< Proverbi 20 >
1 Il vino è rissoso, il liquore è tumultuoso; chiunque se ne inebria non è saggio.
Waini museki uye doro mupopoti; ani naani anotsauswa nazvo haana kuchenjera.
2 La collera del re è simile al ruggito del leone; chiunque lo eccita rischia la vita.
Kutsamwa kwamambo kwakafanana nokuomba kweshumba; uyo anomutsamwisa anotadzira upenyu hwake.
3 E' una gloria per l'uomo astenersi dalle contese, attaccar briga è proprio degli stolti.
Munhu achakudzwa kana akagara kure nokukakavara, asi benzi rimwe nerimwe rinokurumidza kupopota.
4 Il pigro non ara d'autunno, e alla mietitura cerca, ma non trova nulla.
Simbe hairimi mumwaka wokurima; saka panguva yokukohwa anotsvaka asi hapana chaanowana.
5 Come acque profonde sono i consigli nel cuore umano, l'uomo accorto le sa attingere.
Zvinangwa zvomwoyo womunhu imvura yakadzika, asi munhu akachenjera achaichera.
6 Molti si proclamano gente per bene, ma una persona fidata chi la trova?
Vanhu vazhinji vanoti vane rudo rusingagumi, asi munhu akatendeka angawanikwa kupiko?
7 Il giusto si regola secondo la sua integrità; beati i figli che lascia dietro di sé!
Munhu akarurama anorarama upenyu hwakanaka; vana vake vanomutevera vakaropafadzwa.
8 Il re che siede in tribunale dissipa ogni male con il suo sguardo.
Kana mambo achinge agara pachigaro chake kuti atonge, anopepeta zvakaipa zvose nameso ake.
9 Chi può dire: «Ho purificato il cuore, sono mondo dal mio peccato?».
Ndiani angati, “Ndakachengeta mwoyo wangu wakachena; ndakachena uye handina zvivi”?
10 Doppio peso e doppia misura sono due cose in abominio al Signore.
Zviereso zvakasiyana nezvipimo zvakasiyana Jehovha anozvivenga zvose.
11 Gia con i suoi giochi il fanciullo dimostra se le sue azioni saranno pure e rette.
Kunyange mwana anozivikanwa nezvaanoita, kuti tsika dzake dzakanaka uye kuti dzakarurama here.
12 L'orecchio che ascolta e l'occhio che vede: l'uno e l'altro ha fatto il Signore.
Nzeve dzinonzwa nameso anoona, Jehovha ndiye akazviita zvose zviri zviviri.
13 Non amare il sonno per non diventare povero, tieni gli occhi aperti e avrai pane a sazietà.
Usafarira kurara kana kuti uchava murombo; svinudza meso ako ipapo uchava nezvokudya zvakawanda.
14 «Robaccia, robaccia» dice chi compra: ma mentre se ne va, allora se ne vanta.
“Hazvina kunaka, hazvina kunaka!” ndizvo zvinotaura mutengi; ipapo hoyo oenda achizvirumbidza pamusoro pezvaatenga.
15 C'è oro e ci sono molte perle, ma la cosa più preziosa sono le labbra istruite.
Goridhe riripo, uye matombo anokosha amarubhi azere, asi miromo inotaura zivo ndicho chinhu chinokosha chisipo.
16 Prendigli il vestito perché si è fatto garante per un altro e tienilo in pegno per gli estranei.
Mutorerei nguo yake, uyo anoitira mutorwa rubatso; itorei sorubatso kana azviitira mukadzi asingazvibati.
17 E' piacevole all'uomo il pane procurato con frode, ma poi la sua bocca sarà piena di granelli di sabbia.
Zvokudya zvakawanikwa nokunyengera zvinonaka kumunhu, asi achapedzisira ava nomukanwa mazara jecha.
18 Pondera bene i tuoi disegni, consigliandoti, e fà la guerra con molta riflessione.
Ita urongwa nokutsvaga mazano; kana uchironga hondo, tsvaka kutungamirirwa.
19 Chi va in giro sparlando rivela un segreto, non associarti a chi ha sempre aperte le labbra.
Guhwa rinoputsa chivimbo; saka furatira munhu anotaurisa.
20 Chi maledice il padre e la madre vedrà spegnersi la sua lucerna nel cuore delle tenebre.
Kana munhu akatuka baba vake kana mai vake, mwenje wake uchadzimwa parima guru.
21 I guadagni accumulati in fretta da principio non saranno benedetti alla fine.
Nhaka yakakurumidza kuwanikwa pakutanga haingaropafadzwi pamagumo ayo.
22 Non dire: «Voglio ricambiare il male», confida nel Signore ed egli ti libererà.
Usati, “Ndichatsiva zvawanditadzira izvi!” Mirira Jehovha, uye iye achakubatsira.
23 Il doppio peso è in abominio al Signore e le bilance false non sono un bene.
Jehovha anovenga zviereso zvinosiyana, uye zviero zvinonyengera hazvimufadzi.
24 Dal Signore sono diretti i passi dell'uomo e come può l'uomo comprender la propria via?
Kufamba kwomunhu kunotungamirirwa naJehovha. Zvino munhu anganzwisisa sei nzira yake?
25 E' un laccio per l'uomo esclamare subito: «Sacro!» e riflettere solo dopo aver fatto il voto.
Musungo kumunhu kuti akumikidze chimwe chinhu nokukurumidza uye ozorangarira mhiko dzake pava paya.
26 Un re saggio passa al vaglio i malvagi e ritorna su di loro con la ruota.
Mambo akachenjera anopepeta zvakaipa; anofambisa vhiri rokupura pamusoro pavo.
27 Lo spirito dell'uomo è una fiaccola del Signore che scruta tutti i segreti recessi del cuore.
Mwenje waJehovha unonzvera mweya womunhu; unonzvera zviri mukatikati make.
28 Bontà e fedeltà vegliano sul re, sulla bontà è basato il suo trono.
Rudo nokutendeka zvinochengetedza mambo; kubudikidza norudo chigaro chake chinosimbiswa.
29 Vanto dei giovani è la loro forza, ornamento dei vecchi è la canizie.
Kukudzwa kwamajaya ndiro simba ravo, bvudzi jena kubwinya kwavakwegura.
30 Le ferite sanguinanti spurgano il male, le percosse purificano i recessi del cuore.
Kurohwa nokukuvadzwa zvinobvisa zvakaipa, uye kurohwa neshamhu kunovaka munhu womukati.