Sentencoj 30
1 Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.
Palabras de Agur, hijo de Jaqué, el de Masá. La profecía. Declaración del varón a Itiel y a Ucal.
2 Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.
En verdad soy el más ignorante de los hombres, Y no tengo entendimiento humano.
3 Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.
No aprendí sabiduría, Ni comprendo la ciencia del Santo.
4 Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?
¿Quién subió a los cielos, y descendió? ¿Quién encerró los vientos en sus puños? ¿Quién ató las aguas en un paño? ¿Quién afirmó todos los términos de la tierra? ¿Cuál es su Nombre, y el nombre de su Hijo, si sabes?
5 Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.
Toda Palabra de ʼElohim es limpia. Él es Escudo a los que en Él esperan.
6 Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.
No añadas a sus Palabras, Para que no te reprenda, Y seas hallado mentiroso.
7 Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:
Dos cosas te pedí, No me las niegues mientras viva:
8 Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.
Aparta de mí la vanidad y la mentira, Y no me des pobreza ni riqueza. Mantenme con el pan necesario,
9 Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.
No sea que me sacie y te niegue, o diga: ¿Quién es Yavé? O que, por ser pobre robe Y blasfeme el Nombre de mi ʼElohim.
10 Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.
No acuses al esclavo ante su ʼadón, No sea que te maldiga, y seas hallado culpable.
11 Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;
Hay quien maldice a su padre, Y no bendice a su madre.
12 Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;
Hay quien es puro en su propia opinión, Pero no está lavado de su impureza.
13 Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;
Hay quien mira con ojos altivos Y párpados bien levantados por arrogancia.
14 Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.
Hay quien tiene dientes como espadas Y muelas como cuchillos Para devorar a los pobres de la tierra Y a los necesitados de entre los hombres.
15 Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:
La sanguijuela tiene dos hijas: Dame y Dame. Tres cosas hay que nunca se sacian, Aun la cuarta jamás dice: ¡Basta!
El Seol, la matriz estéril, La tierra, que no se harta de agua, Y el fuego, que nunca dice: ¡Basta! (Sheol h7585)
17 Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.
Ojo que se burla del padre Y desprecia la obediencia a la madre, ¡Arránquenlo los cuervos del valle Y devórenlo los polluelos del buitre!
18 Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:
Tres cosas me son ocultas, Y tampoco comprendo la cuarta:
19 La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.
El rastro del águila en el aire, El rastro de la culebra sobre la peña, El rastro de la nave en el mar, Y el rastro del hombre en la doncella.
20 Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.
Así procede la mujer adúltera: Come, se limpia la boca y dice: Nada malo hice.
21 Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:
Por tres cosas se estremece la tierra, Y la cuarta no puede soportar:
22 Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;
Por el esclavo, cuando llega a reinar, Por el necio, cuando se harta de pan,
23 Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.
Por la mujer aborrecida, cuando se casa, Y por una esclava, cuando desplaza a su señora.
24 Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:
Cuatro cosas son pequeñas en la tierra, Pero mucha más sabias que los sabios:
25 La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;
Las hormigas, pueblo no fuerte, Pero preparan su sustento en el verano;
26 La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;
Los conejos, pueblo nada esforzado, Pero hacen su casa en la roca;
27 La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;
Las langostas, que no tienen rey, Pero salen todas en cuadrillas;
28 La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.
Las lagartijas, que se agarran con la mano, Pero están en los palacios reales.
29 Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:
Tres cosas hay de hermoso andar, Y la cuarta pasea muy bien:
30 La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;
El león, el más fuerte entre todas las bestias, Que no se vuelve atrás por nada;
31 Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.
El gallo que erguido camina, También el macho cabrío, Y un rey, cuando sus tropas están con él.
32 Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.
Si te enalteciste neciamente, O tramaste el mal, pon tu mano sobre tu boca.
33 Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.
Porque así como al batir la leche se saca mantequilla, Y al que recio se suena le sale sangre, El que provoca la ira causará contienda.
