Jóhannes 13
1 Það var komið kvöld daginn fyrir páskahátíðina. Jesús vissi, að stund hans var komin að fara burt úr þessum heimi og til föðurins á himnum.
Now before the feast of the Passover, Jesus knew that his hour had come to depart from this world and go to the Father. Having loved his own who were in the world, he loved them to the end.
2 Þegar þeir neyttu kvöldmáltíðarinnar hafði Satan þegar skotið því að Júdasi Símonarsyni Ískaríot, að nú væri einmitt rétti tíminn til að framkvæma þá fyrirætlun sína að svíkja Jesú.
By the time supper ended, the devil had put it into the heart of Judas Iscariot, the son of Simon, to betray Jesus.
3 Jesús vissi að faðirinn hafði gefið honum allt vald og að hann var kominn frá Guði og mundi snúa aftur til Guðs.
Jesus knew that the Father had put all things into his hands, and that he had come from God and was going back to God,
4 Jesús stóð nú upp frá kvöldmáltíðarborðinu, fór úr kyrtlinum og batt stóran klút um mitti sér.
so he rose from supper, laid aside his outer garments, took a towel, and wrapped it around his waist.
5 Síðan hellti hann vatni í skál og tók að þvo fætur lærisveinanna og þurrka þá með klútnum sem hann hafði um mittið.
After that, he put water into the washbasin and began to wash his disciples' feet and to wipe them with the towel that was wrapped around his waist.
6 Þegar hann kom að Símoni Pétri, sagði Pétur: „Meistari, ætlar þú að fara að þvo mér um fæturna?“
When he came to Simon Peter, Peter said to him, “Lord, are yoʋ going to wash my feet?”
7 „Þú skilur þetta ekki núna en seinna muntu skilja það, “svaraði Jesús.
Jesus answered him, “What I am doing yoʋ do not now understand, but afterward yoʋ will understand.”
8 „Nei, “mótmælti Pétur, „þú skalt aldrei fá að þvo fætur mína!“„Ef ég geri það ekki, getur þú ekki verið lærisveinn minn, “sagði Jesús. (aiōn g165)
Peter said to him, “Yoʋ shall never wash my feet.” Jesus answered him, “If I do not wash yoʋ, yoʋ have no part with me.” (aiōn g165)
9 „Þá skaltu ekki aðeins þvo fæturna, heldur einnig hendurnar og höfuðið!“hrópaði Pétur.
Simon Peter said to him, “Lord, then wash not only my feet, but also my hands and my head.”
10 „Sá sem hefur baðað sig, “svaraði Jesús, „þarf aðeins á fótaþvotti að halda til að teljast hreinn. Nú ertu hreinn – en þannig er ekki með alla sem hér eru.“
Jesus said to him, “He who has bathed has no need to wash, except for his feet, but is completely clean. And you are clean, but not all of you.”
11 Þetta sagði Jesús, því hann vissi vel hver mundi svíkja hann.
(For he knew who would betray him; that is why he said, “You are not all clean.”)
12 Eftir fótaþvottinn fór Jesús aftur í kyrtilinn, settist niður og spurði: „Skiljið þið hvað ég var að gera?
When Jesus had washed their feet and collected his garments, he reclined again at the table and said to them, “Do you know what I have done for you?
13 Þið segið við mig: „Meistari“og „Herra“og það er rétt, því það er ég.
You call me Teacher and Lord, and rightly so, for that is what I am.
14 En fyrst ég, sem er herra ykkar og lærifaðir, hef þvegið fætur ykkar, þá ber ykkur einnig að þvo fætur hvers annars.
So if I, your Lord and Teacher, have washed your feet, you also ought to wash one another's feet.
15 Ég hef gefið ykkur fordæmi – þið skuluð fara eins að.
For I have given you an example so that you should do as I have done for you.
16 Það er vissulega satt, að þjónninn er ekki meiri en húsbóndi hans, ekki er heldur sendiboðinn æðri þeim sem sendi hann.
Truly, truly, I say to you, a servant is not greater than his master, nor is a messenger greater than the one who sent him.
17 Þetta skiljið þið – en farið nú eftir því og þá mun það verða ykkur til blessunar.
Now that you know these things, you are blessed if you do them.
18 En þetta á þó ekki við um ykkur alla. Ég valdi ykkur og þekki ykkur mætavel hvern og einn. Biblían segir: „Sá sem neytir kvöldverðar með mér, mun svíkja mig.“Þessi orð munu rætast fyrr en varir.
I am not speaking about all of you; I know whom I have chosen. But this Scripture must be fulfilled: ‘He who eats bread with me has lifted up his heel against me.’
19 Ég segi ykkur þetta núna, svo að þið trúið mér þegar það er komið fram.
