Sentencoj 29
1 Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
El hombre que al ser reprendido es indómito, Será quebrantado de repente, Y no habrá para él medicina.
2 Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
Cuando aumentan los justos, el pueblo se regocija. Cuando gobierna el impío, el pueblo gime.
3 Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
El que ama la sabiduría, alegra a su padre, Pero el que se junta con prostitutas, destruye su riqueza.
4 Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
Un rey justo estabiliza el país, Pero el que lo carga de impuestos lo destruye.
5 Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
El hombre que lisonjea a su prójimo Tiende una red a sus pasos.
6 Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
En la transgresión del hombre perverso hay trampa, Pero el justo cantará y se alegrará.
7 Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
Preocupa al justo la causa de los pobres, Y el perverso no entiende esa preocupación.
8 Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
Los burladores agitan la ciudad, Pero los sabios aplacan la ira.
9 Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
Si un sabio contiende con un necio, Aunque se enoje éste o se ría, no tendrá reposo.
10 Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
Los hombres sanguinarios aborrecen al íntegro, Pero los rectos se preocupan por su vida.
11 Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
El necio da rienda suelta a su ira, Pero el sabio la reprime.
12 Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
Si el gobernante atiende a palabras mentirosas, Todos sus ministros serán perversos.
13 Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
El pobre y el opresor tienen esto en común: A ambos Yavé les iluminó los ojos.
14 Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
Si el rey juzga a los pobres con verdad, Su trono será establecido para siempre.
15 Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
La vara y la reprensión dan sabiduría, Pero el muchacho consentido avergonzará a su madre.
16 Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
Cuando los perversos se multiplican, aumenta la transgresión, Pero los justos presenciarán la caída de ellos.
17 Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
Corrige a tu hijo y te dará descanso, Y dará satisfacciones a tu alma.
18 Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
Donde no hay visión profética, el pueblo se desenfrena. Pero, ¡inmensamente feliz es el que guarda la Ley!
19 Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
El esclavo no se corrige solo con palabras, Porque entiende, pero no hace caso.
20 Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
¿Has visto a un hombre precipitado en sus palabras? Más esperanza hay del necio que de él.
21 Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
El que mima a un esclavo desde la niñez, Al final lo tendrá como un hijo.
22 Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
El hombre iracundo levanta contiendas, Y el furioso comete muchas transgresiones.
23 La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
La soberbia del hombre lo abate, Pero el de espíritu humilde recibirá honra.
24 Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
El cómplice del ladrón aborrece su propia vida, Oye la maldición, pero no lo denuncia.
25 Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
El temor al hombre coloca una trampa, Pero el que confía en Yavé estará seguro.
26 Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
Muchos buscan el favor del gobernante, Pero la sentencia para el hombre viene de Yavé.
27 Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
El hombre inicuo es aborrecido por los justos, Y el de camino recto es aborrecido por los perversos.
