< Markús 1 >
1 Hér hefst hin einstæða frásaga af Jesú Kristi, syni Guðs.
The beginning of the gospel of Jesus Christ, the Son of God.
2 Í bók Jesaja spámanns stendur að Guð muni senda son sinn til jarðarinnar, en áður en hann komi, muni sérstakur sendiboði koma fram og búa heiminn undir komu hans.
Even as it is written in Isaiah the prophet, Behold, I send my messenger before thy face, Who shall prepare thy way;
3 Jesaja sagði: „Þessi sendiboði mun búa í óbyggðinni og predika að sérhver maður verði að bæta líferni sitt til að vera viðbúinn komu Drottins.“
The voice of one crying in the wilderness, Make ye ready the way of the Lord, Make his paths straight;
4 Þessi sendiboði var Jóhannes skírari. Hann dvaldist í óbyggðinni og boðaði að allir skyldu skírast og láta þannig opinberlega í ljós ákvörðun um að þeir sneru baki við syndinni og tækju á móti fyrirgefningu Guðs.
John came, who baptized in the wilderness and preached the baptism of repentance unto remission of sins.
5 Fólk frá Jerúsalem og allri Júdeu fór út í Júdeueyðimörkina til að sjá Jóhannes og heyra, og þá sem játuðu syndir sínar skírði hann í ánni Jórdan.
And there went out unto him all the country of Judæa, and all they of Jerusalem; and they were baptized of him in the river Jordan, confessing their sins.
6 Hann var í fötum úr úlfaldahári, hafði leðurbelti um mittið og nærðist á engisprettum og villihunangi.
And John was clothed with camel’s hair, and [had] a leathern girdle about his loins, and did eat locusts and wild honey.
7 Hér er dæmi um predikun hans: „Innan skamms mun sá koma sem mér er máttugri, já, svo miklu meiri að ég er ekki einu sinni verður þess að vera þjónn hans.
And he preached, saying, There cometh after me he that is mightier than I, the latchet of whose shoes I am not worthy to stoop down and unloose.
8 Ég skíri ykkur með vatni en hann mun skíra ykkur með heilögum anda.“
I baptized you in water; but he shall baptize you in the Holy Spirit.
9 Þá var það dag einn að Jesús kom frá Nasaret í Galíleu og Jóhannes skírði hann í Jórdan.
And it came to pass in those days, that Jesus came from Nazareth of Galilee, and was baptized of John in the Jordan.
10 Um leið og Jesús steig upp úr vatninu, sá hann himnana opnast og heilagan anda koma yfir sig í dúfulíki.
And straightway coming up out of the water, he saw the heavens rent asunder, and the Spirit as a dove descending upon him:
11 Og rödd af himnum sagði: „Þú ert minn elskaði sonur sem ég hef velþóknun á.“
and a voice came out of the heavens, Thou art my beloved Son, in thee I am well pleased.
12 Strax að skírninni lokinni knúði heilagur andi Jesú út í eyðimörkina, og þar var hann einn í fjörutíu daga og Satan freistaði hans. Jesús hafðist þar við meðal eyðimerkurdýranna og englar þjónuðu honum.
And straightway the Spirit driveth him forth into the wilderness.
And he was in the wilderness forty days tempted of Satan; and he was with the wild beasts; and the angels ministered unto him.
14 Eftir að Heródes konungur hafði látið fangelsa Jóhannes fór Jesús til Galíleu og boðaði þar fagnaðarerindi Guðs.
Now after John was delivered up, Jesus came into Galilee, preaching the gospel of God,
15 „Stundin er komin, “sagði hann. „Guðsríki er nálægt! Snúið ykkur frá syndinni og trúið gleðiboðskapnum.“
and saying, The time is fulfilled, and the kingdom of God is at hand: repent ye, and believe in the gospel.
16 Dag einn er Jesús gekk fram með Galíleuvatninu sá hann bræðurna Símon og Andrés, þeir voru fiskimenn og voru einmitt þessa stundina að leggja netin.
And passing along by the sea of Galilee, he saw Simon and Andrew the brother of Simon casting a net in the sea; for they were fishers.
17 Jesús kallaði til þeirra og sagði: „Komið og fylgið mér. Ég skal kenna ykkur að veiða menn!“
And Jesus said unto them, Come ye after me, and I will make you to become fishers of men.
18 Þá yfirgáfu þeir netin og fóru með honum.
And straightway they left the nets, and followed him.
19 Í öðrum bát, skammt frá, voru synir Sebedeusar, Jakob og Jóhannes, að bæta net sín.
And going on a little further, he saw James the [son] of Zebedee, and John his brother, who also were in the boat mending the nets.
20 Hann kallaði einnig á þá og þeir skildu Sebedeus og verkamennina eftir í bátnum og fóru á eftir honum.
And straightway he called them: and they left their father Zebedee in the boat with the hired servants, and went after him.
21 Jesús og félagar hans komu nú til bæjarins Kapernaum og að morgni helgidagsins fóru þeir til samkomuhússins þar sem Gyðingar héldu guðsþjónustur sínar. Þar predikaði Jesús og
And they go into Capernaum; and straightway on the sabbath day he entered into the synagogue and taught.
22 fólkið undraðist ræðu hans, því að hann talaði eins og sá sem hefur mikið vald en reyndi ekki að sanna mál sitt með sífelldum tilvitnunum í orð annarra eins og venja var.
