Proverbs 3
1 My son! my law forget not, And my commands let thy heart keep,
Synu mój! nie zapominaj zakonu mego, a przykazań moich niech strzeże serce twoje.
2 For length of days and years, Life and peace they do add to thee.
Boć długości dni i lat żywota, i pokoju przyczynią.
3 Let not kindness and truth forsake thee, Bind them on thy neck, Write them on the tablet of thy heart,
Miłosierdzie i prawda niech cię nie opuszczają; uwiąż je u szyi twojej, napisz je na tablicy serca twojego.
4 And find grace and good understanding In the eyes of God and man.
Tedy znajdziesz łaskę i rozum dobry przed oczyma Bożemi i ludzkiemi.
5 Trust unto Jehovah with all thy heart, And unto thine own understanding lean not.
Ufaj w Panu ze wszystkiego serca twego, a na rozumie twoim nie spolegaj.
6 In all thy ways know thou Him, And He doth make straight thy paths.
We wszystkich drogach twoich znaj go, a on prostować będzie ścieszki twoje.
7 Be not wise in thine own eyes, Fear Jehovah, and turn aside from evil.
Nie bądź mądrym sam u siebie; ale się bój Pana, a odstąp od złego.
8 Healing it is to thy navel, And moistening to thy bones.
To będzie zdrowiem żywotowi twemu, a odwilżeniem kościom twoim.
9 Honour Jehovah from thy substance, And from the beginning of all thine increase;
Czcij Pana z majętności twojej, i z pierwiastek wszystkich dochodów twoich.
10 And filled are thy barns [with] plenty, And [with] new wine thy presses break forth.
A gumna twoje napełnione będą obfitością, i od wina nowego prasy twoje rozpadać się będą.
11 Chastisement of Jehovah, my son, despise not, And be not vexed with His reproof,
Synu mój! karania Pańskiego nie odrzucaj, i nie uprzykrzaj sobie ćwiczenia jego.
12 For whom Jehovah loveth He reproveth, Even as a father the son He is pleased with.
Bo kogo Pan miłuje, tego karze, a to jako ojciec, który się w synu kocha.
13 O the happiness of a man [who] hath found wisdom, And of a man [who] bringeth forth understanding.
Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który dostanie roztropności.
14 For better [is] her merchandise Than the merchandise of silver, And than gold — her increase.
Bo lepiej nią kupczyć, niżeli kupczyć srebrem: owszem pożyteczniejszy nad złoto dochód jej.
15 Precious she [is] above rubies, And all thy pleasures are not comparable to her.
Droższa jest nad perły, a wszystkie najmilsze rzeczy twoje nie zrównają się z nią.
16 Length of days [is] in her right hand, In her left [are] wealth and honour.
Przedłużenie dni w prawicy jej, a w lewicy jej bogactwa i zacność.
17 Her ways [are] ways of pleasantness, And all her paths [are] peace.
Drogi jej rozkoszne, i wszystkie ścieszki jej spokojne.
18 A tree of life she [is] to those laying hold on her, And whoso is retaining her [is] happy.
Drzewem żywota jest tym, którzyby się jej chwycili; a którzy się jej trzymają, są błogosławionymi.
19 Jehovah by wisdom did found the earth, He prepared the heavens by understanding.
Pan mądrością ugruntował ziemię, a roztropnością umocnił niebiosa.
20 By His knowledge depths have been rent, And clouds do drop dew.
Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
21 My son! let them not turn from thine eyes, Keep thou wisdom and thoughtfulness,
Synu mój! niech to nie odstępuje od oczów twych: strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
22 And they are life to thy soul, and grace to thy neck.
I będą żywotem duszy twojej, a ozdobą szyi twojej.
23 Then thou goest thy way confidently, And thy foot doth not stumble.
Tedy będziesz chodził bezpiecznie droga twoją, a noga twoja nie potknie się.
24 If thou liest down, thou art not afraid, Yea, thou hast lain down, And sweet hath been thy sleep.
Jeźli się układziesz, nie będziesz się lękał; a gdy się uspokoisz, wdzięczny będzie sen twój.
25 Be not afraid of sudden fear, And of the desolation of the wicked when it cometh.
Nie ulękniesz się strachu nagłego, ani spustoszenia bezbożników, gdy przyjdzie.
26 For Jehovah is at thy side, And He hath kept thy foot from capture.
Albowiem Pan będzie ufaniem twojem, a nogi twojej będzie strzegł od samołówki.
27 Withhold not good from its owners, When thy hand [is] toward God to do [it].
Nie zbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy cię na to stanie, abyś dobrze czynił.
28 Say not thou to thy friend, 'Go, and return, and to-morrow I give,' And substance with thee.
Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć się, a jutroć dam; gdyż to masz u siebie.
29 Devise not against thy neighbour evil, And he sitting confidently with thee.
Nie knuj złego przeciwko bliźniemu twemu, gdyż on z tobą dowiernie mieszka.
30 Strive not with a man without cause, If he have not done thee evil.
Nie wadź się z człowiekiem bez przyczyny, jeźliżeć nic złego nie wyrządził.
31 Be not envious of a man of violence, Nor fix thou on any of his ways.
Nie zajrzyj mężowi gwałt czyniącemu, a nie obieraj żadnej drogi jego.
32 For an abomination to Jehovah [is] the perverted, And with the upright [is] His secret counsel.
Albowiem przewrotny jest obrzydliwością przed Panem; ale z szczerymi tajemnica jego;
33 The curse of Jehovah [is] in the house of the wicked. And the habitation of the righteous He blesseth.
Przeklęstwo Pańskie jest w domu niezbożnika; ale przybytkowi sprawiedliwych błogosławi,
34 If the scorners He doth scorn, Yet to the humble He doth give grace.
Ponieważ on szydzi z pośmiewców, ale pokornym łaskę daje.
35 Honour do the wise inherit, And fools are bearing away shame!
Mądrzy dziedzicznie sławę osiędą, ale głupi odniosą zelżywość.
