Amsal 23
1 Bila engkau duduk makan dengan seorang pembesar, perhatikanlah baik-baik apa yang ada di depanmu.
Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
2 Taruhlah sebuah pisau pada lehermu, bila besar nafsumu!
Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
3 Jangan ingin akan makanannya yang lezat, itu adalah hidangan yang menipu.
Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
4 Jangan bersusah payah untuk menjadi kaya, tinggalkan niatmu ini.
Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
5 Kalau engkau mengamat-amatinya, lenyaplah ia, karena tiba-tiba ia bersayap, lalu terbang ke angkasa seperti rajawali.
I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
6 Jangan makan roti orang yang kikir, jangan ingin akan makanannya yang lezat.
Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
7 Sebab seperti orang yang membuat perhitungan dalam dirinya sendiri demikianlah ia. "Silakan makan dan minum," katanya kepadamu, tetapi ia tidak tulus hati terhadapmu.
Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
8 Suap yang telah kaumakan, kau akan muntahkan, dan kata-katamu yang manis kausia-siakan.
Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
9 Jangan berbicara di telinga orang bebal, sebab ia akan meremehkan kata-katamu yang bijak.
Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
10 Jangan engkau memindahkan batas tanah yang lama, dan memasuki ladang anak-anak yatim.
Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
11 Karena penebus mereka kuat, Dialah yang membela perkara mereka melawan engkau.
Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
12 Arahkanlah perhatianmu kepada didikan, dan telingamu kepada kata-kata pengetahuan.
Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
13 Jangan menolak didikan dari anakmu ia tidak akan mati kalau engkau memukulnya dengan rotan.
Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
14 Engkau memukulnya dengan rotan, tetapi engkau menyelamatkan nyawanya dari dunia orang mati. (Sheol h7585)
Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol h7585)
15 Hai anakku, jika hatimu bijak, hatiku juga bersukacita.
Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
16 Jiwaku bersukaria, kalau bibirmu mengatakan yang jujur.
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
17 Janganlah hatimu iri kepada orang-orang yang berdosa, tetapi takutlah akan TUHAN senantiasa.
Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
18 Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.
Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
19 Hai anakku, dengarkanlah, dan jadilah bijak, tujukanlah hatimu ke jalan yang benar.
Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
20 Janganlah engkau ada di antara peminum anggur dan pelahap daging.
Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
21 Karena si peminum dan si pelahap menjadi miskin, dan kantuk membuat orang berpakaian compang-camping.
Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
22 Dengarkanlah ayahmu yang memperanakkan engkau, dan janganlah menghina ibumu kalau ia sudah tua.
Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
23 Belilah kebenaran dan jangan menjualnya; demikian juga dengan hikmat, didikan dan pengertian.
Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Ayah seorang yang benar akan bersorak-sorak; yang memperanakkan orang-orang yang bijak akan bersukacita karena dia.
Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
25 Biarlah ayahmu dan ibumu bersukacita, biarlah beria-ria dia yang melahirkan engkau.
Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
26 Hai anakku, berikanlah hatimu kepadaku, biarlah matamu senang dengan jalan-jalanku.
Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
27 Karena perempuan jalang adalah lobang yang dalam, dan perempuan asing adalah sumur yang sempit.
Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
28 Bahkan, seperti penyamun ia menghadang, dan memperbanyak pengkhianat di antara manusia.
Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
29 Siapa mengaduh? Siapa mengeluh? Siapa bertengkar? Siapa berkeluh kesah? Siapa mendapat cidera tanpa sebab? Siapa merah matanya?
Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
30 Yakni mereka yang duduk dengan anggur sampai jauh malam, mereka yang datang mengecap anggur campuran.
Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
31 Jangan melihat kepada anggur, kalau merah menarik warnanya, dan mengilau dalam cawan, yang mengalir masuk dengan nikmat,
Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
32 tetapi kemudian memagut seperti ular, dan menyemburkan bisa seperti beludak.
Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
33 Lalu matamu akan melihat hal-hal yang aneh, dan hatimu mengucapkan kata-kata yang kacau.
Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
34 Engkau seperti orang di tengah ombak laut, seperti orang di atas tiang kapal.
I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
35 Engkau akan berkata: "Orang memukul aku, tetapi aku tidak merasa sakit. Orang memalu aku, tetapi tidak kurasa. Bilakah aku siuman? Aku akan mencari anggur lagi."
Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
