پەندەکانی سلێمان 23

1 کە دانیشتی لەگەڵ فەرمانڕەوایەک نان بخۆیت، باش وردبەرەوە لەوەی لەپێشتە،

你若与官长坐席， 要留意在你面前的是谁。

2 چەقۆیەکیش لەناو گەرووت دابنێ، ئەگەر تۆ نەوسنی.

你若是贪食的， 就当拿刀放在喉咙上。

3 ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە، چونکە ئەم نانە بە مەبەستی هەڵخەڵەتاندنە.

不可贪恋他的美食， 因为是哄人的食物。

4 خۆت ماندوو مەکە بۆ ئەوەی دەوڵەمەند بیت، بە تێگەیشتنەوە وازی لێ بهێنە.

不要劳碌求富， 休仗自己的聪明。

5 چاو لە دەوڵەمەندی دەبڕیت و نییە، چونکە بێگومان باڵ دەگرێت، وەک هەڵۆ بەرەو ئاسمان دەفڕێت.

你岂要定睛在虚无的钱财上吗？ 因钱财必长翅膀，如鹰向天飞去。

6 نانی کەسی بەرچاوتەنگ مەخۆ، ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە.

不要吃恶眼人的饭， 也不要贪他的美味；

7 لەبەر ئەوەی جۆرە کەسێکە هەردەم بیری لەلای تێچوونەکانە، پێت دەڵێت: «بخۆ و بنۆشە.» بەڵام دڵی لەگەڵت نییە.

因为他心怎样思量， 他为人就是怎样。 他虽对你说，请吃，请喝， 他的心却与你相背。

8 ئەو پارووەی خواردووتە دەیڕشێنیتەوە و قسە شیرینەکانت بە با دەدەیت.

你所吃的那点食物必吐出来； 你所说的甘美言语也必落空。

9 قسە بۆ گێل مەکە، چونکە گاڵتەی بە دانایی قسەکانت دێت.

你不要说话给愚昧人听， 因他必藐视你智慧的言语。

10 سنوورە کۆنەکان مەگوازەوە، هەروەها مەچووە ناو کێڵگەی هەتیوان،

不可挪移古时的地界， 也不可侵入孤儿的田地；

11 چونکە ئەوەی دەیانپارێزێت بە توانایە، ئەو بەرگری لە کێشەکەیان دەکات لە دژی تۆ.

因他们的救赎主大有能力， 他必向你为他们辨屈。

12 دڵت ئاراستەی فێربوون بکە و گوێشت بەرەو قسەی زانیاری.

你要留心领受训诲， 侧耳听从知识的言语。

13 ڕێگری لە تەمبێکردنی منداڵ مەکە، ئەگەر بە گۆچان لێی بدەیت نامرێت.

不可不管教孩童； 你用杖打他，他必不至于死。

14 تۆ بە گۆچان لێی بدەیت، گیانی لە مردن دەرباز دەبێت. (Sheol h7585)

你要用杖打他， 就可以救他的灵魂免下阴间。 (Sheol h7585)

15 ڕۆڵە، ئەگەر دڵت دانایە، منیش دڵم خۆش دەبێت.

我儿，你心若存智慧， 我的心也甚欢喜。

16 ناخم شادمان دەبێت، کە لێوەکانت ڕاستییەکان دەڵێن.

你的嘴若说正直话， 我的心肠也必快乐。

17 دڵت ئیرەیی بە گوناهباران نەبات، بەڵکو بە درێژایی ڕۆژ بە پەرۆش بە بۆ لەخواترسی.

你心中不要嫉妒罪人， 只要终日敬畏耶和华；

18 بێگومان دواڕۆژت دەبێت، ئومێدی تۆ نابڕێت.

因为至终必有善报， 你的指望也不致断绝。

19 ڕۆڵە، تۆ گوێ بگرە و دانا بە، دڵت بەرەو ڕێگای ڕاستی ئاراستە بکە.

