< Luka 7 >
1 Nake Jesũ aarĩkia kwaria maũndũ macio mothe andũ makĩmũiguaga, agĩtoonya Kaperinaumu.
जेबे यीशु लोका खे इना सबी गल्ला बताई चुके, तेबे सेयो कफरनहूम नगरो रे आए।
2 No kũu nĩ kwarĩ na ndungata ya mũnene-wa-thigari-igana, ĩrĩa mũmĩathi eendete mũno, nayo yarĩ ndwaru hakuhĩ gũkua.
तेबे केसी सूबेदारो रा दास, जो तेसखे बऊत प्यारा था, बमारिया ते मरने वाल़ा था।
3 Nake mũnene ũcio wa thigari igana aigua ũhoro wa Jesũ, agĩtũma athuuri a Ayahudi kũrĩ we makamũũrie oke ahonie ndungata yake.
तिने यीशुए रे बारे रे सुणी की कई यहूदिया रे बुजुर्ग तिना गे ये बिनती करने पेजे कि आयी की मेरे दासो खे बचा।
4 Nao maakinya kũrĩ Jesũ, makĩmũthaitha magwatĩirie mũno, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ nĩagĩrĩirwo gwĩkwo ũguo nĩwe,
सेयो यीशुए गे आयी की तिना ते बड़ी बिनती करी की बोलणे लगे, “से एते जोगा आए कि तुसे तेसखे ठीक करी सको।
5 tondũ nĩendete rũrĩrĩ rwitũ na nĩatwakĩire thunagogi.”
कऊँकि से म्हारी जातिया खे प्यार करोआ और तिने ई आसा रा प्रार्थना रा कअर बणाई राखेया।”
6 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nao. Na marĩ hakuhĩ gũkinya mũciĩ, mũnene ũcio wa thigari igana akĩmũtũmĩra arata makamwĩre atĩrĩ, “Mwathani, tiga gwĩthĩĩnia tondũ ndiagĩrĩire wee ũũke gwakwa mũciĩ.
यीशु तिना साथे चलणे लगे, जेबे सेयो कअरो रे नेड़े पऊँछणे वाल़े थे, तेबे तिने सूबेदारे तिना खे आपणे कई दोस्ता रे जरिए सन्देशा पेजेया, “ओ प्रभु कष्ट नि कर कऊँकि आऊँ एते जोगा निए कि तुसे मेरे कअरे आयी सको।
7 O na nokĩo itanona njagĩrĩire gũũka kũrĩ we. No uga o kiugo, na ndungata yakwa nĩĩkũhona.
इजी बजअ ते आऊँ आपू खे एते जोगा पनि समजदा कि तुसा गे आऊँ, पर तुसे आपणे मुंओ तेई बोली देओ, तो से मेरा दास ठीक ऊई जाणा।
8 Nĩgũkorwo niĩ mwene ndĩ mũndũ wathagwo, na ndĩ na thigari njathaga. Ndeera ũmwe ‘Thiĩ,’ nĩathiiaga, na ndeera ũngĩ atĩrĩ, ‘Ũka,’ nĩokaga. Na ningĩ ndeera ndungata yakwa atĩrĩ, ‘Ĩka ũna,’ nĩĩkaga.”
आऊँ बी पराधीन मांणू ए और सिपाई मेरे आथो रे ए। जेबे एकी खे बोलूँआ, ‘जा,’ तो से जाओआ और दूजे खे बोलूँ, ‘आओ,’ तो से आओआ। आपणे दासा खे बोलूँ, ‘ये कर,’ तो से करोआ।”
9 Rĩrĩa Jesũ aiguire ũguo, akĩgega, akĩhũgũkĩra kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamũrũmĩrĩire, agĩkĩĩra atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ, ndionete mũndũ ũrĩ na wĩtĩkio mũnene ũũ Isiraeli guothe!”
ये सुणी की यीशु हैरान ऊईगे, तेबे तिने मूँ फेरी की तेसा पीड़ा खे जो तिना पीछे आऊणे लगी री थी बोलेया, “आऊँ तुसा खे सच लगी रा बोलणे कि मैं इस्राएलो रे बी एड़ा विश्वास नि देखेया।”
10 Nao andũ arĩa maatũmĩtwo magĩcooka mũciĩ magĩkora ngombo ĩyo ĩrĩ honu.
तेबे जो दोस्त सूबेदारे पेजी राखे थे तिने कअरे जाई की से दास ठीक देखेया।
11 Ihinda inini rĩathira, Jesũ agĩthiĩ itũũra rĩetagwo Naini, nao arutwo ake na andũ gĩkundi kĩnene magĩthiĩ nake.
थोड़े दिन बाद सेयो नाईन नाओं रे एक नगरो रे गये और तिना रे चेले और बऊत बड़ी पीड़ तिना साथे चली री थी।
12 Na rĩrĩa akuhĩrĩirie kĩhingo gĩa itũũra rĩu, mũndũ wakuĩte nĩarutagwo kuo na aarĩ mwana wa mũmwe, nake nyina aarĩ mũtumia wa ndigwa. Nao andũ aingĩ a itũũra rĩu maarĩ hamwe nake.
