מִשְׁלֵי 16

1 לאדם מערכי-לב ומיהוה מענה לשון

Chuny dhano chano gik modwaro timo, to dwoko margi aa kuom Jehova Nyasaye.

2 כל-דרכי-איש זך בעיניו ותכן רוחות יהוה

Yore duto mag dhano nenorene ni longʼo, to Jehova Nyasaye ema ongʼeyo mopondo mag chuny.

3 גל אל-יהוה מעשיך ויכנו מחשבתיך

Ket gimoro amora mitimo e lwet Jehova Nyasaye, to chenrogi biro dhi maber.

4 כל פעל יהוה למענהו וגם-רשע ליום רעה

Gik moko duto ma Jehova Nyasaye timo oseketo gikogi, kendo giko mar joricho en tho.

5 תועבת יהוה כל-גבה-לב יד ליד לא ינקה

Jehova Nyasaye odagi ji duto man-gi sunga e chunygi. Ngʼe ma malongʼo: Ok ginitony ni kum.

6 בחסד ואמת יכפר עון וביראת יהוה סור מרע

Nikech hera kod adiera ema omiyo richo otimne misango, kuom luoro Jehova Nyasaye miyo ngʼato kwedo richo.

7 ברצות יהוה דרכי-איש גם-אויביו ישלם אתו

Ka yore ngʼato moro Jehova Nyasaye, to omiyo kata wasike dak kode gi kwe.

8 טוב-מעט בצדקה-- מרב תבואות בלא משפט

Ber bedo gi matin kod tim makare, moloyo mangʼeny kod tim ma ok kare.

9 לב אדם יחשב דרכו ויהוה יכין צעדו

E chuny dhano ochano yore, to Jehova Nyasaye ema telone ondamo mage.

10 קסם על-שפתי-מלך במשפט לא ימעל-פיו

Ruoth wuoyo kaka chik mar Nyasaye dwaro, to dhoge ok onego ndhog bura makare.

11 פלס ומאזני משפט--ליהוה מעשהו כל-אבני-כיס

Rapim mopogore opogore makare aa kuom Jehova Nyasaye, to gik mipimogo manie mifuke gin meke moloso.

12 תועבת מלכים עשות רשע כי בצדקה יכון כסא

Ruodhi mon gi timbe maricho, nikech kom mar loch obedo mana kuom tim makare.

13 רצון מלכים שפתי-צדק ודבר ישרים יאהב

Ruodhi ohero joma wacho adiera kendo gigeno ngʼat mawacho adiera.

14 חמת-מלך מלאכי-מות ואיש חכם יכפרנה

Mirimb ruoth en jaote mar tho, to ngʼat mariek biro hoye.

15 באור-פני-מלך חיים ורצונו כעב מלקוש

Ka wangʼ ruoth nenore mamor to nitiere ngima, ngʼwonone chalo gi rumbi mag koth e ndalo chwiri.

16 קנה-חכמה--מה-טוב מחרוץ וקנות בינה נבחר מכסף

To ber maromo nade yudo rieko moloyo dhahabu, yiero ngʼeyo tiend wach moloyo fedha!

17 מסלת ישרים סור מרע שמר נפשו נצר דרכו

Yor ngʼat moriere tir kwedore gi richo; ngʼat manono yorene orito ngimane!

18 לפני-שבר גאון ולפני כשלון גבה רוח

Sunga kelo masira, chuny mar ngʼayi kelo chwanyruok.

19 טוב שפל-רוח את-עניים (ענוים) מחלק שלל את-גאים

Ber bedo gi chuny mobolore e dier jochan, moloyo pogo gik moyaki gi josunga.

20 משכיל על-דבר ימצא-טוב ובוטח ביהוה אשריו

Ngʼato angʼata mawinjo puonj dhi maber, to ojahawi ngʼatno moketo genone kuom Jehova Nyasaye.

21 לחכם-לב יקרא נבון ומתק שפתים יסיף לקח

Ngʼat man-gi paro en ngʼat mariek, kendo weche mowacho gin mana puonj.

22 מקור חיים שכל בעליו ומוסר אולים אולת

Winjo wach en soko mar ngima ne jogo man kode, to fuwo kelo kum ne joma ofuwo.

23 לב חכם ישכיל פיהו ועל-שפתיו יסיף לקח

Ngʼat mariek rito weche mawuok e dhoge, kendo wechene mowinjore kelo puonj makare.

24 צוף-דבש אמרי-נעם מתוק לנפש ומרפא לעצם

Weche mag mor chalo gi mor kich gimit ne chuny kendo gikelo ngima ni choke.

25 יש דרך ישר לפני-איש ואחריתה דרכי-מות

Nitie yo manenore ne dhano ni nikare, to gikone otero mana ngʼato e tho.

26 נפש עמל עמלה לו כי-אכף עליו פיהו

Miluma ma jatich nigo miyo otiyo matek, kendo kech makaye miyo omedo tiyo matek.

27 איש בליעל כרה רעה ועל-שפתיו (שפתו) כאש צרבת

Ngʼat marach chano timo timbe maricho, to wechene chalo mach mager.

28 איש תהפכות ישלח מדון ונרגן מפריד אלוף

Ngʼat ma timbene richo kelo mana miero, to jakwoth pogo osiepe moherore.

29 איש חמס יפתה רעהו והוליכו בדרך לא-טוב

Ngʼat ma ja-mahundu wuondo jabute mi otere e yorno ma ok ber.

30 עצה עיניו לחשב תהפכות קרץ שפתיו כלה רעה

Tangʼ gi ngʼat ma buonjo kodi nikech onyalo bet ni ochano timoni marach, ngʼatno maluwo dhoge ochomo timbe maricho.

31 עטרת תפארת שיבה בדרך צדקה תמצא

Lwar en osimbo mar duongʼ to iyude gi ngʼat man-gi ngima makare.

32 טוב ארך אפים מגבור ומשל ברוחו מלכד עיר

Ngʼat ma terore mos ber moloyo jalweny, ngʼat makweyo mirimbe ber moloyo ngʼat mamonjo dala maduongʼ.

33 בחיק יוטל את-הגורל ומיהוה כל-משפטו

Igoyo ombulu mondo ongʼe gima ditim, to kuom ngʼado weche duto Jehova Nyasaye ema tieko.