我儿，你当听，当存智慧， 好在正道上引导你的心。

20 لەوانە مەبە کە شەراب زۆر دەخۆنەوە، یان ئەوانەی گۆشت زۆر دەخۆن،

好饮酒的，好吃肉的， 不要与他们来往；

21 چونکە مەیخۆر و زۆر خۆر هەژار دەبن، ئەوەی زۆر بخەوێت پینەوپەڕۆ لەبەر دەکات.

因为好酒贪食的，必致贫穷； 好睡觉的，必穿破烂衣服。

22 گوێ لە باوکت بگرە کە تۆی خستووەتەوە، دایکت کە پیر بوو گاڵتەی پێ مەکە.

你要听从生你的父亲； 你母亲老了，也不可藐视她。

23 ڕاستی بکڕە و مەیفرۆشە، هەروەها دانایی و تەمبێکردن و تێگەیشتن.

你当买真理； 就是智慧、训诲，和聪明也都不可卖。

24 باوکی کەسی ڕاستودروست زۆر دڵخۆش دەبێت، ئەوەی کوڕێکی دانای ببێت پێی شادمان دەبێت.

义人的父亲必大得快乐； 人生智慧的儿子，必因他欢喜。

25 با دایک و باوکت شادمان بن، ئەوەی تۆی بووە دڵخۆش بێت.

你要使父母欢喜， 使生你的快乐。

26 ڕۆڵە، دڵی خۆتم بدەرێ، با چاوەکانت لەسەر ڕێگاکانم بێت،

我儿，要将你的心归我； 你的眼目也要喜悦我的道路。

27 چونکە لەشفرۆش چاڵێکی قووڵە و ژنی داوێنپیس بیرێکی تەنگە.

妓女是深坑； 外女是窄阱。

28 تەنانەت ئەویش وەک چەتە لە بۆسەدا دەبێت، ناپاک لەنێو خەڵک زۆر دەکات.

她埋伏好像强盗； 她使人中多有奸诈的。

29 واوەیلا بۆ کێیە؟ پەژارەیی بۆ کێیە؟ ناکۆکی بۆ کێیە؟ سکاڵاکردن بۆ کێیە؟ برینی بەخۆڕایی بۆ کێیە؟ چاو سووربوونەوە بۆ کێیە؟

谁有祸患？谁有忧愁？ 谁有争斗？谁有哀叹？ 谁无故受伤？谁眼目红赤？

30 بۆ ئەوانەی بە دیار شەرابەوە لەنگەر دەگرن، ئەوانەی شەرابی تێکەڵاو تاقی دەکەنەوە.

就是那流连饮酒、 常去寻找调和酒的人。

31 تەماشای شەراب مەکە بە ڕەنگی سووری، کە لەناو جام پڕشنگی داوە، بە سووکی دەچێتە خوارەوە!

酒发红，在杯中闪烁， 你不可观看， 虽然下咽舒畅， 终久是咬你如蛇，刺你如毒蛇。

32 لە کۆتاییەکەی وەک مار دەتگەزێت و وەک توولەمار پێتەوەدەدات.

33 چاوەکانت شتی نامۆ دەبینن و وڕێنەی سەیر و سەمەرە دەکەیت.

你眼必看见异怪的事； 你心必发出乖谬的话。

34 وەک یەکێک دەبیت لەناو دڵی دەریا پاڵکەوتبێت، یان وەک یەکێک بەسەر دارئاڵای کەشتییەوە پاڵکەوتبێت.

你必像躺在海中， 或像卧在桅杆上。

35 دەڵێی: «لێیان دام، ئازارم نەبوو! کوتامیان، نەمزانی! کەی بە هۆش خۆم دێمەوە، هەتا بەردەوام بم و بخۆمەوە؟»

你必说：人打我，我却未受伤； 人鞭打我，我竟不觉得。 我几时清醒，我仍去寻酒。