जेबे सेयो नगरो रे फाटको गे पऊँछे, तेबे लोक एक मुड़दे खे बारे निणे लगी रे थे। जो जवान मरी रा था से आपणी बिदुआ माया रा इकलौता पाऊ था। नगरो रे बऊत सारे लोक तेसा साथे थे।
13 Rĩrĩa Mwathani onire mũtumia ũcio, akĩmũiguĩra tha, akĩmwĩra atĩrĩ, “Tiga kũrĩra.”
तेसा बिदुआ माया खे देखी की यीशुए खे तरस आया और तेसा खे बोलेया, “रोओ नि।”
14 Agĩcooka agĩthiĩ, akĩhutia ithandũkũ, nao arĩa maarĩkuuĩte makĩrũgama. Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Mwanake, ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra!”
तेबे तिने नेड़े जाई की सीढ़ छुँईं और सीढ़ चकणे वाल़े रूकी गे, तेबे तिने बोलेया, “ओ जवान आऊँ ताखे बोलूँए कि उठ।”
15 Mũndũ ũcio wakuĩte agĩũkĩra, akĩambĩrĩria kwaria, nake Jesũ akĩmũnengerana kũrĩ nyina.
तेबे से मुड़दा उठी गा और बोलणे लगेया, तेबे यीशुए से तेसरी माया गे सम्बाल़ी ता।
16 Andũ othe makĩiyũrwo nĩ guoya na makĩgooca Ngai, makiuga atĩrĩ, “Mũnabii mũnene nĩokĩte gatagatĩ gaitũ. Ngai nĩokĩte gũteithia andũ ake.”
तेबे सब डरी गे और सेयो परमेशरो री तारीफ करदे ऊए बोलणे लगे, “आसा बीचे एक बऊत बड़ा भविष्यबक्ता आईगा रा और परमेशरे आसा लोका पाँदे कृपा दृष्टि करी राखी।”
17 Nayo ngumo ya Jesũ ĩkĩhunja Judea guothe o na bũrũri ũrĩa wagũthiũrũrũkĩirie.
और तिना रे बारे रे ये गल्ल सारे रे यहूदिया प्रदेशो और नेड़े-तेड़े सारे देशो रे फैली गी।
18 Nao arutwo a Johana nĩmamũheire ũhoro wa maũndũ macio mothe. Nake Johana agĩĩta arutwo ake eerĩ,
यूहन्ने खे तेसरे चेलेया इना सबी गल्ला रा समाचार सुणाया।
19 akĩmatũma kũrĩ Mwathani makamũũrie atĩrĩ, “Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?”
तेबे यूहन्ने आपणे चेलेया बीचा ते दो जणे बुलाई की यीशुए गे ये पूछणे पेजे, “क्या आऊणे वाल़े तुसे ईए या आसे केसी ओरी री बाट देखिये?”
20 Nao arutwo acio maakinya kũrĩ Jesũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Johana Mũbatithania aatũtũma kũrĩ we tũkũũrie atĩrĩ, ‘Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?’”
तिने यीशुए गे आयी की बोलेया, “यूहन्ने बपतिस्मे देणे वाल़े आसे ये पूछणे पेजी राखे कि क्या आऊणे वाल़ा तूँ ई ये या आसे केसी ओरी री बाट देखिये?”
21 Ihinda-inĩ o rĩu Jesũ akĩhonia andũ aingĩ arĩa maarĩ na mĩrimũ, na ndwari, na akĩingata ngoma thũku o na agĩtũma andũ aingĩ arĩa maarĩ atumumu macooke kuona.
तेसी बखते तिने बऊत जणे बमार और पीड़ा ते ठीक कित्ते और दुष्टात्मा ते छुड़ाए और बऊत जणेया अन्देया खे आखी दित्तिया।
22 Nĩ ũndũ ũcio agĩcookeria arĩa maatũmĩtwo atĩrĩ, “Cookai mũkeere Johana maũndũ marĩa muonete na mũkaigua: atĩ atumumu nĩ marona, na ithua nĩiretwara, na arĩa marĩ na mangũ nĩ marahonio, na andũ arĩa mataiguaga nĩmaraigua, na arĩa akuũ nĩmarariũkio, na Ũhoro-ũrĩa-Mwega nĩũrahunjĩrio arĩa athĩĩni.
