Amsal 15
1 Jawaban yang lemah lembut meredakan amarah tetapi perkataan yang kasar menggusarkan.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 Ucapan orang bijak mencerminkan pengetahuan. Perkataan orang bebal memancarkan kebodohan.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 TUHAN melihat segala yang terjadi di setiap tempat. Dia mengamati perbuatan orang baik dan orang jahat.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 Perkataan yang lemah lembut menghidupkan. Perkataan yang kejam menghancurkan.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 Orang bebal meremehkan didikan ayahnya. Mau menerima teguran adalah ciri orang bijak.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 Rumah orang benar berlimpah dengan barang berharga, tetapi pendapatan orang jahat menimbulkan masalah.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 Perkataan orang bijak membagikan pengetahuan, sedangkan orang bebal tidak punya apa pun untuk dibagi.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 Orang yang tulus, doanya menyenangkan hati TUHAN, tetapi orang yang jahat, bahkan persembahannya pun najis di mata TUHAN.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 TUHAN membenci cara hidup orang jahat, tetapi mengasihi orang yang senantiasa berusaha hidup benar.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 Hukuman berat diberikan kepada orang yang meninggalkan jalan yang benar, dan siapa membenci teguran akan binasa.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
11 Dasar jurang kematian pun terlihat jelas di mata TUHAN, terlebih lagi isi hati manusia. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Orang yang suka meremehkan tidak senang ditegur. Dia tak akan meminta nasihat dari orang bijak.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 Hati yang gembira membuat wajah ceria, tetapi hati yang sedih mematahkan semangat.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 Orang bijak selalu haus akan pengetahuan, tetapi orang bebal terus mengisi dirinya dengan hal-hal bodoh.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 Bagi orang yang tertekan, hari-hari terasa berat dan menyebalkan. Bagi orang yang bersukacita, setiap hari terasa bagai pesta.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Lebih baik miskin harta tetapi takut akan TUHAN daripada banyak harta tetapi penuh kecemasan.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Lebih baik makan hanya sepiring sayur bersama keluarga yang saling mengasihi, daripada makan hidangan daging mewah bersama orang yang memusuhimu.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 Orang yang pemarah membangkitkan pertengkaran. Orang yang panjang sabar meredakan perselisihan.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 Jalan hidup orang malas penuh dengan hambatan. Jalan hidup orang jujur lurus dan lancar.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 Anak lelaki yang bijak mendatangkan sukacita bagi ayahnya, tetapi anak lelaki yang bebal tidak menghargai ibunya.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 Orang yang tak berakal budi senang melakukan hal bodoh, tetapi orang bijak menjaga perilakunya tetap lurus.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Rencana akan gagal tanpa nasihat. Dengan banyak nasihat, rencana akan berhasil.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 Perkataan yang tepat pada waktu yang tepat membahagiakan, baik bagi pendengar maupun bagi yang mengatakannya.
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 Rumah orang sombong akan dimusnahkan TUHAN, tetapi hak milik para janda dijaga-Nya agar tidak direbut orang.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 TUHAN membenci segala pemikiran yang jahat. Niat yang tulus akan terpancar lewat perkataan yang ramah.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 Orang yang mengeruk keuntungan dengan serakah akan menimbulkan masalah bagi keluarganya, tetapi orang yang menolak uang suap akan hidup bahagia.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 Orang benar mempertimbangkan dengan hati-hati sebelum menjawab. Orang jahat bicara tanpa berpikir, sehingga buruklah perkataannya.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 TUHAN jauh dari orang yang jahat, tetapi Dia mendengarkan doa orang benar.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 Pembawa kabar yang datang dengan wajah cerah akan menyampaikan berita baik yang menyegarkan.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 Bila engkau bersedia mendengarkan teguran yang meluruskan hidupmu, engkau tergolong orang bijaksana.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 Menolak didikan, celakalah diri. Mendengarkan teguran, bertambahlah pemahaman.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 Orang yang takut akan TUHAN akan menjadi bijak. Jadilah rendah hati, maka engkau akan dihormati.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
