Matteus 25
1 „Himnaríki má líkja við tíu brúðarmeyjar, sem tóku lampa sína og lögðu af stað til móts við brúðgumann.
Then shall the kingdom of heaven be likened unto ten virgins, who took their lamps, and went forth to meet the bridegroom.
2 Aðeins fimm þeirra gættu þess að fylla lampa sína af olíu, en hinar fimm gleymdu því og fóru með tóma lampa.
And five of them were foolish, and five were wise.
For the foolish, when they took their lamps, took no oil with them:
but the wise took oil in their vessels with their lamps.
5 Þegar brúðgumanum seinkaði, syfjaði þær og sofnuðu. En á miðnætti voru þær vaktar með háu hrópi: „Brúðguminn er að koma! Gangið út og takið á móti honum!“
Now while the bridegroom tarried, they all slumbered and slept.
But at midnight there is a cry, Behold, the bridegroom! Come ye forth to meet him.
7 Stúlkurnar spruttu á fætur og fóru að sýsla við lampana. Þær fimm sem vantaði olíu, sárbáðu hinar að gefa sér lítið eitt, því það lifði ekki á lömpum þeirra.
Then all those virgins arose, and trimmed their lamps.
And the foolish said unto the wise, Give us of your oil; for our lamps are going out.
9 En hinar svöruðu „Nei, það getum við ekki, því það verður ekki nóg handa okkur öllum. Farið og kaupið olíu handa ykkur.“
But the wise answered, saying, Peradventure there will not be enough for us and you: go ye rather to them that sell, and buy for yourselves.
10 En á meðan þær voru fjarverandi kom brúðguminn. Þær sem viðbúnar voru fóru með honum til brúðkaupsins og dyrunum var læst.
And while they went away to buy, the bridegroom came; and they that were ready went in with him to the marriage feast: and the door was shut.
11 Seinna komu hinar til baka og stóðu fyrir utan og kölluðu: „Herra, opnaðu fyrir okkur!“
Afterward came also the other virgins, saying, Lord, Lord, open to us.
12 En hann kallaði á móti: „Farið! Þið komið of seint!“
But he answered and said, Verily I say unto you, I know you not.
13 Vakið því og verið viðbúnir, því þið vitið hvorki daginn né stundina er ég kem aftur.“
Watch therefore, for ye know not the day nor the hour.
14 „Himnaríki er einnig líkt manni sem fór til útlanda. Hann kallaði saman starfsmenn sína og afhenti þeim fé, sem þeir áttu að ávaxta meðan hann væri í burtu.
For [it is] as [when] a man, going into another country, called his own servants, and delivered unto them his goods.
15 Einum fékk hann tvær milljónir króna, öðrum eina milljón og hinum þriðja hálfa milljón. Þeir fengu misjafnlega mikið eftir hæfileikum sínum og dugnaði. Síðan fór hann úr landi.
And unto one he gave five talents, to another two, to another one; to each according to his several ability; and he went on his journey.
16 Maðurinn, sem fékk tvær milljónir, fór þegar að versla með peningana og græddi fljótt aðrar tvær milljónir.
Straightway he that received the five talents went and traded with them, and made other five talents.
17 Sá sem fékk eina milljón, hófst handa eins og hinn og hagnaðist um aðra milljón.
In like manner he also that [received] the two gained other two.
18 En maðurinn, sem fékk hálfa milljón, gróf peningana í jörðu svo að hann tapaði þeim ekki.
But he that received the one went away and digged in the earth, and hid his lord’s money.
19 Eftir langan tíma kom húsbóndinn aftur úr ferðalaginu. Hann kallaði starfsmennina til sín svo að hann gæti gert upp við þá.
Now after a long time the lord of those servants cometh, and maketh a reckoning with them.
20 Sá sem fengið hafði tvær milljónir kom og afhenti húsbónda sínum fjórar milljónir.
And he that received the five talents came and brought other five talents, saying, Lord, thou deliveredst unto me five talents: lo, I have gained other five talents.
21 Húsbóndinn hrósaði honum og sagði: „Þetta var vel af sér vikið. Þú varst trúr yfir litlu, nú mun ég setja þig yfir mikið. Komdu og við skulum gera okkur dagamun.“
His lord said unto him, Well done, good and faithful servant: thou hast been faithful over a few things, I will set thee over many things; enter thou into the joy of thy lord.
22 Næst kom sá sem fengið hafði eina milljón. Hann sagði: „Herra þú lést mig fá eina milljón og nú hef ég tvöfaldað þá upphæð.“
And he also that [received] the two talents came and said, Lord, thou deliveredst unto me two talents: lo, I have gained other two talents.
23 „Gott hjá þér!“sagði húsbóndinn. „Þú ert góður og dyggur þjónn. Þú varst trúr yfir þessu lítilræði, en nú mun ég láta þig fá miklu meira. Komdu, við skulum gleðjast saman!“
His lord said unto him, Well done, good and faithful servant: thou hast been faithful over a few things, I will set thee over many things; enter thou into the joy of thy lord.
24 Síðast kom sá þriðji með sína hálfu milljón og sagði: „Herra, ég vissi að þú ert harður húsbóndi og þar sem ég bjóst við að þú rændir mig hagnaðinum, faldi ég peningana í jörðu og hér hefur þú þá!“
And he also that had received the one talent came and said, Lord, I knew thee that thou art a hard man, reaping where thou didst not sow, and gathering where thou didst not scatter;
and I was afraid, and went away and hid thy talent in the earth: lo, thou hast thine own.