यीशुए तिना खे बोलेया, “जो कुछ तुसे देखेया और सुणेया, जाई की यूहन्ने खे बताओ कि अन्दे देखोए, लंगड़े चलोए, कोढ़ी शुद्ध ऊई जाओए, टऊणे सुणोए और मुड़दे जिऊँदे ऊई जाओए और कंगाल़ा खे सुसमाचार सुणाया जाओआ।
23 Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũtarahĩngwo nĩ ũndũ wakwa.”
धन्य ए सेयो, जो मेरी बजअ ते आपणा विश्वास नि छाडदे।”
24 Andũ acio maatũmĩtwo nĩ Johana moima harĩ Jesũ, Jesũ akĩambĩrĩria kwarĩria andũ aingĩ ũhoro wa Johana, akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mwathiĩte kuona werũ-inĩ? Hihi mwathiĩte kuona kamũrangi kainainagio nĩ rũhuho?
जेबे यूहन्ने रे पेजे रे चेले चली गे, तेबे यीशु यूहन्ने रे बारे रे लोका खे बोलणे लगे, “तुसे जंगल़ो रे क्या देखणे गये थे? क्या अवा साथे ईलदे ऊए काओ जेड़े नगल़ो खे?
25 Angĩkorwo ti guo-rĩ, mwathiĩte kuona kĩ? Hihi nĩ mũndũ wĩhumbĩte nguo njega? Aca, arĩa mehumbaga nguo cia goro na magekenia na mĩago ya thĩ maikaraga nyũmba cia ũthamaki.
तो तुसे तेबे क्या देखणे गये थे? क्या नरम टाले पईने रे मांणूए खे? देखो जो भड़किले टाले पईनोए और सुख-विलासो रे रओए, सेयो राजभवनो रे रओए।
26 Mwagĩthiĩte kuona kĩ? Hihi mwathiĩte kuona mũnabii? Ĩĩ, ngũmwĩra atĩrĩ, muonire mũndũ ũkĩrĩte mũnabii.
तो तेबे क्या देखणे गए थे? क्या केसी भविष्यबक्ते खे? आ, आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि भविष्यबक्ते ते बी बड़े खे।
27 Ũyũ nĩwe ũrĩa ũhoro wake wandĩkĩtwo atĩrĩ: “‘Nĩngatũma mũtũmwo wakwa athiĩ mbere yaku, nake nĩagagũthondekera njĩra.’
से येई, जेसरे बारे रे लिखी राखेया कि, “देख, आऊँ आपणे दूतो खे तांते आगे-आगे पेजुँआ, जेस तांते आगे जाई की बाट ठीक करनी।
28 Ngũmwĩra atĩrĩ, harĩ andũ arĩa manaciarwo nĩ atumia-rĩ, gũtirĩ o na ũmwe mũnene gũkĩra Johana; no mũndũ ũrĩa mũnini mũno ũthamaki-inĩ wa Ngai, nĩ mũnene kũmũkĩra.”
“आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि जो जवाणसा ते जम्मी रे तिना बीचा ते यूहन्ने ते बड़ा कोई निए पर जो परमेशरो रे राज्य रे छोटे ते बी छोटा ए, से तेसते बी बड़ा ए।”
29 (Andũ othe, o na etia mbeeca cia igooti, rĩrĩa maiguire ciugo cia Jesũ, magĩtĩkĩra atĩ njĩra ya Ngai nĩ ya ma, tondũ maabatithĩtio nĩ Johana.
तेबे सबी आम मांणूए सुणी की और कर लणे वाल़ेया बी यूहन्ने रा बपतिस्मा लयी की परमेशरो खे सच्चा मानी ला।
30 No Afarisai na arutani a watho makĩregana na ũrĩa Ngai endaga meke, tondũ o matiabatithĩtio nĩ Johana.)
पर फरीसिये और धर्मशास्त्री तेसते बपतिस्मा ना लयी की परमेशरो री इच्छा आपणे बारे रे टाल़ी ती।
31 Nake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Andũ a rũciaro rũrũ ingĩmagerekania na kĩ? Matariĩ ta kĩ?
यीशुए फेर बोलेया, “आऊँ आजकाल के लोका री उपमा किजी साथे करुँ?
