Példabeszédek 17
1 Jobb száraz darab kenyér és nyugalom mellette, mint ház tele háborúságos áldozatokkal.
Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
2 Eszes szolga uralkodni fog a szégyenletes fiún, és a testvérek közt osztozkodni fog az örökségen.
Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
3 Tégely az ezüstnek s kohó az aranynak, de a szívek vizsgálója az Örökkévaló.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
4 A gonosztevő figyel a jogtalanság ajkára, a hazug hallgat a veszedelem nyelvére.
Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
5 A ki gúnyolódik a szegényen, káromolta alkotóját, a ki őrvend szerencsétlenségen, nem marad büntetlenül.
Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
6 Az öregek koronája gyermekeik gyermekei és a gyermekek dísze a szüleik.
Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
7 Nem illő az aljashoz fennhéjázó beszéd, hát még a nemeshez hazug beszéd.
Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
8 Bűvös kő a megvesztegetés gazdája szemeiben: bármerre fordul, boldogul.
Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
9 A ki eltakarja a bűntettet, szeretetet keres, de a ki ismételgeti a dolgot, barátot választ el.
Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
10 Mélyen hat a dorgálás az értelmesre, inkább mint mikor százszor ütik a balgát.
Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
11 Csak bajt keres az engedetlen, a kegyetlen követ bocsáttatik ellene.
Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
12 Találjon rá az emberre kölykétől megfosztott medve, és ne a balga az ő oktalanságában.
Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
13 A ki rosszat fizet jóért, nem mozdul el házából a baj.
Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
14 Víznek kieresztése a viszály kezdete: mielőtt kitörne, hagyd abba a pört.
Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
15 A ki fölmenti a bűnöst és elítéli az igazat: az Örökkévaló utálata mindkettejük.
Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
16 Minek is a vételár balgának kezében, hogy bölcsességet vegyen, s nincsen ész!
Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
17 Minden időben szeret a barát, de testvér szorongatás idejére születik.
Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
18 Esztelen ember kézbe csap, kezességet vállal felebarátja előtt.
Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
19 A ki a bűntettet szereti, szereti a czívódást; a ki magasra teszi bejáratát, romlást keres.
Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
20 Álnok szívű nem talál jót, s a ki nyelvével ferde, bajba esik.
Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
21 A ki balgának szülője, az neki bánatára van, és nem örül az aljasnak atyja.
Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
22 Örvendő szív jó gyógyítást ad, de a levert lélek kiszárítja a csontot.
Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
23 Megvesztegetést vesz ki öléből a gonosz, hogy elhajlítsa a jog ösvényeit.
Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
24 Az értelmesnek arcza előtt van a bölcsesség, de a balgának szemei föld végén járnak.
Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
25 Bosszúsága atyjának a balga fiú, és keserűsége szülőanyjának.
Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
26 Még bírságolni az igazat sem jó, megverni a nemeseket a méltányosság ellenére.
Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
27 Visszatartja beszédét a ki tudást ismer, tartózkodó lelkű az értelmes ember,
Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
28 Az oktalan is, midőn hallgat, bölcsnek tekintetik, a ki becsukja ajkait, értelmesnek.
Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
