Proverbes 30
1 Paroles d’Agur, fils de Jaké. Sentences prononcées par cet homme pour Ithiel, pour Ithiel et pour Ucal.
Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
2 Certes, je suis plus stupide que personne, Et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;
Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
3 Je n’ai pas appris la sagesse, Et je ne connais pas la science des saints.
Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
4 Qui est monté aux cieux, et qui en est descendu? Qui a recueilli le vent dans ses mains? Qui a serré les eaux dans son vêtement? Qui a fait paraître les extrémités de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils? Le sais-tu?
Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
5 Toute parole de Dieu est éprouvée. Il est un bouclier pour ceux qui cherchent en lui un refuge.
Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
6 N’ajoute rien à ses paroles, De peur qu’il ne te reprenne et que tu ne sois trouvé menteur.
Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
7 Je te demande deux choses: Ne me les refuse pas, avant que je meure!
Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
8 Éloigne de moi la fausseté et la parole mensongère; Ne me donne ni pauvreté, ni richesse, Accorde-moi le pain qui m’est nécessaire.
Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
9 De peur que, dans l’abondance, je ne te renie Et ne dise: Qui est l’Éternel? Ou que, dans la pauvreté, je ne dérobe, Et ne m’attaque au nom de mon Dieu.
Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
10 Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître, De peur qu’il ne te maudisse et que tu ne te rendes coupable.
Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
11 Il est une race qui maudit son père, Et qui ne bénit point sa mère.
[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
12 Il est une race qui se croit pure, Et qui n’est pas lavée de sa souillure.
[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
13 Il est une race dont les yeux sont hautains, Et les paupières élevées.
[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
14 Il est une race dont les dents sont des glaives Et les mâchoires des couteaux, Pour dévorer le malheureux sur la terre Et les indigents parmi les hommes.
[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
15 La sangsue a deux filles: Donne! Donne! Trois choses sont insatiables, Quatre ne disent jamais: Assez!
Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
16 Le séjour des morts, la femme stérile, La terre, qui n’est pas rassasiée d’eau, Et le feu, qui ne dit jamais: Assez! (Sheol h7585)
Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)
17 L’œil qui se moque d’un père Et qui dédaigne l’obéissance envers une mère, Les corbeaux du torrent le perceront, Et les petits de l’aigle le mangeront.
Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
18 Il y a trois choses qui sont au-dessus de ma portée, Même quatre que je ne puis comprendre:
Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
19 La trace de l’aigle dans les cieux, La trace du serpent sur le rocher, La trace du navire au milieu de la mer, Et la trace de l’homme chez la jeune femme.
Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
20 Telle est la voie de la femme adultère: Elle mange, et s’essuie la bouche, Puis elle dit: Je n’ai point fait de mal.
Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
21 Trois choses font trembler la terre, Et il en est quatre qu’elle ne peut supporter:
Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
22 Un esclave qui vient à régner, Un insensé qui est rassasié de pain,
Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
23 Une femme dédaignée qui se marie, Et une servante qui hérite de sa maîtresse.
Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
24 Il y a sur la terre quatre animaux petits, Et cependant des plus sages;
Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
25 Les fourmis, peuple sans force, Préparent en été leur nourriture;
Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
26 Les damans, peuple sans puissance, Placent leur demeure dans les rochers;
Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
27 Les sauterelles n’ont point de roi, Et elles sortent toutes par divisions;
Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
28 Le lézard saisit avec les mains, Et se trouve dans les palais des rois.
Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
29 Il y en a trois qui ont une belle allure, Et quatre qui ont une belle démarche:
Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
30 Le lion, le héros des animaux, Ne reculant devant qui que ce soit;
Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
31 Le cheval tout équipé; ou le bouc; Et le roi à qui personne ne résiste.
Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
32 Si l’orgueil te pousse à des actes de folie, Et si tu as de mauvaises pensées, mets la main sur la bouche:
Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
33 Car la pression du lait produit de la crème, La pression du nez produit du sang, Et la pression de la colère produit des querelles.
Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
