מִשְׁלֵי 16

1 לאדם מערכי-לב ומיהוה מענה לשון

हृदयका योजनाहरू मानिसका हुन्, तर जिब्रोको जवाफ परमप्रभुबाट नै आउँछ ।

2 כל-דרכי-איש זך בעיניו ותכן רוחות יהוה

मानिसका सबै मार्ग उसको आफ्नै दृष्‍टिमा शुद्ध छन्, तर परमप्रभुले अभिप्रायहरू जोख्‍नुहुन्छ ।

3 גל אל-יהוה מעשיך ויכנו מחשבתיך

आफ्ना कामहरू परमप्रभुमा सुम्प, र तिम्रा योजनाहरू सफल हुने छन् ।

4 כל פעל יהוה למענהו וגם-רשע ליום רעה

परमप्रभुले हरेक थोक यसको आफ्नो उद्धेश्यको लागि बनाउनुभएको छ । उहाँले दुष्‍टहरूलाई समेत विनाशको दिनको लागि राख्‍नुभएको छ ।

5 תועבת יהוה כל-גבה-לב יד ליד לא ינקה

अहङ्कारी हृदय भएको हरेकलाई परमप्रभु घृणा गर्नुहुन्छ, तर यो निश्‍चित छ, कि तिनीहरू दण्डविना उम्कने छैनन् ।

6 בחסד ואמת יכפר עון וביראת יהוה סור מרע

करारको विश्‍वसनियता र भरोसाद्वारा अधर्मको प्रायश्‍चित्त हुन्छ, र परमप्रभुको भयद्वारा मानिसहरू खराबीबाट तर्कने छन् ।

7 ברצות יהוה דרכי-איש גם-אויביו ישלם אתו

जब मानिसका मार्गहरूले परमप्रभुलाई खुसी पार्छन्, तब उहाँले त्यसका शत्रुहरूलाई पनि त्यससित मिलापमा राख्‍नुहुने छ ।

8 טוב-מעט בצדקה-- מרב תבואות בלא משפט

अन्यायसित कमाएको धेरै धन-सम्पत्तिभन्दा बरु ठिकसित कमाएको थोरै नै उत्तम हुन्छ ।

9 לב אדם יחשב דרכו ויהוה יכין צעדו

मानिसले आफ्नो हृदयमा योजना बुन्छ, तर परमप्रभुले नै त्यसका कदमहरू निर्धारण गर्नुहुन्छ ।

10 קסם על-שפתי-מלך במשפט לא ימעל-פיו

राजाको ओठमा अन्तर्ज्ञानयुक्त निर्णयहरू हुन्छन् । तिनको मुखले न्यायलाई धोका दिनुहुँदैन ।

11 פלס ומאזני משפט--ליהוה מעשהו כל-אבני-כיס

इमानदार तराजु परमप्रभुबाट आउँछ । थैलीमा भएका सबै ढक उहाँका काम हुन् ।

12 תועבת מלכים עשות רשע כי בצדקה יכון כסא

राजाले दुष्‍ट कामहरू गर्दा त्यसलाई तुच्छ ठानिनुपर्छ, किनकि ठिक गरेर नै सिंहासन स्थापित हुन्छ ।

13 רצון מלכים שפתי-צדק ודבר ישרים יאהב

ठिक बोल्ने ओठमा राजा आनन्दित हुन्छ, र सत्य बोल्ने व्यक्तिलाई तिनी प्रेम गर्छन् ।

14 חמת-מלך מלאכי-מות ואיש חכם יכפרנה

राजाको क्रोध मृत्युको दूत हो, तर बुद्धिमान् मानिसले तिनको रिसलाई शान्त पार्ने कोसिस गर्छ ।

15 באור-פני-מלך חיים ורצונו כעב מלקוש

राजाको मुहारको ज्योतिमा जीवन हुन्छ, र तिनको निगाह वसन्त ऋतुमा झरी ल्याउने बादलजस्तै हो ।

16 קנה-חכמה--מה-טוב מחרוץ וקנות בינה נבחר מכסף

सुनभन्दा बुद्धि प्राप्‍त गर्नु र चाँदीभन्दा समझशक्ति प्राप्‍त गर्नु उत्तम हुन्छ ।