32 Matariĩ ta ciana ciikarĩte ndũnyũ igĩĩta iria ingĩ, igaciĩra atĩrĩ: “‘Twamũhuhĩire mũtũrirũ, mũkĩaga kũina; twamũinĩire rwĩmbo rwa macakaya, no mũtiarĩrire.’
सेयो तिना बच्चेया जेड़े ए, जो बजारो रे बैठी की एकी-दूजे खे आक्का पाई की बोलोए, ‘आसे तुसा खे बांसल़ी बजाई, पर तुसे नि नाचे; आसे शोग कित्तेया, पर तुसे छाती नि बजाई।’
33 Nĩgũkorwo Johana Mũbatithania ookire atekũrĩa na atekũnyua ndibei, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Arĩ na ndaimono.’
कऊँकि यूहन्ना बपतिस्मा देणे वाल़ा न तो रोटी खांदा आया और ना अँगूरा रा रस पींदा आया और तुसे बोलोए कि तेसरे दुष्टात्मा ए?
34 Mũrũ wa Mũndũ ookire akĩrĩĩaga na akĩnyuuaga, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Onei mũndũ mũkoroku na mũrĩĩu, mũrata wa etia mbeeca cia igooti na “ehia”.’
पर आँऊ माणूं रा पुत्र खांदा-पींदा ऊआ आया और तुसे बोलोए कि, ‘देखो, पेटू और पियक्कड़ मांणू कर लणे वाल़ेया रा और पापिया रा दोस्त ए।’
35 No ũũgĩ nĩũmenyekaga nĩ wa kĩhooto nĩ ciana ciaguo ciothe.”
पर ज्ञान आपणी ल्वादा ते सच्चा ठराई राखेया।”
36 Na rĩrĩ, Mũfarisai ũmwe nĩetire Jesũ gwake makarĩanĩre irio cia hwaĩ-inĩ nake, nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nyũmba ya Mũfarisai ũcio, agĩikara metha-inĩ.
तेबे किने फरीसिये तिना ते बिनती कित्ती कि मां साथे रोटी खाओ; तेबे सेयो तेसरे कअरे जाई की रोटी खाणे लगे।
37 Rĩrĩa mũndũ-wa-nja watũũrĩte mũtũũrĩre wa mehia itũũra-inĩ rĩu aamenyire atĩ Jesũ nĩararĩa irio nyũmba ya Mũfarisai ũcio-rĩ, agĩũka na cuba wa maguta manungi wega,
तेस नगरो री एक पापी जवाणस ये जाणी की कि यीशु एक फरीसियो रे कअरे रोटी खाणे बैठी रा, संगमरमरो रे पांडे (सुराई) रे इत्र ल्याई
38 na akĩrũgama thuutha wake, o hau magũrũ-inĩ make, akĩrĩraga, na akĩambĩrĩria kũmũihũgia nyarĩrĩ na maithori make. Agĩcooka akĩmũgiria nyarĩrĩ na njuĩrĩ yake, agĩcimumunya, na agĩciitĩrĩria maguta manungi wega.
और तेबे तिना रे पैरा गे पीछे खड़ी ऊई की रोणे लगी और आपणे आसूआ साथे तिना रे पैर तोए और आपणे सिरो रे बाल़ो साथे साफ कित्ते और तिना रे पैर बार-बार चूम्मी की तिना पाँदे इत्र मल़ेया।
39 Rĩrĩa Mũfarisai ũrĩa wamwĩtĩte onire ũndũ ũcio, akĩĩra na ngoro atĩrĩ, “Korwo mũndũ ũyũ nĩ mũnabii, nĩangĩamenya ũrĩa ũramũhutia nĩ mũndũ-wa-nja wa mũthemba ũrĩkũ, na atĩ nĩ mwĩhia.”
ये देखी की से फरीसी, जिने यीशु बुलाए थे, आपणे मनो रे सोचणे लगेया, “जे ये भविष्यबक्ता ऊँदा तो जाणी लंदा कि ये जो जवाणस एसखे छूणे लगी री, ये कूणे और केड़ी जवाणस ए? कऊँकि से तो पापी ए?”
40 Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Simoni, ndĩ na ũndũ wa gũkwĩra.” Nake akiuga atĩrĩ, “Mũrutani, njĩĩra.”
ये जाणी की यीशुए बोलेया, “ओ शमौन मां ताखे कुछ बोलणा,” शमौने बोलेया, “ओ गुरू बोलो।”
41 “Kũrĩ andũ eerĩ maarĩ na thiirĩ wa mũndũ wakombithanagia mbeeca. Ũmwe aarĩ na thiirĩ wa dinari magana matano, na ũrĩa ũngĩ dinari mĩrongo ĩtano.
