Proverbiorum 30
1 verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait
Ty fitaro’ i Agore, ana’ Ieake: onin-drehake, tinaro’ indatiy am’ Itiele, am’ Itiele naho i Okale:
2 stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum
Derendereñe te am’ondaty iabio iraho; tsy amako ty hilala’ ondaty,
3 non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam
mbore tsy nianarako ty hihitse, vaho tsy amako ty fahafohinañe i Masiñey.
4 quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti
Ia ty nionjom-b’an-dikerañe mb’eo vaho nizotso? Ia ty nahatontoñe o tiokeo an-taña’e mivokeñe? Ia ty nañolonkoloñe o ranoo an-tsaro’e ao? Ia ty nampijadoñe o hene olon-taneo? Ia ty tahina’e, naho ty tahinan’ana’e? Naho fohi’o!
5 omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se
Fonga niventeñe o tsaran’ Añahareo; ie fikalañe amo mitsolok’ ama’eo.
6 ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax
Ko tovoña’o o tsara’eo, fa ho trevohe’e, vaho ho zoeñe t’ie bodiake.
7 duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar
Roe ty raha ihalaliako ama’o; ko ifoneña’o ampara’ ty hivetrahako:
8 vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria
Ahankaño amako ze vande naho haremborake, le ko atolots’ahy ndra hararahañe ndra varabey, fahano ahy ty anjarako,
9 ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei
tsy mone ho vontsin-draho vaho hitety Azo, ami’ty hoe: Ia ze o Iehovà zao? ke ho rarake iraho naho hampikametse, vaho hitera ty tahinan’ Añahareko.
10 ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas
Ko fosà’o ami’ty tompo’e ty mpitoroñe, kera hamatse azo re, vaho ho voa-hakeo irehe.
11 generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae
Eo ty tariratse mitety an-drae, naho tsy mitata rene;
12 generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis
ty taminga malio amo maso’eo fe mboe tsy nisasa ami’ty haleora’e,
13 generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae
ty tariratse mievoñevoñe amo maso’eo —akore ty fiandra’ o holi-maso’eo!
14 generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus
Eo ty taminga hanam-pibara ho famotsi’e naho meso ho vaza’e, hampibotsek’ o misotry an-tane atoio, naho o rarake am’ondatio.
15 sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit
Roe ty anake vave’ ty oletse, ‘meo, meo.’ Telo ty raha mitolom-piereñe: efatse ty tsy mahafivola ty hoe: ‘eneñe izay!’
16 infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit (Sheol h7585)
Tsy mahafivola ty hoe: ‘Soa izay’ ty tsikeokeoke, i beitsiterake, i tane tsy enen-dranoy, vaho ty afo (Sheol h7585)
17 oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae
Ty maso miteratera rae, tsy mete avoho-drene, ho tsimohe’ o koàke am-bavataneo, vaho habotse’ ty tsimalaho tora’e.
18 tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro
Telo ty raha loho mahalatsa ahy, efatse ty tsy rendreko;
19 viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula
ty liam-bantio an-dindiñe eñe, ty lia’ ty mereñe an-damilamy eo, ty lala’ o sambo añivo riakeo, vaho ty sata’ ondaty ami’ty somondrara.
20 talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum
Zao ty satan-karapilo: Mihinañe re naho mamò-bava vaho manao ty hoe: ‘Izaho tsy nanao raty.’
21 per tria movetur terra et quartum non potest sustinere
Ambane’ raha telo ty mampañezeñezeñe i taney, ambane’ ty efatse re tsy mahaleo:
22 per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo
ambane’ i trètreke t’ie ty mpanjaka, vaho ty dagola, t’ie etsa-kaneñe,
23 per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae
ambane’ ty rakemba tsy kokoañe t’ie engaen-dahy, vaho ty anak-ampatañe mandova aman-drakemba’e.
24 quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus
Efatse ty raha kede’ ty tane toy, songa mahihitse:
25 formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi
Foko tsy maozatse o vitikeo, fe halankañe’e ami’ty asara ty haneñe;
26 lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum
fifokoa tsy fatratse o trandrakeo, fe mpandranjy traño am-bato ao;
27 regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas
tsy amam-panjàka o valalao, fe mirodo ki-pirimbo-ki-pirimboñe.
28 stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis
Mete tsepahem-pitàñe ty tsàtsake, f’ie añ’anjombam-panjaka ao.
29 tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter
Telo ty raha midoegadoega: efatse ty mitoandratoandra:
30 leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum
ty liona, ie maozatse amo biby iabio, tsy eo ty itsolofiña’e;
31 gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei
i akoholahiy, naho ty oselahy, vaho ty mpanjaka miatreke i valobohòn-dahindefo’ey.
32 et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum
Naho nanao hagegean-drehe nañonjom-batañe, ke nikilily, le tehafo am-pitàñe ty falie’o.
33 qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias
Toe miova ho dibera ty ronono trobotroboeñe, naho mahatontom-piantsonañe te komondroeñe, vaho mampiforoforo haviñerañe t’ie troboeñe.