17 מסלת ישרים סור מרע שמר נפשו נצר דרכו

धर्मी मानिसहरूको लोकमार्ग खराबीबाट अलग रहन्छ । आफ्नो जीवनको रक्षा गर्नेले आफ्नो मार्गको रखवाली गर्छ ।

18 לפני-שבר גאון ולפני כשלון גבה רוח

विनाशअगि घमण्ड आउँछ, र पतनअगि हठी आत्मा आउँछ ।

19 טוב שפל-רוח את-עניים (ענוים) מחלק שלל את-גאים

घमण्डी मानिसहरूलाई लुटको माल बाँड्नुभन्दा बरु गरिब मानिसहरूका बिचमा विनम्र हुनु उत्तम हुन्छ ।

20 משכיל על-דבר ימצא-טוב ובוטח ביהוה אשריו

सिकाइएको शिक्षामा मनन गर्नेले असल कुरो पाउने छ, र परमप्रभुमाथि भरोसा गर्नेहरू आशिषित् हुने छन् ।

21 לחכם-לב יקרא נבון ומתק שפתים יסיף לקח

हृदयमा बुद्धिमान् हुनेलाई विवेकशील भनिन्छ, र मिठा बोलीवचनले सिकाउने क्षमताको विकास गर्छ ।

22 מקור חיים שכל בעליו ומוסר אולים אולת

समझशक्ति भएको व्यक्तिको लागि त्यो जीवनको फुहारा हो, तर मूर्खहरूको अर्ती नै तिनीहरूको मूर्खता हो ।

23 לב חכם ישכיל פיהו ועל-שפתיו יסיף לקח

बुद्धिमान् व्यक्तिको हृदयले उसको मुखलाई अन्तर्दृष्‍टि प्रदान गर्छ, र उसको ओठमा विश्‍वसनीयता थप्छ ।

24 צוף-דבש אמרי-נעם מתוק לנפש ומרפא לעצם

मिठा वचनहरू महका चाकाजस्ता हुन्, जुन प्राणको लागि मिठो हुन्छ, र हड्‍डीहरूका लागि चङ्गाइ हुन्छ ।

25 יש דרך ישר לפני-איש ואחריתה דרכי-מות

कुनै बाटो मानिसलाई सिधाजस्तो लाग्ला, तर अन्त्यमा त्यसले मृत्युमा पुर्‍याउँछ ।

26 נפש עמל עמלה לו כי-אכף עליו פיהו

परिश्रमीको पेटले नै त्यसलाई काम गर्न लगाउँछ । त्यसको भोकले त्यसलाई अभिप्रेरित गर्छ ।

27 איש בליעל כרה רעה ועל-שפתיו (שפתו) כאש צרבת

बेकम्मा मानिसले खराबीको खाल्डो खन्छ, र त्यसको बोलीवचन पोल्ने आगोझैँ हुन्छ ।

28 איש תהפכות ישלח מדון ונרגן מפריד אלוף

टेडो मानिसले द्वन्द्व निम्त्याउँछ, र कुरा काट्नाले घनिष्‍ठ मित्रहरूमा पनि फाटो आउँछ ।

29 איש חמס יפתה רעהו והוליכו בדרך לא-טוב

हिंसा गर्ने मानिसले आफ्नो छिमेकीलाई झुट बोल्छ, र त्यसलाई बेठिक मार्गमा लैजान्छ ।

30 עצה עיניו לחשב תהפכות קרץ שפתיו כלה רעה

द्वेषपूर्ण आँखा झिम्क्याउनेले टेडो षड्यन्त्र रचिरहेको हुन्छ । आफ्नो ओठ लेब्‍र्‍याउनेले खराबी ल्याउँछ ।

31 עטרת תפארת שיבה בדרך צדקה תמצא

फुलेको कपाल शोभाको मुकुट हो । ठिक तरिकाले जिएर यसलाई प्राप्‍त गर्न सकिन्छ ।

32 טוב ארך אפים מגבור ומשל ברוחו מלכד עיר

योद्धा हुनुभन्दा बरु रिसाउनमा धिमा हुनु उत्तम हुन्छ, र आफ्नो आत्मालाई नियन्त्रण गर्नेचाहिँ सहरमाथि विजयी हासिल गर्नेभन्दा बलियो हुन्छ ।

33 בחיק יוטל את-הגורל ומיהוה כל-משפטו

सप्कोमा चिट्ठा त हालिन्छ, तर निर्णयचाहिँ परमप्रभुबाट नै आउँछ ।