26 „Letingi!“svaraði húsbóndinn. „Þú vissir að ég krefði þig um hagnaðinn,
But his lord answered and said unto him, Thou wicked and slothful servant, thou knewest that I reap where I sowed not, and gather where I did not scatter;
27 svo þú hefðir að minnsta kosti átt að setja peningana í banka til að ég fengi þó vexti.
thou oughtest therefore to have put my money to the bankers, and at my coming I should have received back mine own with interest.
28 Takið peningana af þessum manni og látið þann, sem hefur fjórar milljónirnar, fá þá.
Take ye away therefore the talent from him, and give it unto him that hath the ten talents.
29 Sá sem notar vel það sem honum er gefið, mun fá enn meira, og hafa allsnægtir, en sá sem er ótrúr, tapar því litla sem hann hefur.
For unto every one that hath shall be given, and he shall have abundance: but from him that hath not, even that which he hath shall be taken away.
30 Kastið nú þessum duglausa þjóni út í myrkrið. Þar verður grátið og kveinað.““
And cast ye out the unprofitable servant into the outer darkness: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.
31 „Þegar ég, Kristur, kem aftur í dýrð minni og allir englarnir með mér, mun ég setjast í hástól dýrðarinnar.
But when the Son of man shall come in his glory, and all the angels with him, then shall he sit on the throne of his glory:
32 Þá verður öllum þjóðunum safnað saman frammi fyrir mér og ég mun skilja fólkið að, eins og fjárhirðir aðskilur sauðfé og geitur.
and before him shall be gathered all the nations: and he shall separate them one from another, as the shepherd separateth the sheep from the goats;
33 Kindunum mun ég skipa mér til hægri handar og geitunum til vinstri handar.
and he shall set the sheep on his right hand, but the goats on the left.
34 Þá mun ég, konungurinn, segja við þá til hægri handar: „Komið, þið hinir blessuðu föður míns, inn í ríkið sem ykkur hefur verið ætlað frá því heimurinn varð til.
Then shall the King say unto them on his right hand, Come, ye blessed of my Father, inherit the kingdom prepared for you from the foundation of the world:
35 Ég var hungraður og þið gáfuð mér að borða, þyrstur og þið gáfuð mér að drekka. Ég var ókunnugur og þið buðuð mér inn á heimili ykkar.
for I was hungry, and ye gave me to eat; I was thirsty, and ye gave me drink; I was a stranger, and ye took me in;
36 Ég var fatalaus og þið klædduð mig. Ég var sjúkur, og í fangelsi og þið heimsóttuð mig.“
naked, and ye clothed me; I was sick, and ye visited me; I was in prison, and ye came unto me.
37 Þá svara hinir réttlátu og segja: „Herra, hvenær sáum við þig hungraðan og gáfum þér að borða, þyrstan og gáfum þér að drekka,
Then shall the righteous answer him, saying, Lord, when saw we thee hungry, and fed thee? or athirst, and gave thee drink?
38 eða ókunnugan og hjálpuðum þér. Hvenær sáum við þig klæðalausan og klæddum þig,
And when saw we thee a stranger, and took thee in? or naked, and clothed thee?
39 og hvenær veikan eða í fangelsi og litum til þín?“
And when saw we thee sick, or in prison, and came unto thee?
40 Þá mun ég, konungurinn, svara þeim og segja: „Þetta sem þið gerðuð bræðrum mínum, gerðuð þið mér.“
And the King shall answer and say unto them, Verily I say unto you, Inasmuch as ye did it unto one of these my brethren, [even] these least, ye did it unto me.
41 Síðan mun ég snúa mér að þeim sem eru til vinstri og segja: „Burt með ykkur, bölvaðir, í eilífa eldinn sem ætlaður er djöflinum og þjónum hans. (aiōnios g166)
Then shall he say also unto them on the left hand, Depart from me, ye cursed, into the eternal fire which is prepared for the devil and his angels: (aiōnios g166)
42 Ég var hungraður, en þið gáfuð mér ekki að borða, þyrstur og þið færðuð mér ekkert að drekka.
for I was hungry, and ye did not give me to eat; I was thirsty, and ye gave me no drink;
43 Ég var ókunnugur og þið sýnduð mér ekki gestrisni, klæðlaus og þið gáfuð mér enga flík. Ég var veikur og í fangelsi og þið heimsóttuð mig ekki.“
I was a stranger, and ye took me not in; naked, and ye clothed me not; sick, and in prison, and ye visited me not.
44 Þá munu þeir svara: „Drottinn, hvenær var það sem við sáum þig hungraðan eða þyrstan, ókunnugan, nakinn, sjúkan eða í fangelsi og hjálpuðum þér ekki?“
Then shall they also answer, saying, Lord, when saw we thee hungry, or athirst, or a stranger, or naked, or sick, or in prison, and did not minister unto thee?
45 Þá mun ég svara: „Þegar þið neituðuð mínum minnsta bróður um hjálp, þá neituðuð þið mér.“
Then shall he answer them, saying, Verily I say unto you, Inasmuch as ye did it not unto one of these least, ye did it not unto me.
