Postulasagan 1
1 Fyrri frásaga mín var um allt sem Jesús gerði og kenndi.
The first account I compiled, O Theophilus, was about all that Jesus began to do and teach
2 Hvernig hann sneri aftur til himna, eftir að hafa flutt postulunum, sem hann valdi, sérstök fyrirmæli frá heilögum anda.
until the day he was taken up, after he had given commands through the Holy Spirit to the apostles he had chosen.
3 Næstu fjörutíu daga eftir krossfestinguna birtist hann þeim oft og sannaði að hann væri raunverulega lifandi, og talaði við þá um guðsríki.
He presented himself alive to them, after his suffering, by many convincing proofs, appearing to them over the course of forty days and speaking about the kingdom of God.
4 Eitt sinn, er þeir voru saman komnir, sagði hann þeim að fara ekki burt frá Jerúsalem fyrr en heilagur andi hefði komið yfir þá, samkvæmt loforði föðurins, en um það hafði hann rætt við þá áður.
While he was with them, he commanded them not to depart from Jerusalem, but to wait for the promise of the Father, “Which,” he said, “you heard about from me.
5 Hann minnti þá á að Jóhannes hefði skírt með vatni og bætti síðan við „en eftir nokkra daga verðið þið skírðir með heilögum anda.“
For John baptized with water, but you will be baptized with the Holy Spirit not many days from now.”
6 Seinna birtist hann þeim aftur og þá spurðu þeir hann: „Drottinn, ætlarðu að frelsa Ísrael núna (undan valdi Rómverja) og endurreisa sjálfstæði þjóðar okkar?“
So when they had come together, they asked him, “Lord, are yoʋ going to restore the kingdom to Israel at this time?”
7 „Faðirinn einn ákveður hvenær það verður, “svaraði hann, „og ykkur er ekki ætlað að vita það fyrir.
He said to them, “It is not for you to know the times or seasons that the Father has set by his own authority,
8 En þegar heilagur andi kemur yfir ykkur, þá munuð þið fá djörfung og kraft til að vitna um dauða minn og upprisu fyrir íbúum Jerúsalem, Júdeu, Samaríu – já, öllum heiminum.“
but you will receive power when the Holy Spirit comes upon you, and you will be witnesses to me in Jerusalem, in all Judea and Samaria, and to the ends of the earth.”
9 Og Jesús hafði ekki fyrr lokið þessum orðum sínum en hann var hafinn frá jörðu og hvarf í ský, en þeir stóðu einir eftir og störðu á eftir honum.
After he said this, he was lifted up as they looked on, and a cloud took him out of their sight.
10 En er þeir störðu til himins og reyndu að koma auga á hann, stóðu skyndilega hjá þeim tveir menn í hvítum klæðum.
As he went, they were gazing up into the sky, when behold, two men in white clothing stood beside them.
11 Þeir sögðu: „Hvers vegna standið þið hér og starið til himins? Jesús er farinn til himna! En dag einn mun hann koma aftur, og þá á sama hátt og hann fór.“
They said, “Men of Galilee, why are you standing here staring into the sky? This Jesus who was taken up from you into heaven will come back in the same way you have seen him go into heaven.”
12 Eftir þennan atburð, sem varð á Olíufjallinu, sneru lærisveinarnir til Jerúsalem, sem var spölkorn þaðan.
Then they returned to Jerusalem from the mount called Olivet, which is near Jerusalem, a Sabbath day's journey away.
13 Er þangað kom fóru þeir í loftstofuna, þar sem þeir héldu til. Lærisveinarnir voru þessir: Pétur, Jóhannes og Jakob, Andrés, Filippus, Tómas, Bartólómeus, Matteus, Jakob Alfeusson, Símon (kallaður „hinn róttæki“) og Júdas Jakobsson. Bræður Jesú voru þarna einnig ásamt nokkrum konum, þar á meðal móður Jesú.
After entering the city, they went up to the upper room where they were staying. Those present were Peter, James, John, Andrew, Philip, Thomas, Bartholomew, Matthew, James the son of Alphaeus, Simon the Zealot, and Judas the son of James.
With one accord they were all devoting themselves to prayer and supplication, along with Jesus' brothers and several women, including Mary the mother of Jesus.
15 Þau voru öll samhuga og staðföst í bæninni. Dag einn, er þarna voru saman komin um 120 manns, stóð Pétur upp og ávarpaði viðstadda þessum orðum:
In those days Peter stood up among the disciples (a crowd of about one hundred twenty people who were gathered together). He said,
16 „Það hlaut óhjákvæmilega að rætast sem Biblían segir um Júdas, sem sveik Jesú, og olli því að múgurinn handtók hann. Þessu spáði Davíð konungur fyrir innblástur heilags anda.
“Brothers, it was necessary for this Scripture to be fulfilled, which the Holy Spirit foretold by the mouth of David concerning Judas, who became a guide to those who arrested Jesus.
17 Júdas var í okkar hópi og honum var falin sama þjónusta og okkur.
For he was numbered with us and received his share in this ministry.”
18 Þessi maður keypti akur fyrir féð, sem hann fékk fyrir svikin, og þar steyptist hann til jarðar, svo að kviður hans rifnaði og innyflin féllu út.
(Now this man Judas had acquired a field with the wages of unrighteousness, and falling headfirst, his body burst open, and all his intestines gushed out.
19 Þetta varð kunnugt um alla Jerúsalem og fólkið kallaði staðinn „blóðakur“.
This became known to all who were dwelling in Jerusalem, so that in their language the field was called Akeldama, that is, Field of Blood.)
20 Spádómur Davíðs konungs í Sálmunum segir svo: „Heimili hans fari í eyði og þar skal enginn búa.“Einnig: „Öðrum skal falið að vinna hans verk.“
Peter continued, “For it is written in the Book of Psalms: ‘May his homestead become desolate; let there be no one to dwell in it,’ and, ‘May another take his position as overseer.’
21 Af þessum sökum verðum við að velja einhvern annan í stað Júdasar, til að vera vitni ásamt okkur um upprisu Jesú. Við skulum velja einhvern, sem hefur verið með okkur alla tíð, frá því við kynntumst Drottni fyrst – eða frá þeirri stundu er Jóhannes skírði hann og til þess dags er hann var uppnuminn frá okkur til himna.“
Therefore, one of the men who have accompanied us during the entire time that the Lord Jesus went in and out among us,
beginning from the baptism of John up to the day when Jesus was taken up from us, must become a witness with us of his resurrection.”
23 Áheyrendur tilnefndu tvo menn: Jósef Jústus (líka kallaður Barsabbas) og Mattías.
So they put forward two men, Joseph called Barsabas (who was given the name Justus), and Matthias.
24 Síðan báðu þeir Guð að rétti maðurinn yrði valinn. „Ó, Drottinn, “sögðu þeir, „þú þekkir hjörtu allra. Sýndu okkur, hvorn þessara manna þú hefur valið til postula í stað Júdasar, svikarans, sem nú er á sínum eigin stað.“Þá vörpuðu þeir hlutkesti og kom upp hlutur Mattíasar. Hann var þar með valinn postuli ásamt hinum ellefu.
Then they prayed, “Lord, yoʋ know the hearts of all; show us which of these two men yoʋ have chosen
to receive the share of this ministry and apostleship from which Judas turned away to go to his own place.”
Then they cast lots for them, and the lot fell to Matthias, so he was added to the eleven apostles.