I am telling you now before it happens, so that when it does happen, you will believe that I am he.
20 Ég segi ykkur sannleikann: Sá sem tekur á móti þeim er ég sendi, tekur á móti mér, og sá sem veitir mér viðtöku, veitir föður mínum viðtöku sem sendi mig.“
Truly, truly, I say to you, whoever receives the one I send receives me, and whoever receives me receives him who sent me.”
21 Skyndilega var sem mikil angist gripi Jesú og hann hrópaði: „Já, satt er það, einn ykkar mun svíkja mig!“
After saying these things, Jesus was troubled in his spirit and declared, “Truly, truly, I say to you, one of you will betray me.”
22 Lærisveinarnir litu hver á annan og hugsuðu: Hver skyldi það vera?
So the disciples began looking at one another, perplexed as to whom he was speaking about.
23 Þar eð ég sat næstur Jesú við borðið og var nánasti vinur hans,
One of his disciples, the one whom Jesus loved, was reclining on Jesus' chest.
24 gaf Símon Pétur mér merki um að spyrja hann hver sá væri sem vinna myndi slíkt ódæði.
So Simon Peter motioned to him to ask Jesus whom he was talking about.
25 Ég sneri mér því að honum og spurði: „Drottinn, við hvern áttu?“
Leaning back on Jesus' chest, he said to him, “Lord, who is it?”
26 „Þann, sem ég gef þennan brauðbita, “svaraði Jesús. Þegar hann hafði dýft brauðinu í sósuna rétti hann það Júdasi Símonarsyni, Ískaríot.
Jesus answered, “It is the one to whom I give this morsel after I have dipped it.” Then he dipped the morsel and gave it to Judas Iscariot, the son of Simon.
27 Jafnskjótt og Júdas hafði borðað það, kom Satan í hann. Jesús sagði þá við hann: „Flýttu þér að gera það sem þú ætlar þér.“
After Judas took the morsel, Satan entered into him. Then Jesus said to him, “What yoʋ are about to do, do quickly.”
28 Enginn hinna, sem sátu til borðs, skildi þessi orð Jesú.
(Now no one at the table knew why he said this to him.
29 Sumir héldu að hann væri að segja Júdasi að fara og greiða fyrir matinn eða gefa fátækum peninga, því að Júdas sá um sjóðinn.
Some were thinking, since Judas had the moneybag, that Jesus was saying to him, “Buy what we need for the feast,” or that he should give something to the poor.)
30 Og Júdas yfirgaf þá þegar í stað og gekk út í nóttina.
As soon as Judas took the morsel, he went out. And it was night.
31 Þegar hann var farinn sagði Jesús: „Nú er tíminn kominn. Innan skamms mun dýrð Guðs umlykja mig. Allt það, sem fyrir mig mun koma, mun vegsama Guð.
When Judas had gone out, Jesus said, “Now the Son of Man is glorified, and God is glorified in him.
32 Nú er þess stutt að bíða að Guð gefi mér dýrð sína.
And if God is glorified in him, God will also glorify the Son in himself, and will glorify him immediately.
33 Elsku börnin mín, bráðum verð ég að fara og yfirgefa ykkur. Og þótt þið leitið mín, munuð þið ekki finna mig – eins og ég sagði við leiðtoga þjóðarinnar.
Little children, I am with you for a little while longer. You will seek me, and just as I said to the Jews, now I say to you also, ‘Where I am going, you cannot come.’
34 Nú gef ég ykkur nýtt boðorð: „Elskið hver annan jafn innilega og ég hef elskað ykkur.“
I give you a new commandment, that you love one another. Just as I have loved you, so you must love one another.
35 Af því skulu allir sjá, að þið eruð lærisveinar mínir, að þið elskið hver annan.“
By this everyone will know that you are my disciples, if you have love for one another.”
36 Þá sagði Símon Pétur: „Meistari, hvert ætlar þú að fara?“„Þú getur ekki fylgt mér þangað núna, “svaraði Jesús, „en seinna muntu gera það.“
Simon Peter said to him, “Lord, where are yoʋ going?” Jesus answered him, “Yoʋ cannot follow me now to the place where I am going, but afterward yoʋ will follow me.”
37 „Hvers vegna ekki núna?“spurði Pétur, „ég er reiðubúinn að deyja fyrir þig: “
Peter said to him, “Lord, why can I not follow yoʋ now? I will lay down my life for yoʋ.”
38 „Ertu það?“spurði Jesús, og sagði svo: „Nei, það ertu ekki, því að áður en haninn galar í fyrramálið muntu þrisvar neita því að þú þekkir mig.“
Jesus answered him, “Yoʋ will lay down yoʋr life for me? Truly, truly, I say to yoʋ, a rooster will certainly not crow until yoʋ have denied me three times.”
