< Proverbes 1 >
1 Proverbes de Salomon, fils de David, roi d’Israël,
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 Pour connaître la sagesse et l’instruction, Pour comprendre les paroles de l’intelligence;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 Pour recevoir des leçons de bon sens, De justice, d’équité et de droiture;
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Pour donner aux simples du discernement, Au jeune homme de la connaissance et de la réflexion.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Que le sage écoute, et il augmentera son savoir, Et celui qui est intelligent acquerra de l’habileté,
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 Pour saisir le sens d’un proverbe ou d’une énigme, Des paroles des sages et de leurs sentences.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 La crainte de l’Éternel est le commencement de la science; Les insensés méprisent la sagesse et l’instruction.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Écoute, mon fils, l’instruction de ton père, Et ne rejette pas l’enseignement de ta mère;
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 Car c’est une couronne de grâce pour ta tête, Et une parure pour ton cou.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Mon fils, si des pécheurs veulent te séduire, Ne te laisse pas gagner.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 S’ils disent: Viens avec nous! Dressons des embûches, versons du sang, Tendons des pièges à celui qui se repose en vain sur son innocence,
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 Engloutissons-les tout vifs, comme le séjour des morts, Et tout entiers, comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol )
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol )
13 Nous trouverons toute sorte de biens précieux, Nous remplirons de butin nos maisons;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Tu auras ta part avec nous, Il n’y aura qu’une bourse pour nous tous!
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Mon fils, ne te mets pas en chemin avec eux, Détourne ton pied de leur sentier;
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 Car leurs pieds courent au mal, Et ils ont hâte de répandre le sang.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 Mais en vain jette-t-on le filet Devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 Et eux, c’est contre leur propre sang qu’ils dressent des embûches, C’est à leur âme qu’ils tendent des pièges.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Ainsi arrive-t-il à tout homme avide de gain; La cupidité cause la perte de ceux qui s’y livrent.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La sagesse crie dans les rues, Elle élève sa voix dans les places:
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 Elle crie à l’entrée des lieux bruyants; Aux portes, dans la ville, elle fait entendre ses paroles:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 Jusqu’à quand, stupides, aimerez-vous la stupidité? Jusqu’à quand les moqueurs se plairont-ils à la moquerie, Et les insensés haïront-ils la science?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Tournez-vous pour écouter mes réprimandes! Voici, je répandrai sur vous mon esprit, Je vous ferai connaître mes paroles…
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Puisque j’appelle et que vous résistez, Puisque j’étends ma main et que personne n’y prend garde,
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 Puisque vous rejetez tous mes conseils, Et que vous n’aimez pas mes réprimandes,
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Moi aussi, je rirai quand vous serez dans le malheur, Je me moquerai quand la terreur vous saisira,
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 Quand la terreur vous saisira comme une tempête, Et que le malheur vous enveloppera comme un tourbillon, Quand la détresse et l’angoisse fondront sur vous.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Alors ils m’appelleront, et je ne répondrai pas; Ils me chercheront, et ils ne me trouveront pas.
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Parce qu’ils ont haï la science, Et qu’ils n’ont pas choisi la crainte de l’Éternel,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 Parce qu’ils n’ont point aimé mes conseils, Et qu’ils ont dédaigné toutes mes réprimandes,
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Ils se nourriront du fruit de leur voie, Et ils se rassasieront de leurs propres conseils,
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Car la résistance des stupides les tue, Et la sécurité des insensés les perd;
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Mais celui qui m’écoute reposera avec assurance, Il vivra tranquille et sans craindre aucun mal.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.