And they were astonished at his teaching: for he taught them as having authority, and not as the scribes.
23 Við guðsþjónustuna var maður haldinn illum anda sem tók að hrópa og kalla:
And straightway there was in their synagogue a man with an unclean spirit; and he cried out,
24 „Jesús frá Nasaret, af hverju læturðu okkur ekki í friði? Ertu kannski kominn til að gera út af við okkur illu andana? Ég veit hver þú ert, þú ert hinn heilagi sonur Guðs!“
saying, What have we to do with thee, Jesus thou Nazarene? art thou come to destroy us? I know thee who thou art, the Holy One of God.
25 Jesús skipaði andanum að þegja og fara úr manninum.
And Jesus rebuked him, saying, Hold thy peace, and come out of him.
26 Þá æpti illi andinn og hristi manninn ofsalega og fór síðan út af honum.
And the unclean spirit, tearing him and crying with a loud voice, came out of him.
27 Fólkið varð forviða og spurði sín á milli: „Eru þetta ný trúarbrögð? Jafnvel illir andar hlýða honum!“
And they were all amazed, insomuch that they questioned among themselves, saying, What is this? a new teaching! with authority he commandeth even the unclean spirits, and they obey him.
28 Og fréttin af atburði þessum barst hratt um alla Galíleu.
And the report of him went out straightway everywhere into all the region of Galilee round about.
29 Þegar Jesús og lærisveinar hans yfirgáfu samkomuhúsið fóru þeir heim til Símonar og Andrésar, þar sem tengdamóðir Símonar lá með mikinn hita. Þeir sögðu Jesú þegar frá henni.
And straightway, when they were come out of the synagogue, they came into the house of Simon and Andrew, with James and John.
Now Simon’s wife’s mother lay sick of a fever; and straightway they tell him of her:
31 Hann gekk að rúminu, tók um hönd hennar og hjálpaði henni að setjast upp og um leið fór hitinn úr henni. Hún klæddi sig og gaf þeim að borða.
and he came and took her by the hand, and raised her up; and the fever left her, and she ministered unto them.
32 Um kvöldið fylltist garðurinn við húsið af sjúklingum sem færðir höfðu verið til Jesú, ásamt öðrum sem haldnir voru illum öndum. Mikill fjöldi bæjarbúa stóð fyrir utan og fylgdist með.
And at even, when the sun did set, they brought unto him all that were sick, and them that were possessed with demons.
And all the city was gathered together at the door.
34 Þetta kvöld læknaði Jesús mjög marga og rak illa anda út af mörgum. (Hann bannaði öndunum að tala, því þeir vissu hver hann var.)
And he healed many that were sick with divers diseases, and cast out many demons; and he suffered not the demons to speak, because they knew him.
35 Morguninn eftir var Jesús kominn á fætur löngu fyrir dögun og fór einn á óbyggðan stað til að biðjast fyrir.
And in the morning, a great while before day, he rose up and went out, and departed into a desert place, and there prayed.
36 Símon og hinir leituðu hann uppi og þegar þeir höfðu fundið hann sögðu þeir: „Allir eru að spyrja um þig.“
And Simon and they that were with him followed after him;
and they found him, and say unto him, All are seeking thee.
38 En hann svaraði: „Við verðum einnig að fara til hinna þorpanna og predika þar, því til þess er ég kominn.“
And he saith unto them, Let us go elsewhere into the next towns, that I may preach there also; for to this end came I forth.
39 Og Jesús ferðaðist um alla Galíleu, predikaði í samkomuhúsunum og leysti marga undan valdi illu andanna.
And he went into their synagogues throughout all Galilee, preaching and casting out demons.
40 Eitt sinn kom holdsveikur maður, kraup frammi fyrir honum og bað um lækningu. „Þú getur læknað mig ef þú vilt, “sagði hann biðjandi.
And there cometh to him a leper, beseeching him, and kneeling down to him, and saying unto him, If thou wilt, thou canst make me clean.
41 Jesús fann til með honum, snerti hann og sagði: „Ég vil það! Læknist þú!“
And being moved with compassion, he stretched forth his hand, and touched him, and saith unto him, I will; be thou made clean.
42 Samstundis hvarf holdsveikin og maðurinn varð heilbrigður.
And straightway the leprosy departed from him, and he was made clean.
43 Jesús sagði við hann, ákveðinni röddu: „Farðu nú til prestanna og láttu þá skoða þig. Hafðu hvergi viðdvöl og talaðu ekki við neinn á leiðinni. Taktu með fórnina, sem Móse fyrirskipar þeim, sem læknast af holdsveiki, og þá munu allir sjá að þú ert orðinn heilbrigður.“
And he strictly charged him, and straightway sent him out,
and saith unto him, See thou say nothing to any man: but go show thyself to the priest, and offer for thy cleansing the things which Moses commanded, for a testimony unto them.
45 En maðurinn sagði öllum sem hann mætti á leiðinni að hann væri heill og þar af leiðandi gat Jesús ekki komið opinberlega til neins bæjar án þess að forvitinn mannfjöldi þyrptist að honum. Hann varð því að hafast við úti í óbyggðinni og þangað streymdi fólkið til hans hvaðanæva að.
But he went out, and began to publish it much, and to spread abroad the matter, insomuch that Jesus could no more openly enter into a city, but was without in desert places: and they came to him from every quarter.