तेबे यीशुए बोलेया, “केसी साऊकारो रे दो देणदार थे, एक पाँज सौ चाँदिए रे सिक्के और दूजा पंजा चाँदिए रे सिक्केया रा देणदार था।
42 Na rĩrĩ, gũtirĩ o na ũmwe wao warĩ na mbeeca cia kũmũrĩha, nĩ ũndũ ũcio marĩ o eerĩ akĩmarekera thiirĩ ũcio. Rĩu-rĩ, acio eerĩ nũũ ũngĩmwenda makĩria?”
जेबे तिना गे वापस करने खे कुछ नि था, तो तेबे तिने दूँईं जणेया रा कर्ज माफ करी ता, तो बता तिना बीचा ते केस तेसखे जादा प्यार करना।”
43 Simoni akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngwĩciiria nĩ ũrĩa warekeirwo thiirĩ ũrĩa mũnene.” Jesũ akiuga atĩrĩ, “Nĩwatua wega.”
शमौने जवाब दित्तेया, “मेरी समजा ते तेस, जेसरा तिने जादा कर्ज माफ कित्तेया।” यीशुए तेसखे बोलेया, “तैं ठीक उतर देई राखेया।”
44 Agĩcooka akĩĩhũgũrĩra mũndũ-wa-nja ũcio, akĩĩra Simoni atĩrĩ, “Nĩũkuona mũndũ-wa-nja ũyũ? Njũkire nyũmba gwaku, no ndũnaahe maaĩ ma gwĩthamba nyarĩrĩ, no nĩanjihũgia nyarĩrĩ na maithori make, na acigiria na njuĩrĩ yake.
तेबे तेसा जवाणसा कनारे फिरी की तिने शमौनो खे बोलेया, “क्या तूँ एसा जवाणसा खे देखणे लगी रा? आऊँ तेरे कअरे आया, पर तैं माखे पैर तोणे खे पाणी नि दित्तेया पर एसे मेरे पैर आपणे आसूआ साथे तोए और आपणे बाल़ा साथे साफ कित्ते।
45 Wee-rĩ, ndũnaamumunya, no mũndũ-wa-nja ũyũ, kuuma rĩrĩa ndonyire ndarĩ aratigithĩria kũmumunya nyarĩrĩ ciakwa.
तैं मेरे गल़े लगी की मेरा स्वागत नि कित्तेया, पर जदुओ ते आऊँ आयी रा, तदुओ ते एसे मेरे पैर चूमणे नि छाडी राखे।
46 Wee-rĩ, ndũnanjitĩrĩria maguta mũtwe, no ũyũ nĩanjitĩrĩirie maguta manungi wega nyarĩrĩ.
तैं मेरे सिरो रे तेल नि मल़ेया, पर एसे मेरे पैरो रे इत्र मल़ेया।
47 Nĩ ũndũ ũcio ngũkwĩra atĩrĩ, nĩarekeirwo mehia make maingĩ. Nĩgũkorwo nĩendanĩte mũno. No ũrĩa ũrekeirwo mehia manini, endanaga o hanini.”
तेबेई तो आऊँ ताखे बोलूँआ कि एसा रे जो बी पाप थे, सेयो माफ ऊईगे कऊँकि एसे बऊत प्यार कित्तेया, पर जेसरा थोड़ा माफ ऊआ, से थोड़ा ई प्यार करोआ।”
48 Jesũ agĩcooka akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Nĩwarekerwo mehia maku.”
तेबे यीशुए तेसा जवाणसा खे बोलेया, “तेरे पाप माफ ऊईगे।”
49 Ageni arĩa angĩ makĩambĩrĩria kwĩrana atĩrĩ, “Kaĩ ũyũ akĩrĩ ũ, ũrarekanĩra o na mehia?”
तेबे जो लोक तिना साथे रोटी खाणे बैठी रे थे, सेयो आपणे-आपणे मनो रे सोचणे लगे, “ये कूणे जो पाप बी माफ करी देओआ? जेते खे सिर्फ परमेशर ई माफ करी सकोआ।”
50 Jesũ akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Gwĩtĩkia gwaku nĩ gwakũhonokia; thiĩ na thayũ.”
पर तिने तेसा जवाणसा खे बोलेया, “तेरे विश्वासे तूँ बचाई ली, बेफिकर ऊई की चली जा।”