, e desvia-se do mal, mas o tolo se encoleriza, e dá-se por seguro.
17 Namni dafee aaru gowwummaa hojjeta; namni daba hojjetu garuu ni jibbama.
O que presto se indigna, fará doidices, e o homem de más imaginações será aborrecido.
18 Namni homaa hin beekne gowwummaa dhaala; qalbeeffataan garuu beekumsa gonfata.
Os simplices herdarão a estulticia, mas os prudentes se coroarão de conhecimento.
19 Namoonni hamoon fuula namoota gaarii duratti, jalʼoonnis karra qajeeltotaa duratti sagadu.
Os máus se inclinaram diante dos bons, e os impios diante das portas do justo.
20 Hiyyeeyyii olloonni isaanii iyyuu ni jibbu; sooreyyiin immoo michoota hedduu qabu.
O pobre é aborrecido até do companheiro, porém os amigos dos ricos são muitos.
21 Namni ollaa isaa tuffatu cubbuu hojjeta; kan rakkataaf garaa laafu garuu eebbifamaa dha.
O que despreza ao seu companheiro pecca, mas o que se compadece dos humildes é bemaventurado.
22 Namni hammina yaadu karaa irraa hin baduu? Warri waan gaarii karoorsan garuu jaalalaa fi amanamummaa argatu.
Porventura não erram os que obram o mal? mas beneficencia e fidelidade serão para os que obram o bem.
23 Jabaatanii hojjechuun hundi buʼaa buusa; oduun faayidaa hin qabne garuu hiyyummaa qofa fida.
Em todo o trabalho proveito ha, mas a palavra dos labios só encaminha á pobreza.
24 Gonfoon ogeeyyii qabeenya isaanii ti; gowwummaan gowwootaa garuu gowwummaa dhala.
A corôa dos sabios é a sua riqueza, a estulticia dos tolos é só estulticia.
25 Dhuga baatuun dhugaa lubbuu baraara; dhuga baatuun sobaa immoo soba dubbata.
A testemunha verdadeira livra as almas, mas o que se desboca em mentiras é enganador.
26 Namni Waaqayyoon sodaatu daʼannoo jabaa qaba; ijoolleen isaas daʼoo argatu.
No temor do Senhor ha firme confiança, e elle será um refugio para seus filhos.
27 Waaqayyoon sodaachuun burqaa jireenyaa ti; kiyyoo duʼaa irraas nama deebisa.
O temor do Senhor é uma fonte de vida, para se desviarem dos laços da morte.
28 Ulfinni mootii tokkoo baayʼina uummata isaa ti; yoo uummanni hin jirre garuu ilmi mootiis ni bada.
Na multidão do povo está a magnificencia do rei, mas na falta do povo a perturbação do principe.
29 Namni obsa qabu hubannaa guddaa qaba; kan dafee aaru garuu gowwummaa mulʼisa.
O longanimo é grande em entendimento, mas o que é de espirito impaciente assignala a sua loucura.
30 Garaan nagaa qabu dhagnaaf jireenya kenna; hinaaffaan garuu lafee tortorsa.
O coração com saude é a vida da carne, mas a inveja é a podridão dos ossos.
31 Namni hiyyeessa cunqursu kan isa Uume tuffata; namni hiyyeessaaf garaa laafu immoo Waaqa kabaja.
O que opprime ao pobre insulta áquelle que o creou, mas o que se compadece do necessitado o honra.
32 Hamoonni jalʼinuma isaaniitiin badu; qajeeltonni garuu duʼa keessatti illee amanamummaa isaaniitiin daʼannoo argatu.
Pela sua malicia será lançado fóra o impio, mas o justo até na sua morte tem confiança.
33 Ogummaan qalbii nama waa hubatuu keessa jirti; garaa gowwootaa keessatti garuu hin beekamtu.
No coração do prudente repousa a sabedoria, mas o que ha no interior dos tolos se conhece.
34 Qajeelummaan saba ol guddisa; cubbuun garuu saba kamiif iyyuu salphina.
A justiça exalta ao povo, mas o peccado é o opprobrio das nações.
35 Mootiin tajaajilaa ogeessatti ni gammada; kan isa qaanessutti garuu ni dheekkama.
O Rei tem seu contentamento no servo prudente, mas sobre o que envergonha cairá o seu furor.