Proverbiorum 1
1 Parabolæ Salomonis, filii David, regis Israel.
Ko nga whakatauki a Horomona tama a Rawiri, kingi o Iharaira;
2 Ad sciendam sapientiam, et disciplinam:
E mohiotia ai te whakaaro nui, te ako; e kitea ai nga kupu o te matauranga;
3 ad intelligenda verba prudentiæ: et suscipiendam eruditionem doctrinæ, iustitiam, et iudicium, et æquitatem:
E riro mai ai te ako a te ngakau mahara, te tika, te whakawa, te mea ano e rite ana;
4 ut detur parvulis astutia, adolescenti scientia, et intellectus.
Hei hoatu i te ngakau tupato ki nga kuware, i te matauranga, i te ngarahu pai ki te taitamariki;
5 Audiens, sapiens sapientior erit: et intelligens gubernacula possidebit.
Kia whakarongo ai te tangata whakaaro nui, kia nui ake ai tona mohio; kia whiwhi ai te tangata tupato ki nga whakaaro mohio:
6 Animadvertet parabolam, et interpretationem, verba sapientum, et ænigmata eorum.
E mohio ai ia ki te whakatauki, ki te kupu whakarite, ki nga kupu a nga whakaaro nui, ki a ratou korero whakapeka.
7 Timor Domini principium sapientiæ. Sapientiam, atque doctrinam stulti despiciunt.
Ko te wehi ki a Ihowa te timatanga o te matauranga; e whakahawea ana te whakaarokore ki te whakaaro nui, ki te ako.
8 Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem matris tuæ:
Whakarongo, e taku tama, ki te ako a tou papa, kaua hoki e whakarerea te ture a tou whaea;
9 ut addatur gratia capiti tuo, et torques collo tuo.
Ka waiho hoki ena hei pare ataahua mo tou matenga, hei mekameka whakapaipai mo tou kaki.
10 Fili mi, si te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis.
E taku tama, ki te whakawaia koe e te hunga hara, kaua e whakaae.
11 Si dixerint: Veni nobiscum, insidiemur sanguini, abscondamus tendiculas contra insontem frustra:
Ki te mea ratou, Tatou ka haere, ka whakapapa atu, ka whakaheke toto; kia whanga puku tatou, he mea takekore, mo te tangata harakore:
Horomia oratia ratou e tatou, peratia me ta te rua tupapaku; ka riro tinana ratou, ka pera me te hunga e heke atu ana ki te poka: (Sheol h7585)
13 Omnem pretiosam substantiam reperiemus, implebimus domos nostras spoliis.
Ka kitea e tatou nga taonga utu nui katoa, ka whakakiia o tatou whare ki ta tatou e pahua ai:
14 Sortem mitte nobiscum, marsupium unum sit omnium nostrum.
Maka mai tou wahi ki roto ki to matou; kia kotahi te putea ma tatou katoa.
15 Fili mi, ne ambules cum eis, prohibe pedem tuum a semitis eorum.
E taku tama, kaua e haere tahi i te ara me ratou; kaiponuhia tou waewae i to ratou huarahi;
16 Pedes enim illorum ad malum currunt, et festinant ut effundant sanguinem.
E rere ana hoki o ratou waewae ki te kino, e hohoro ana ratou ki te whakaheke toto.
17 Frustra autem iacitur rete ante oculos pennatorum.
He maumau hoki te hora o te kupenga ki te tirohanga a tetahi manu.
18 Ipsi quoque contra sanguinem suum insidiantur, et moliuntur fraudes contra animas suas.
Ko ratou, he whakaheke i o ratou toto ano i whakapapa ai ratou; he whakamate i a ratou ano i piri ai ratou.
19 Sic semitæ omnis avari, animas possidentium rapiunt.
Ka pena nga huarahi o te hunga apo taonga; ko te ora ano o ona rangatira e tangohia.
20 Sapientia foris prædicat, in plateis dat vocem suam:
E hamama ana te whakaaro nui i te huarahi; e puaki ana tona reo i nga waharoa;
21 in capite turbarum clamitat, in foribus portarum urbis profert verba sua, dicens:
E karanga ana ia i te tino wahi whakaminenga; i te wahi tuwhera o nga kuwaha, i roto i te pa, e puaki ana ana kupu;
22 Usquequo parvuli diligitis infantiam, et stulti ea, quæ sibi sunt noxia, cupient, et imprudentes odibunt scientiam?
E te hunga kuware, kia pehea ake te roa o to koutou aroha ki te kuwaretanga? O te hiahia ranei o te hunga whakahi ki to ratou whakahi? O te whakakino ranei a te hunga wairangi ki te matauranga?
23 Convertimini ad correptionem meam: en proferam vobis spiritum meum, et ostendam vobis verba mea.
Tahuri mai ki taku ako: na ka ringihia e ahau toku wairua ki a koutou, ka whakaaturia aku kupu ki a koutou.
24 Quia vocavi, et renuistis: extendi manum meam, et non fuit qui aspiceret.
I karanga atu hoki ahau, heoi kihai koutou i pai mai; i totoro atu toku ringa, a kihai tetahi i whai whakaaro mai;
25 Despexistis omne consilium meum, et increpationes meas neglexistis.
Heoi whakakahoretia iho e koutou toku whakaaro katoa, kihai hoki i aro ki taku ako:
26 Ego quoque in interitu vestro ridebo, et subsannabo, cum vobis id, quod timebatis, advenerit.
Mo reira ka kata ahau i te ra o to koutou aitua; ka tawai ina pa te pawera ki a koutou.
27 Cum irruerit repentina calamitas, et interitus quasi tempestas ingruerit: quando venerit super vos tribulatio, et angustia:
Ina tae mai to koutou pawera ano he tupuhi, a ka pa mai to koutou aitua ano he paroro; ina tae mai te pouri me te ngakau mamae ki a koutou.
28 Tunc invocabunt me, et non exaudiam: mane consurgent, et non invenient me:
Ko reira ratou karanga ai ki ahau, a e kore ahau e whakahoki kupu atu; ka rapu nui ratou i ahau, otiia e kore ahau e kitea e ratou:
29 eo quod exosam habuerint disciplinam, et timorem Domini non susceperint,
Mo ratou i kino ki te matauranga; kihai hoki i whiriwhiria e ratou te wehi ki a Ihowa;
30 nec acquieverint consilio meo, et detraxerint universæ correptioni meæ.
Kihai i aro mai ki oku whakaaro; whakahawea ana ratou ki taku kupu riri katoa.
31 Comedent igitur fructus viæ suæ, suisque consiliis saturabuntur.
Na reira ka kai ratou i nga hua o to ratou nei ara, ka whakakiia ano hoki ki nga mea i titoa e ratou.
32 Aversio parvulorum interficiet eos, et prosperitas stultorum perdet illos.
Ko te tahuritanga atu hoki o nga kuware hei patu i a ratou; ko te ngakau warea ano hoki o nga wairangi hei huna i a ratou.
33 Qui autem me audierit, absque terrore requiescet, et abundantia perfruetur, timore malorum sublato.
Ko te tangata ia e rongo ana ki ahau, ka au tona noho, ka tea hoki i te wehi ki te kino.
